Afbeelding van de auteur.

Ayọ̀bámi Adébáyọ̀

Auteur van Stay with Me

5+ Werken 1,434 Leden 77 Besprekingen

Over de Auteur

Fotografie: Ventures Africa

Werken van Ayọ̀bámi Adébáyọ̀

Stay with Me (2017) 1,259 exemplaren
Wat had kunnen zijn (2023) 171 exemplaren
Reste avec moi 2 exemplaren
Benimle Kal 1 exemplaar
Stay with Me 1 exemplaar

Gerelateerde werken

Kindred (1979) — Voorwoord, sommige edities8,370 exemplaren
The Weaverbird Collection: New Fiction from Nigeria 2008 (2008) — Medewerker — 2 exemplaren

Tagged

Algemene kennis

Geboortedatum
1988-01-29
Geslacht
female
Nationaliteit
Nigeria
Geboorteplaats
Lagos, Nigeria
Opleiding
Obafemi Awolowo University, Nigeria
Relaties
Iduma, Emmanuel (husband)
Korte biografie
Ayobami Adebayo was born in Lagos, Nigeria, shortly after, her family moved to Ilesa and then to Ile-Ife, where she spent most of her childhood in the University Staff Quarters of Obafemi Awolowo University.[2][3] She studied at Obafemi Awolowo University, earning BA and MA degrees in Literature in English, and in 2014 she went to study Creative Writing (MA Prose fiction) at the University of East Anglia, where she was awarded an International Bursary.[4][5] She has also studied with Chimamanda Ngozi Adichie and Margaret Atwood.Adebayo has been a writer in residence at Ledig House Omi, Hedgebrook, Sinthian Cultural Institute, Ox-Bow School of Art, Siena Art Institute, and Ebedi Hills.[17][18] She was shortlisted for the Miles Morland Scholarship in 2014 and 2015

Leden

Besprekingen

'Alles wat had kunnen zijn’ is de tweede roman van Ayọ̀bámi Adébáyọ̀ en het eerste ‘Boek van de maand’ bij Hebban, wat grote verwachtingen schept. Het stond op de longlist van de Booker Prize 2023 en werd uit het Engels vertaald door Elvira Veenings. Nigeria en bij uitbreiding het hele Afrikaanse continent is voor mij onbekend terrein. Met open vizier treed ik dit avontuur tegemoet.

De cover valt op met zijn felle kleuren en twee gestileerde personen die heel dicht bij elkaar komen, maar elkaar niet lijken te zien of niet willen zien: symbolen voor rijk en arm in Nigeria, waartussen een immense kloof gaapt die door het corrupte systeem uitgediept wordt. Als Adébáyọ van haar vaste route door Ifè afwijkt en de beelden uit de sloppenwijk op haar netvlies gebrand blijven, wordt haar roman geboren. Ze is geschokt en probeert zich in te leven in een voor haar onbekende kant van Nigeria. Hoe breek je uit die vicieuze cirkel?

De opbouw maakt zo’n cirkelbeweging met een proloog en epiloog, waarin de gedachten van Caro over de verkiezingen aan bod komen. Dezelfde persoon na verloop van tijd op dezelfde plaats. Alles lijkt hetzelfde en toch is niets nog hetzelfde na alles wat er is gebeurd. In vier grote delen, voorzien van een geheimzinnige titel en een bijhorend citaat en onderverdeeld in korte hoofdstukken, leren we de rijke arts in opleiding Wúràọlá en haar familie en de arme student Eniolá en zijn familie kennen.

Wat is verantwoordelijk voor die gapende kloof tussen arm en rijk in Nigeria? Adébáyọ beschrijft niet alleen hoe het corrupte systeem dit in de hand werkt, maar tekent eveneens minutieus, hoe de Nigerianen in hun eeuwenoude tradities vastgeroest zitten. ‘Alles wat had kunnen zijn’ vertrekt uit deze hoofdthema’s, maar kijkt verder.

Via Yéyé glijdt je terug in de tijd en krijg je inzicht in het belang van het huwelijk, zelfs al is haar dochter Wúràọlá bijna als arts afgestudeerd. Aan de andere kant zie je Eniolá hopen op een kwalitatieve opleiding, wat in Nigeria helemaal geen evidentie is. Zeker niet als zijn vader door een hervorming zijn job en al zijn energie verliest. Iyá Eniolá (Eniolá’s moeder) blijft niet bij de pakken zitten en vecht als een leeuwin, maar kan de bedelstaf niet afwenden. Zowel de sterkte als de mishandeling van de vrouw, depressiviteit, onderwijs als hoop op een betere toekomst zijn secundaire thema’s. De zus van Wúràọlá én die van Eniolá rebelleren tegen wat van hen verwacht wordt, maar het is uiteindelijk Eniolá die dé dominosteen doet omvallen, nadat het verhaal rustig alle andere dominosteentjes had klaargezet.

Het leven in Nigeria bekijk je vanuit verschillende perspectieven. Op die manier krijg je een gedetailleerd beeld en kan je je een levenswijze proberen voor te stellen die heel erg van de onze afwijkt. Toch zijn er ook universele zaken zoals het huiselijk geweld. Alles is in eenvoudige bewoordingen weergegeven en enkel de onvertaalde stukken uit het Yoruba doen de wenkbrauwen fronsen. Nochtans zijn die exotische namen zo poëtisch zoals Wúràọlá ‘gouden overvloed’ betekent. Geen ingewikkelde stijlfiguren, maar wel enkele mooie beelden:

‘De tijd was meedogenloos, hij stopte niet, zelfs niet om mensen de kans te geven zichzelf van de vloer te schrapen als ze verbrijzeld waren.’

‘Pas achteraf was hij (Eniolá) in staat om te bedenken dat die aanwezigheid niets anders kon zijn dan zijn eigen angst die, groter geworden dan zijn lichaam kon bevatten, naar buiten golfde om hem als een tweede schaduw te achtervolgen in het gras.’

Adébáyọ beschrijft de schrijnende wantoestanden zonder een oordeel te vellen of een oplossing aan te bieden en laat het einde open. Wat als er in een olieproducerend land zelfs voor een ziekenhuis niet genoeg elektriciteit is? Corruptie en tradities zitten zodanig in het leven van de Nigerianen verweven, zoals de afbeelding van de politiekers in de ankara-stof die ze als aalmoes tijdens hun campagne uitdelen, dat het kluwen moeilijk te ontwarren is. Vele personages wachten te lang om stappen te ondernemen en willen dan plots met te grote stappen vooruit. Ga nooit af op een fata morgana, maar blijf ook niet werkloos toezien. Ze houdt haar landgenoten een spiegel voor. Wie durft er in deze spiegel te kijken?
… (meer)
½
 
Gemarkeerd
Lavidaesbella | 8 andere besprekingen | Nov 6, 2023 |
De Nigeriaanse schrijfster Ayọ̀bámi Adébáyọ̀ was al een twintiger toen ze voor het eerst - bij toeval - met eigen ogen zag in wat voor armoede een deel van haar landgenoten leeft. Dat maakte zo’n indruk op haar dat ze er jaren later, ‘A spell of good things’, haar tweede roman, over schreef.

Adébáyọ̀ zet haar belangrijkste thema, het grote contrast tussen arm en rijk in Nigeria, scherp aan door twee verhaallijnen met elkaar te verweven. De ene verhaallijn volgt de tiener Ẹniọlá, wiens vader zijn baan is kwijtgeraakt waardoor het gezin in rap tempo financieel afglijdt. De andere verhaallijn volgt de twintiger Wúràọlá, arts in opleiding en afkomstig uit welvarende kringen. De één kan alleen maar hopen dat er elke dag iets te eten op tafel staat, terwijl de ander zich bijna achteloos tegoed doet aan afhaalmaaltijden of een buffet op een verjaardagsfeest.

‘Alles wat had kunnen zijn’ opent sterk, met een scène die je de vernedering van Ẹniọlá’s leven in armoede goed doet voelen. Helaas weet de schrijfster de scherpte van die openingsscène niet vast te houden. In de volgende 350 pagina’s blijkt ze erg veel woorden nodig te hebben om de levens van haar hoofdpersonen te schetsen. Wat vooral opvalt is het overdadige gebruik van dialoog, zóveel, dat je het gevoel bekruipt dat je het script van een televisieserie zit te lezen. Ook de uitgebreide beschrijvingen van kledingstukken, lokale gerechten en nevenpersonages dragen daaraan bij. Pas in de allerlaatste 75 pagina’s wordt het verteltempo opgevoerd. Pas dan ook wil je écht doorlezen, maar dan is het verhaal al - vrij abrupt - afgelopen.

Wat geldt voor de schrijfstijl, geldt ook voor de thematiek. De potentie is er, maar de uitwerking blijft achter. Adébáyọ̀ snijdt grote thema’s aan zoals corruptie, politiek geweld, armoede, depressie, huiselijk geweld, de man/vrouwverhouding in Nigeria, het belang van onderwijs en het conflict tussen de generaties. Eigenlijk té veel om allemaal goed uit te werken, zeker naast al die sfeerbeschrijvingen. En dat is jammer, want je wil er meer van weten. Zo worstelt Wúràọlá met de relatie met haar verloofde, die voor haar familie de ideale man is, maar die ook nogal losse handjes blijkt te hebben. Dat is een thema dat bijna een eigen boek verdient, maar hier ondersneeuwt naast de andere thema’s, waardoor je, zeker aan het einde van het verhaal, met prangende vragen blijft zitten over het vervolg.

Best wel wat bezwaren dus, maar betekent dat ook dat je dit boek links moet laten liggen? Nee, zeker niet! Het geeft namelijk een interessant inkijkje in het leven in het moderne Nigeria en vooral in de vergaande gevolgen van politieke corruptie voor arm én rijk. Daarnaast laat Adébáyọ̀ je ervaren hoe het is om een boek te lezen waarin je woorden, begrippen en culturele gebruiken tegenkomt die je niet meteen iets zullen zeggen. Een leeservaring die veel lezers van buiten de ‘westerse wereld’ al op jonge leeftijd meemaken. Dat maakt het boek ondanks de bezwaren tot een gedenkwaardige leeservaring.
… (meer)
 
Gemarkeerd
Tinwara | 8 andere besprekingen | Nov 3, 2023 |
Een aangrijpend verhaal over liefde, moederschap en seksualiteit. Het verhaal wordt afwisselend door de vrouw en de man verteld. Wie is nu vader en wie is moeder? Als je halverwege denkt dat je het verloop van het verhaal wel ongeveer kent wordt je door het vervolg volledig omver geblazen. Er is veel leed, maar er is ook licht. De mensen hebben allemaal een eigen gezicht en hun goede en slechte kanten. Er zijn dingen waar ze niets aan kunnen doen en eigen beslissingen. Maar niemand is volledig goed of volledig slecht. En prachtig boek met maar een paar inconsistenties. Die wil ik de schrijfster echter graag vergeven.… (meer)
½
1 stem
Gemarkeerd
Pieter_Goldhoorn | 67 andere besprekingen | Aug 7, 2019 |

Lijsten

Prijzen

Misschien vindt je deze ook leuk

Gerelateerde auteurs

Statistieken

Werken
5
Ook door
4
Leden
1,434
Populariteit
#17,942
Waardering
4.2
Besprekingen
77
ISBNs
51
Talen
11

Tabellen & Grafieken