Ian Kershaw

Zelfvernietiging door tot op het laatst te vechten, tot een bijna totale verwoesting en volledige vijandelijke bezetting, komt zeer zelden voor. Toch is dit wat de Duitsers in 1945 deden. Waarom?
Waarom werden Hitlers zelfvernietigende orders tot het einde toe door zijn officieren gehoorzaamd? Welke bestuursmechanismen stelden hem in staat Duitslands lot te bepalen toen het voor iedereen duidelijk was dat de oorlog verloren was en het land volstrekt werd verwoest?
Welke alternatieven bezaten de Duitsers, burgers en soldaten, in de laatste fase van de oorlog? Op deze en andere vragen geeft Ian Kershaw in zijn onovertroffen stijl antwoord.… (meer)

De afdaling in de hel is een poging te begrijpen hoe Europa in de eerste helft van de gewelddadige en turbulente 20e eeuw in een afgrond kon wegzinken en vier jaar na het absolute dieptepunt in 1945 al het fundament kon leggen voor een verbazingwekkend herstel - voor een nieuw Europa dat verrees uit de as van het oude, voor een weg terug uit de hel, een nieuw begin. Kershaw schetst vier factoren die ervoor zorgden dat Europa zich verloor in twee allesvernietigende oorlogen, vier factoren die al voor de Eerste Wereldoorlog aanwezig waren, en die door de rampzalige Vrede van Versailles alleen maar werden versterkt. Een tweede wereldoorlog ging gepaard met verwoestingen op een tot dan toe ongeëvenaarde schaal. De morel consequenties van de Holocaust, de totale ineenstorting van de beschaving, zouden gedurende de rest van de eeuw, en daarna, voelbaar blijven.
De grootschalige etnische zuiveringen direct na de Tweede Wereldoorlog zorgden voor een herinrichting van de kaart van Midden- en Oost-Europa. De Duitse droom om heel Europa te kunnen overheersen, ging ten onder met de totale nederlaag, verwoesting en tweedeling van het land. Voortaan bestond er in West-Europa een nieuwe bereidheid om nationalistische tegenstellingen te bezweren en in plaats daarvan te kiezen voor samenwerking en integratie. Er kon gewerkt gaan worden aan blijvende vrede.
1 - een uitbarsting van etnisch-racistisch nationalisme;
2 - de verbitterde en onverzoenlijke eisen van de gebiedsherziening;
3 - de acute klassestrijd die nu een concreet aanknopingspunt kreeg in de bolsjewistische revolutie in Rusland;
4 - een langdurige crisis van het kapitalisme.… (meer)