Karl Ove Knausgård

Voor mij zit de grootsheid van Karl-Ove Knausgard in zijn geniale introspectie in het alledaagse, in hoe hij waarneemt dat het wonder uitbreekt uit het doodgewone. Dat kwam perfect tot uiting in zijn omvangrijke Mijn Strijd en in de korte vignettes van de seizoenscyclus, allebei in het autobiografische genre. Maar met dit boek waagt Knausgard zich aan iets heel anders. Dit is eerder een dystopisch verhaal dat almaar verder uitwaaiert en uitloopt op een essay over de zin van de dood. En ook nieuw voor hem: hij volgt een tiental personages in en rond het Noorse Bergen, in episodes die elk op een cliffhanger eindigen, waardoor de roman ook een thriller-achtig karakter krijgt. De aanloop is vrij traag, maar geleidelijk aan stapelen de vreemde voorvallen die de personages meemaken zich op, met als meest in het oog vallende de ongewoon grote ster die eerst ’s nachts en geleidelijk ook overdag aan de hemel staat te prijken, de extreme hitte en het vreemde gedrag van dieren en mensen. Het curieuze is dat Knausgard redelijk onsympathieke, lichtelijk verknipte personages ten tonele voert, en bepaalde verhaallijnen halfweg laat doodlopen, alsof het er niet toe doet wat er precies gebeurt. Wil hij ons bewust laten deelnemen aan het duistere in de alledaagse werkelijkheid? Regelmatig valt de woorden demonen en duivels, en ook de gevallen engel Lucifer passeert de revue, in wat duidelijk een poging is om het disruptieve van onze tijden in de verf te zetten. Intrigerende materie, maar ik miste toch vooral het beschouwende en introspectieve dat in Mijn Strijd en de Seizoenscyclus zo aanwezig was. Alleen bij het personage Egil Stray herkennen we de oude Knausgard weer terug; het afsluitende essay is trouwens in diens naam geschreven. Met dat alles gaf dit boek me een eerder onbevredigend gevoel, alsof het met haken en ogen aan elkaar hangt, en onafgewerkt is. Dat enigmatisch karakter heeft zijn charme, maar ik vind het veel minder geslaagd dan de andere boeken van Knausgard.… (meer)