Tim Parks is één van mijn lievelingsauteurs: ik hou van zijn boeken over Italië omdat ze zo’n goed beeld geven van dat unieke universum dat dat land is, en ik hou van de meeste van zijn romans omdat ze in een vernuftige, soms erg intense stijl heel diep inzoomen op de psyche van de jachtige en onzekere, moderne mens. Maar dit boek is me iets minder bevallen.

Misschien is dat omdat het om een non fictie-werk gaat, en meer bepaald om Tim Parks zelf. Neen, het is geen autobiografie, maar de auteur beschrijft nauwgezet zijn jarenlange gesukkel met fysiek ongemak (de eufemistische omschrijving is op zijn plaats, want het gaat over de onderbuik), en zijn pogingen om te ontkomen aan een operatie. Het is een hele odyssee langs dokters die hem eigenlijk niet kunnen helpen, maar toch voorstellen om te snijden. Ten langen leste probeert hij de alternatieven, en die brengen hem op het spoor van meditatietechnieken. Niet van harte, want Parks is door en door sceptisch; maar geleidelijk vindt hij toch – letterlijk én figuurlijk – verlichting.

Ik zie in de reviews over dit boek dat veel mensen enthousiast reageren om deze ‘bekering’, maar ik twijfel toch of ze bij het rechte eind hebben: Parks geeft in zijn betoog duidelijk aan dat de meditatie hem zeker geholpen heeft, en nog helpt, maar dat het vooral zijn innerlijke zoektocht zelf is, naar wie hij eigenlijk is, die hem vooruit heeft geholpen. En dan blijkt – niet geheel verrassend voor de lezer die bekend is met het werk van Parks – dat onze auteur door en door een zenuwpees is, op het neurotische af, die worstelt met alles en nog wat, maar ook over alles controle wil krijgen en houden. En bovenal dat hij iemand is die fanatiek in en door woorden leeft, voortdurend taal en woorden gebruikt om greep te krijgen op zijn werkelijkheid. Die introspectie heeft hem doen inzien dat hij moet ‘loslaten’ (wat een modewoord), en dat probeert hij ook, hij denkt er zelfs aan gewoon te stoppen met schrijven. Maar gelukkig voor ons – zijn lezers – ziet hij op het einde goed in dat hem dat maar ten dele zal lukken, hij is nu eenmaal wie hij is, het Nirwana is niet voor hem weggelegd.

Dit klinkt misschien allemaal erg interessant, en dat is het ook, maar eerlijk gezegd: dit boek doorkomen was hard labeur. Parks gaat zo diep in op al zijn pijngevoelens, neurosen, worstelingen en gedachten, beschrijft het hele proces dat hij doormaakt zo in detail, dat het soms wel wat veel werd, en af en toe ook heel gênant-persoonlijk. Het boek brengt ook maar zijdelings iets meer inzicht bij over het werk van de auteur. Tenslotte: het boek bevat verschillende kleine, vage zwartwit foto’s van plaatsen en voorwerpen; wellicht is het een bedekte knipoog naar (en een eerbetoon aan?) W.G. Sebald, één van mijn andere lievelingsauteurs. ( )

Man met prostaatproblemenen pijnen, die door de reguliere geneeskunde niet kunnen worden verholpen, zoekt andere wegen om van zijn klachten af te komen.