Ik heb dit boek 200 bladzijden gegeven, hopend dat het dan ergens heen ging, maar kort voor halfweg kreeg ik door dat dit net de "identiteit" van dit boek was: dàt het nergens heen ging, en ook op het einde maar gewoon door zou gaan. Nochtans was dit bijwijlen heel aangename lectuur: de aan Kafka refererende geheimzinnige sfeer, de droomachtige - surrealistische - dialogen en sequenties, de stilistisch prachtig opgebouwde scenes ... het droeg allemaal de stempel van grote literatuur. Maar bij de 20ste keer dat onze gevierde pianist Mr. Ryder werd aangeklampt door een personage en hij zich zomaar liet meeslepen naar een volgende, absurde scene, was het voor mij genoeg. Ik vrees dat ik - ondanks mijn leeftijd - toch nog altijd een Grote Boodschap verwacht van een boek (maatschappelijk, esthetisch, existentieel), en die heb ik hier niet ontdekt. Ooit, als ik nog eens heel veel tijd heb, dan neem ik dit wel weer eens ter hand, gewoon voor het leesgenoegen. ( )

Mr Ryder is een beroemd pianist, op tournee in een niet bij naam genoemde stad, waarschijnlijk ergens in Duitsland. Na aankomst in zijn hotel draagt de portier zijn bagage voor hem de lift in. Tot mr. Ryders verbazing zet de portier de koffers in de lift niet neer: hij blijft ze, met zichtbare moeite, steeds tillen. Waarom? De portier antwoordt met een lang verhaal dat hierop neerkomt: "Hotel-portiers kregen vroeger te weinig respect in deze stad. Daarom gingen we het onszelf moeilijk maken, ik door het onnodig tillen van koffers in de lift. Nu krijgen we wel respect."
Helemaal realistisch klinkt deze uitleg niet en een symbolische interpretatie ligt dan ook voor de hand. Zal deze roman gaan over de economie van prestige in elke samenleving? Over de universele menselijke zoektocht naar (zelf)respect? In The Remains Of the Day en andere boeken schreef Ishiguro subtiel en evocatief over ongrijpbare zaken als respect en waardigheid. Zou dat in The Unconsoled weer gebeuren? Ik twijfelde, want dit portiersverhaal leek een beetje vergezocht en had bovendien wel in minder woorden weergegeven kunnen worden. Maar, bereid om mee te gaan in de surreële sfeer, las ik verder.
Er blijkt nog iemand in de lift te staan: een vrouw, die de portier vriendelijk maar tegelijk neerbuigend toespreekt. De portier wendt zich vol schaamte af.
Daarna spreekt de vrouw met Mr Ryder over zijn tournee. Ze refereert steeds aan het drukke tijdschema en lijkt in de veronderstelling dat mr Ryder het schema kent. Mr Ryder, die nog geen schema gezien heeft, durft er steeds niet naar te vragen.
En daar stopte mijn interesse in The Unconsoled. De schaamte van de portier intrigeerde nog wel: wat zijn de verhoudingen in dit vreemde stadje? Maar dat mr Ryder zelfs de zo voor de hand liggende vraag "waar is dat schema?" niet uit zijn mond krijgt, was voor mij net een brug te ver. Het deed me denken aan de twee eerste verhalen uit Nocturnes (recente verhalenbundel van dezelfde schrijver), waarin de personages zich ofwel enorm laten gebruiken, ofwel hun eigen geluk pontificaal in de weg staan - op zo'n manier dat de psychologische geloofwaardigheid kraakt in zijn voegen.
Nee, niet weer zo'n personage, en zeker niet 500 pagina's lang... ( )

geschreven als een droom, maar dan echt een bevreemdende droom......soms verrassend, soms frustrerend. ( )