Owen Matthews (1)

Owen Matthews is een Britse journalist van gemengd Brits en Russische afkomst. In de jaren '90 van de 20e eeuw komt hij -als journalist - terecht in Moskou. Het zijn de jaren van Jeltsin, het wilde kapitalisme, snel om zich heen woekerende criminaliteit en een heftige party-scene. Matthews laat zich meezuigen door dit snelle en wilde leven, tot hij een vriendin krijgt, vader wordt en hij zich gaat verdiepen in zijn eigen herkomst.

Die herkomst is - naar mijn mening - een stuk interessanter dan zijn eigen leven, en dan vooral de herkomst van zijn moeder,Ljoedmila, dochter van een communistisch partijlid, dat in de jaren '30 slachtoffer werd van de zuiveringen van Stalin. Ook Owens oma werd opgepakt. Zij bracht jaren door in een gevangenenkamp in Kazachstan en zag haar twee dochters pas jaren later weer. De dochters kwamen in een kindertehuis terecht. De titel van het boek verwijst naar alle kinderen die door de terreur van Stalin hun ouders kwijtraakten en werden opgevoed door de staat. Het waren geen gemakkelijke jaren, ook al was de leiding van het kindertehuis zorgzaam. De Tweede Wereldoorlog brak uit, de kinderen vluchtten, raakten elkaar kwijt, werden her en der opgevangen en Owens (latere) moeder werd ernstig ziek, maar overleefde. Dit is veruit het meest interessante deel van het boek, en ik vond het erg jammer dat er zoveel hiaten zaten in dit verhaal. Owen Matthews baseert zich op de verhalen van zijn tante en moeder, maar heeft dit nauwelijks aangevuld met eigen onderzoek. Dit zou handig geweest zijn aangezien de beide dames
zich niet altijd evenveel herinneren van die moeilijke tijden.

Het tweede deel van het familieverhaal betreft de liefde tussen Owens vader, Mervyn, en Ljoedmila. In de jaren '60 werkte Mervyn op de Britse ambassade in Moskou en ontmoette daar Ljoedmila. Het was een verboden liefde, niet toegestaan door de Sovjet Staat en niet gesteund door de Britten. Mervyn werd de toegang tot het land ontzegd, maar via een intense correspondentie hielden de geliefden contact met elkaar. Na jaren lukte het Mervyn om Ljoedmila naar Engeland te krijgen. Voor dit deel van het verhaal baseert Mervyn zich bijna geheel op de correspondentie tussen zijn ouders. Aangezien hij veel bronnenmateriaal heeft gaat hij in dit deel van het boek nogal uitvoerig, naar mijn mening veel te uitvoerig, in op deze liefdesgeschiedenis, op alle acties die Mervyn ondernam om Ljoedmila naar Engeland te krijgen. Ik vond het boek daardoor uit balans. Het interessantste deel werd het minst gedetailleerd beschreven, terwijl de liefdesgeschiedenis weer zo tot in detail is uitgewerkt dat ik er bijna bij in slaap viel! Misschien dat een goede historicus het nog eens over kan doen?… (meer)

Boris Bibikov is een rijzende ster van de communistische partij van de Sovjet-Unie. Hij noemt zijn eerste dochter Lenina, naar de grote leider van de Russische revolutie.
Hij is in het begin van de jaren dertig een van de leiders van de bouw van een reusachtige tractorfabriek in de Oekraïne. Overdag en tijdens ‘stormnachten’ wordt er in koortsachtig tempo aan gewerkt, om het schema van het Vijf Jaren Plan te halen. Een muziekband moedigt de arbeiders met revolutionaire liederen aan.
Lees verder....… (meer)