Walter Isaacson

Deze bibliografie leest als een boeiende roman die je wil blijven lezen met onverwacht plotwendingen gebaseerd op een absoluut briljant persoon. Iemand die zoveel bedrijven leidt niet alleen als manager maar ook als ingenieur die zijn eigen producten tot in de details kent en waar nodig zelfs sturing kan geven aan de technische implementatie van zijn ideeën kan je niet anders dan als een genie beschouwen. Of je als niet genie zou willen samenwerken of voor hem zou willen werken is echter een ander verhaal!… (meer)

Er zijn een paar dingen die je gaat doen als je dit boek hebt uitgelezen:
- je wordt wat vaker en feller boos,
- je gaat radio's in elkaar zetten met je kinderen
- je bekijkt producten met heel andere ogen, je ziet veel meer lelijkheid om je heen.

Dit boek is fascinerend, leerzaam en inspirerend. En bevat veel eerder mij onbekende feiten:

Het schijnt dat Jobs een echte hippie was, Steve Jobs stonk! Het verhaal van de oorsprong van de naam Apple en MacIntosh (een appelras). Ik zal de term hcc voortaan niet meer zal associëren met mannen van middelbare leeftijd HCC staat dus voor Homebrew Computer Club en het is daar dat feitelijk het eerste product van Steve Jobs en Steve Wozniak is ontstaan.

Nooit geweten ook, dat ook Apple z'n 'vijfde Beatle' had: en dat was Ron Wayne. Hij heeft 11 dagen na de oprichting van Apple Computers zijn investering teruggetrokken en heeft hier toen 2300 usd voor gekregen. Was hij nu gebleven dan was zijn aandeel 2,6 miljard usd waard geweest. Iets dergelijks is ook Nolan Bushnell overkomen. Steve Jobs kwam hem om een investering te vragen van 50.000 usd in ruil voor een minderheidsbelang. Bushnell zegt hier zelf over: "Ik was zo slim om nee te zeggen. Het heeft wel iets leuks om daarover na te denken, als ik er niet om moet huilen."

En dan was het nog spannend ook, want Wozniak wilde niet fulltime voor Apple gaan werken. Hij werkte voor HP en: "Waarom kan ik dit niet in mijn vrije tijd blijven doen en de rest van mijn leven bij HP blijven werken voor een vast inkomen?"

Ook een mooi verhaal over de naamgeving van de Mac-lijn: als het aan Steve Jobs had gelegen, dan hadden we nooit gesproken van de MacIntosh (een appelras), maar van de 'Bicycle'...

Jobs was een bezeten man, die zichzelf verlicht voelde. Hij was charismatisch en had behoorlijk last van de self-fulfilling distortion. Hij geloofde domweg dat het onmogelijke mogelijk was. Het maakte hem lastig en tegelijkertijd verschafte het zijn teams, zijn mensen ook kracht om het onmogelijke te realiseren.

Anekdote van Atkinson "Hij deed niet graag aan compromissen, hij was een controlerende perfectionist". Op een dag kwam Jobs naar het bureau van Larry Kenyon, de ontwerper die aan het besturingssysteem van de MacIntosh werkte, om te klagen dat het opstarten te lang duurde. Kenyon begon het uit te leggen, maar Jobs onderbrak hem. 'Als je daarmee een mensenleven kan redden, zou je dan een manier kunnen vinden om tien seconden van de opstarttijd af te halen?' Kenyon moest toegeven dat hij het in dat geval wel zou kunnen. Jobs ging naar een whiteboard en liet zien dat, als vijf miljoen mensen een Mac gebruikten en het iedere dag tien seconden extra kostte om op te starten, dat dat dan in totaal iets van vijf miljoen uren per jaar waren die de mensen zouden kunnen besparen en hoeveel mensenlevens dat wel niet zouden zijn'. Larry was terecht onder de indruk en kwam een paar weken later met een nieuwe versie, die 28 seconden sneller opstartte,'. Steve kon motiveren door naar het grotere geheel te kijken.

Maar hoe zit het met de mogelijkheid om vierkanten te tekenen met afgeronde hoeken? 'Ik geloof niet dat we dat nodig hebben', zei Atkinson, die uitlegde dat het bijna onmogelijk zou zijn om zo'n programma te maken. 'Rechthoeken met afgeronde hoeken zijn overal!' riep Jobs, die opsprong en steeds feller werd. 'Kijk in deze kamer eens om je heen!' Hij wees op het whiteboard en het tafelblad en andere rechthoekige dingen met afgeronde hoeken. Hij sleepte Atkinson de straat op en wees net zolang voorwerpen met die vorm aan totdat Atkinson overtuigd was. De volgende dag was het voor elkaar en hadden alle dialoogvensters afgeronde hoeken.

168 Jobs had van zijn vader geleerd dat een kenmerk van vakmanschap met passie is dat je ervoor zorgt dat ook onzichtbare aspecten van een product mooi zijn gemaakt. Toen Steve Jobs het moederbord bekeek van de MacIntosh, geen gebruiker die dat ooit zou zien, zei hij: 'dat deel is mooi, maar kijk eens naar die geheugenchips. Dat is lelijk, de lijnen zitten te dicht op elkaar'.

Nadat Jobs gedwongen was om Apple te verlaten, hij had zichzelf onmogelijk gemaakt, was hij bij Pixar beland. Het lag in de bedoeling om de grafisch sterke computers als topproduct te maken. Het liep anders. Om de kracht van de computer en het systeem te laten zien, maakte Pixar jaarlijks een animatiefilm. Toen het slecht ging met Pixar heeft Steve Jobs, deze films uit eigen zak gefinancierd. En hier ook bleek zijn weergaloos instinct om goede mensen 'A-mensen' te herkennen, in dit geval Lasseter. Deze film, Tin Toy, zou later de oscar winnen voor beste korte tekenfilm, de eerste computergegeneerde animatiefilm die dat lukt. Het zal duidelijk zijn dat Tin Toy uiteindelijk een voorloper was van Toy Story. Pixar werd een bedrijf die animatiefilms wist te produceren die stuk voor stuk kaskrakers werden, Toy Story, Finding Nemo, The Incredibles, Cars... Bij de beursgang van Pixar heeft Jobs meer geld overgehouden dan van de beursgang van Apple. Hij heeft uiteindelijk nog een nieuw kantoor van Pixar vormgegeven dat te beschouwen valt als een voorloper op het nog te bouwen hoofdkantoor van Apple. Uiteindelijk is het overgenomen door Disney, maar het produceert nog steeds kaskrakers als Wall-E, Up, Ratatouille.

Wat nog meer? Zijn bewondering voor Dieter Rams (frogdesign) en Jony Ive als designers. Steve Jobs was iemand van de grote lijnen en de details. Design en techniek vormden wat hem betrof 1 geheel. En als de productenman die hij was, dacht hij eerst over design en de techniek moest maar de oplossingen vinden om te 'passen'. Keer op keer, wist hij daarom vernieuwde vormen voor zijn computers, ipod, iphone & ipad te bedenken. Hij wilde hierbij alles beheersen, zodat alles goed met elkaar ging.

Hij had een zus (zelf was hij ter adoptie afgestaan), Mona Simpsons, met wie hij het goed kon vinden. Haar man, een voormalige jurist, zou later de Simpsons produceren voor tv. De naam is niet toevallig. Zijn zus was schrijfster en zij heeft een boek geschreven 'A regular Guy', waarin ze zijn grilligheden met pijnlijke nauwkeurigheid uit de doeken doet.

Steve Jobs was een man van tegenstellingen, zen-boedhist en ontzettend opvliegend karakter, waarbij eerlijkheid niet altijd hoog in het vaandel was. Een vegetarier, die met regelmaat vastte en er een merkwaardig eetpatroon op na kon houden. Hij was van mening dat de grootste oogst van de droogste grond kwam en genoegen van onthouding. Het zou best wel eens kunnen zijn dat hij nog leefde als hij niet zo halsstarrig had vastgehouden aan zijn eerste instinct toen er kanker bij hem werd geconstateerd. Hij had een vorm die makkelijk operabel bleek, maar hij wilde domweg niet dat er gesneden werd in zijn lichaam. Dit tot schrik tot zijn vrouw en vrienden die er alles aan deden dat hij zijn mening zou wijzigen. Het heeft uiteindelijk negen maanden geduurd voordat er geopereerd werd. Uiteindelijk bleek de ziekte steeds terug te komen en is hij overleden. Zekerheid hebben we niet of die negen maanden het grote verschil hadden kunnen maken, maar geholpen zal het toch echt niet.

Jobs was niet positief over Microsoft en toen hij aan de zijlijn stond toen Apple neerging: "Innovatie is zo goed als tot stilstand gekomen. Microsoft domineert en innoveert nauwelijks. Apple heeft de strijd verloren. De markt voor desktopcomputers is de donkere middeleeuwen ingegaan"

Zijn boosheid op Apple bleek heel duidelijk toen hij een keer een praatje hield voor een clubje studenten van Stanford Business School bij een student thuis, die hem vroeg om het toetsenbord van zijn MacIntosh voor hem te signeren. Jobs wilde dat wel doen als hij eerst die toetsen eraf mocht halen die erbij waren gekomen nadat hij Apple verlaten had. Hij pakte zijn autosleutel en sloopte de vier cursortoetsen eraf, die hij juist weg had gelaten en de hele rij functietoetsen bovenaan. 'Ik verander de wereld, toetsenbord voor toetsenbord, ' zei hij met stalen gezicht.

Hij had toch ook wel nare trekjes en werd af en toe terechtgewezen. Een van zijn topmensen, Rubinstein, vertrok bij Apple. Later kreeg Rubinstein een baan bij Palm en daar maakte hij zich boos over. Palm probeerde immers ook Apple's iPhone te imiteren. Hij beklaagde zich hierover bij Bono, die medeoprichter was van een private equity group, die een groot aandeel in Palm had. Bono liet Jobs weten: "Hier moet je rustig onder blijven. Dit is net alsof de Beatles opbellen omdat Herman and the Hermits een van de mannen van hun road crew hebben overgenomen"....

Toen hij eenmaal ziek was bleek maar weer eens zijn passie voor design: "Op een gegeven moment probeerde longarts een masker aan te leggen bij Jobs die al verdoofd was. Jobs trok het van zijn gezicht en mompelde dat hij het design vreselijk vond en dat hij het weigerde te dragen..." Kleine noot is dat hij voor een van zijn behandelingen naar Rotterdam was uitgeweken en dat hij zijn laatste onvoltooide project: een jacht aan het Nederlandse Feadship had uitbesteed.

Een journalist over de iPad, een apparaat dat hij eerst maar niets vond, maar eenmaal in zijn handen: "Wat is er zo goed aan de iPad? Alles! Hij heeft dat griezelige vermogen om dingen uit te vinden waarvan we niet wisten dat we ze konden gebruiken, maar waar we dan ineens niet meer zonder kunnen. Een gesloten systeem kan wel eens de enige manier zijn om zo'n soort techno-zen-ervaring te bieden waar Apple om bekend is geworden.

Steve Jobs was instinctief, een slimme en harde zakenman, een moeilijk man (volgens Reedse, een van zijn grote liefdes, met de ander is hij getrouwd, 'met een narcistische persoonlijkheidsstoornis'), een perfectionist in details en een visionair. Een zen-boedhist, vegetariër en een van de rijkste mensen. Maar bovenal een productenman. Nu ik dit boek heb gelezen denk ik vaak: wat zou Jobs hiervan hebben gevonden. Ik keek bijvoorbeeld naar de Dyson handendroger, een mooi concept, maar zag lelijke schroeven uitsteken in het verder toch aardige ontwerp.

Steve Jobs is ook iemand die het juiste probeerde te doen. Porno wordt bijvoorbeeld geweerd uit de appstore. "Mensen die porno willen zien, kopen maar een Android".

Dit boek vertelt vele verhalen ineen, Apple, Pixar, de rivaliteit met Bill Gates, de producten, het adoptiekind, hoe hij stonk, hoe hij dacht dat hij verlicht was. Maar bovenal vertelt dit boek de sage van Sillicon Valley en een van zijn grootste helden.… (meer)