Leila Aboulela

De vertaalster is een boek dat zich duidelijk in een categorie laat plaatsen: het is een liefdesgeschiedenis. De personen waarom het in deze liefde draait zijn de Soedanese Sammar en de Schotse Rae. Beiden werken aan de universiteit van Aberdeen in Schotland; Sammar als vertaalster en Rae als islamoloog. Het grote obstakel dat de liefde in de weg staat: religie. Sammar is een diepgelovige moslima, en Rae is eerder een soort agnost te noemen. Voor Sammar is een verbintenis met Rae onmogelijk als hij zich niet tot tot de islam bekeert.

De Egyptisch-Soedanese schrijfster Leila Aboulela kiest ervoor deze liefdesgeschiedenis puur vanuit het perspectief van Sammar te vertellen. Verhaaltechnisch is Rae eigenlijk niet meer dan een bijfiguur. Dit is verfrissend, zeker voor de niet religieuze lezer, aangezien je je zo in de beleving van een religieus persoon moet verplaatsen. En dat gaat best makkelijk, want Sammar is bepaald geen extremist. Haar leven is in veel opzichten herkenbaar; zij is een goed opgeleide moderne vrouw. Maar religie is voor haar zo verweven met haar identiteit dat ze zich geen leven kan voorstellen zonder.

Het eerste deel van het boek speelt zich af in Schotland en gaat in op Sammars achtergrond en op haar opbloeiende gevoelens voor Rae. Het tweede deel speelt zich af in Khartoum, in Soedan, waarnaar Sammar terugkeert als Rae niet ingaat op haar verzoek de islam als godsdienst aan te nemen. Het biedt een interessant en ook wel verrassend inkijkje in het leven in Khartoum; alleen al daarom is dit boek een aanrader. Overigens is dit boek al in 1999 verschenen, dus het beschrijft een wereld die in de tussentijd mogelijk behoorlijk veranderd is. Hoe het afloopt verklap ik niet, maar verrassend was die afloop voor mij wel!

Na alle hypercreatieve boeken die ik de laatste tijd heb gelezen, met elkaar doorkruisende verhaallijnen, sprongen kris-kras door de tijd, het mengen van genres, pratende bomen etcetera, was het nogal een verademing om weer eens terug te gaan naar de basis. Een “simpel” liefdesverhaal, chronologisch verteld, met één enkele hoofdpersoon. Bij een goede schrijver is er misschien ook niet meer nodig om je toch mee te nemen naar een andere wereld (nee, niet ergens daar ver weg in het heelal, maar gewoon hier, op aarde).… (meer)