Daniel Boorstin (1914–2004)

Na "De ontdekkers" heeft Boorstin een boek geschreven waarin vernieuwingen in de kunst centraal staan. Evenals zijn vorige boek is het opgebouwd uit 4 delen, die ieder onderverdeeld zijn in losse paragrafen waarin een kunstwerk of kunstenaar centraal staat.
De proloog "Het raadsel van scheppend werk" biedt de godsdienstige achtergrond voor de rest van het werk. In zo'n 80 blz behandelt Boorstin het Hindhoeisme, Boeddha, Confucius, Het Christendom en de Islam. Dit deel van het boek vond ik uitgesproken saai. Ook vroeg ik me af waarom de oosterse godsdiensten worden vermeld daar er in de rest van het boek vrijwel uitsluitend wordt stilgestaan bij de westerse kunst. Gelukkig begint het boek na de proloog te lopen.
Deel 1 "De mens als schepper" behandelt hoogtepunten uit de begintijd van de westerse architectuur, beeldhouwkunst en de oorsprong van de literatuur.
Deel 2 "Het herscheppen van de wereld" behandelt vernieuwingen in de kunsten zoals het Gregoriaans gezang, de Gotiek, de literatuur en de beeldende kunsten uit de Renaissance en de muziek.
Deel 3 "De schepping van het ego" behandelt vooral de literatuur en dan met name die literatuur die de eigen belevingswereld als onderwerp heeft. Ook is er nog een kort stukje over Picasso en de film.
Het boek heeft als ondertitel artistieke doorbraken in de wereldgeschiedenis. Als je de inhoud bekijkt valt op dat deze doorbraken zich vooral in de literatuur lijken plaats te vinden aangezien de literatuur bijna de helft van het boek in beslag neemt (bijna 400 pagina's). Ook wordt redelijk wat aandacht besteed aan de architectuur, beeldhouwkunst, schilderkunst en de muziek (ieder zo'n 100 pagina's). Andere kunsten zoals de fotografie, film en dans komen er wel heel bekaaid van af (10 pagina's elk). Je kunt het dus niet eens zijn met wat Boorstin behandelt, maar je vergeeft het hem want zijn boek is een genot om te lezen.
Uitgelezen: woensdag 24 mei 2000… (meer)

De held van Boorstin is de ontdekkende mens, diegenen die de gebaande paden verlaten en nieuwe kennis ontdekken of die kennis nu over de aarde, de natuur of over de mens zelf is. Het boek is onderverdeeld in 4 delen, waarbij ieder deel min of meer chronologisch van opzet is.
Deel 1 "De tijd" behandelt de geschiedenis van de bepaling van enkele veel gebruikte tijdsaanduidingen zoals het jaar, de week en het uur. Vervolgens worden de instrumenten besproken die gebruikt zijn om het verloop van de tijd te meten.
Deel 2 "Aarde en oceanen" gaat over de ontdekkingsreizen met mannen als: Marco Polo, Prins Hendrik de zeevaarder, Vasco da Gama, Columbus en Magalhaes.
Deel 3 "De natuur" behandelt de ontdekking van de telescoop en de microscoop, de kennis van het menselijk lichaam, de beschrijving van soorten door Ray en Linnaeus en de evolutietheorie van Darwin en Wallace.
Deel 4 "De samenleving" behandelt de ontwikkeling van de boekdrukkunst, geschiedschrijving, archeologie, economie en als laatste de moderne natuurwetenschappen.
Het boek gaat vooral in op ontwikkelingen in het verleden die onze kennis van nu beinvloed hebben en de foutieve voorstellingen die er waren voordat deze kennis ontdekt werd. Het grootste deel van het boek gaat over een wat verder weg gelegen deel deel van het verleden waarbij de ontdekkingen van de 20e eeuw maar weinig aandacht krijgen. Ik maakte in het boek kennis met nogal wat mensen waar ik nog nooit van had gehoord. Al met al bevat het boek een schat aan gegevens en omdat het duidelijk voor de leek is geschreven is het ook nog eens zeer prettig leesbaar. Uitgelezen op zaterdag 13 mei 2000.… (meer)

Daniel Boorstin: De zoekende mens: Grote denkers uit de westerse geschiedenis: Vertaling Paul Syrier: 2001: Eerste Engelse druk 1998: 393 blz: De Arbeiderspers

"De zoekende mens" is het derde deel van een trilogie die verder bestaat uit "De ontdekkers" en "De scheppende mens". In dit derde deel behandelt Boorstin allerlei denkers met name veel politieke filosofen. Dit boek is bij lange na niet zo onderhoudend als zijn 2 voorgangers. Er worden geen redenen gegeven waarom bepaalde personen wel besproken worden en anderen niet. Verder krijgt iedere denker maar een klein stukje tekst, waar je meestal ook niet veel wijzer van wordt. Kortom, zelfs voor diegenen die de eerste 2 delen gelezen hebben, een afrader.

Uitgelezen: donderdag 2 januari 2003, Waardering: *… (meer)