Robert van Gulik (1910–1967)

Een heel interessant boek, omdat deze 18e-eeuwse Chinese detective, door Van Gulik vertaald in het Engels, zijn inspiratie was voor de Rechter Tie serie. Interessant, maar als boek zelf niet zo bijzonder goed, vond ik. Het behandelt net als de Tie's drie misdaden, er zijn vaste helpers, het rechtssysteem is min of meer dat van Tie en je ziet ook concrete voorbeelden die Van Gulik in zijn eigen boeken gebruikt (zoals hij ook daar in de nawoorden meestal uitlegt, zoals in de Koreaanse lakwerker en de theepot). Dit boek is door Van Gulik in feite niet alleen vertaald maar ook bewerkt: in het uitstekende nawoord legt hij o.a. uit hoe Chinese detectives in elkaar zitten, met veel meer aandacht voor het bovennatuurlijke dan wij willen, geen puzzel, veel uitvoeriger beschrijvingen, veel meer personen. Ten behoeve van de westerse lezer heeft vG een boek uitgekozen dat het minst afwijkt van wat wij willen en dat nog wat bewerkt. Opvallend is hoe Tie schreeuwt en tiert, hoe hard hij mensen aanpakt op niks af, al bedriegt zijn gevoel hem niet, wat een pure rauwdouwen zijn helpers zijn. En daardoor hoe wijs, rechtvaardig en grootmoedig van Guliks Tie is. De zaken zijn: een roofmoord, een moord die de inspiratie bood voor Nagels in Ning-Tsjo en een vergiftigde bruid.… (meer)

Een van de weinige die ik niet goed kende, min of meer de laatste en een van de beste. Intriges rond de in Canton verdwenen censor, de grote hoeveelheid Arabieren (ook wat Perzen) in deze internationale handelsstad, uiteraard geminacht en gevreesd door Tie en consorten, en het geheimzinnige paria-volk van de .... dat laatste volk speelt een rol in het motief van de opperschurk. Tie en Tsjiao Tai en Tao Gan blijken voortdurend in de gaten gehouden te worden, geheimzinnige partijen plegen en verijdelen aanslagen op ze, een blinde krekelverkoopster verschijnt en verdwijnt. Fraaie paradox waardoor de moordenaar zich verraadt maar onmogelijk aangegeven kan worden. Ma Joeng is getrouwd en doet niets meer, Hoeng is dood, van Gulik had hier zijn laatste boek willen schrijven (maar Het Wilgenpatroon werd later nog uitgewerkt), aan het eind strft Tsjoa Tai door Regendraal, ontroerend. Tie wil nooit meer misdaden oplossen.… (meer)

Tie op weg naar de hoofdstad voor zijn hoge ambt. Hij is nog aangeslagen door de gebeurtenissen in Ning Tsjo waar wachtmeester Hoeng is gedood en hij zelf bijna verliefd werd op de vrouw van de schoenmaker. Noodweer, overstroming. Hij moet zonder zijn escorte de nacht doorbrengen in een grote oude versterkte boerderij die omsingeld is door honderden rovers. Het geld om ze af te kopen is verdwenen, de dochter des huizes is de vorige nacht aan een hartaanval gestorven, de toestand is nijpend. Wie Tie kent, begrijpt al snel wie de verdorven persoon is die een laaghartige misdaad heeft gepleegd, ook al zijn niet alle details direct duidelijk. De list van Tie om te communiceren met het fort aan de overkant van de kolkende rivier komt uit een oud Chinees boek, denk ik. Een geslaagde novelle, maar te kort voor vier sterren.… (meer)