Jan Terlouw

Dit boek is van na mijn tijd; nu beluisterde ik het voorgelezen door Jan Terlouw zelf, wat een extra dimensie geeft. Een heel leuk boek, wel echt een kinder-/jeugdboek, voor een jonger publiek dan Tonke Dragt. Een originele versie van klassieke fantasy/sprookjes-thema’s: een jonge held die zich verzet tegen de gevestigde orde, zeven onmogelijke opdrachten die hij toch tot een goed einde weet te brengen en een (moderne) prinses. Stach is geboren in de nacht dat de Koning van Katoren stierf, werd snel wees en opgevoed door zijn oude oom die gedienstig in het paleis werkt. Bijna 18 jaar lang spelen zes eigenaardige, geborneerde, conservatieve, machtsbeluste ministers van vreemde departementen (regelmaat en orde, ijver, deugd en nog drie) de baas over Katoren. Maar Stach is voorbestemd om koning te worden en dat maakt hij ook bekend. Dan krijgt hij telkens onmogelijke opdrachten die hem naar verschillende steden indicatoren voeren waar een probleem is: in Decibelde krijsende vogels, in Wapenfelt de granaatappelboom, in Smook de vervuilende draak, in Uikumene 12 schuifelende kerken, in Afzette-Rije dure zalfjes tegen knobbelneuzen en tenslotte de tovenaar in Ekilibrië. Tussendoor moet hij springen van de Sint Aloysiusiskerk in de hoofdstad waar hij woont, de kerk waarvan zijn vader dood neer is gevallen. En tenslotte moet hij zijn aanspraken bewijzen door plaats te nemen in de dodelijke stoel van Stellingwoude. In elke opdracht is ook een morele les voor de lezers vervat. De jonge held Stach is (naar de geest van de ontstaanstijd van het boek) brutaal, anti-autoritair, en vindingrijk. Het boek is zeer goed geschreven; opvallend hoeveel breder, diverser en preciezer het vocabulaire in een jeugdboek toen nog was.… (meer)

Dat men in vroegere tijden makkelijker gedichten kon lezen dan romans blijft mij toch een raadsel want ik vind het toch telkens weer een opgave. Dit zit 'm vooral in dat het zo kort is. Het is voorbij voor ik het weet en daarmee ook snel weer vervlogen.

Dit boek met gedichten heb ik een aantal jaar geleden van een collega gekregen op het moment dat ik na dertien jaar wisselde van team. Een klein informeel afscheid tijdens een teamoverleg. Ik was verrast dat er aandacht aan werd geschonken en nog meer dat ik een cadeaus kreeg (het andere boek was De Graanrepubliek van Frank Westerman (https://niekheefteenboek.blogspot.com/2023/02/de-graanrepubliek-frank-westerman.html)).

Het krijgen van een dichtbundel is wel de beste manier om mij gedichten te laten lezen. Uit mijzelf kom ik er niet snel op om een dichtbundel te kopen. En deze dichtbundel was helemaal goed gekozen omdat door de rechttoe rechtaan stijl van schrijven het heel erg goed leesbaar is.

De gedichten zijn onderverdeeld in de thema's natuur, politiek. leven en liefde, leed, stad en land en als laatste levenslied en cabaret. Allemaal onderwerpen waar bijna iedereen wel wat mee heeft. De taal is helder en er hoeft niet gegist te worden wat de schrijver bedoeld zou kunnen hebben. Dit deed me ook wel eens aan Toon Hermans denken, volkse levensgedichten. Als jongere keek ik daar minachtend tegenaan maar nu ik ouder ben, lijk ik dat beter te begrijpen en hoeft het allemaal niet meer zo ingewikkeld te zijn om interessant en van waarde te kunnen wezen.

Een enkel gedicht wist mij zelfs te ontroeren. Dwaze sentimentaliteit of pijnlijke levenservaring? Maakt het uit? Het was een aangename ervaring om Jan Terlouw zijn gedachten te mogen meebeleven.… (meer)

Leuk verhaal over de jonge Stach die koning wil worden van het land waar hij woont, Katoren. Stach is geboren op de dag dat de oude koning overleed en hij is nu bijna 18 jaar. Al die tijd is er geen koning geweest en is het land bestuurd door 6 ministers. Die ministers hebben allemaal een eigen departement die precies bij hun karakter past en bij hun naam. Als Stach aankondigt dat hij de nieuwe koning wil worden dagen zij hem uit om 7 opdrachten te volbrengen,.
En Stach neemt de uitnodiging aan. Zijn opdrachten brengen hem steeds naar een andere stad of dorp waarvan de naam ook duidt op wat er in zo'n stad of dorp fout zit, zoals Afzette-rije, Uikumene, of Decibel. En ondeugden die de stadjes in hun ban houden hebben daar ook mee te maken. Een Afzette-rije wordt de stad in armoede gehouden door een stel charlatans die de rest van de stad in armoede houden door ze dure zalfjes te verkopen tegen een kwaal. In Uikumene wordt de stad verdeeld door 12 godsdiensten (en dus 12 kerken) die hun plek binnen de stad zoeken en daarom door het dorp schuifelen op zoek naar hun plek en in hun gang huizen en mensen plat duwen.
Gelukkig weet Stach alles goed te laten aflopen.… (meer)