Lars Mytting

Recensie: Lars Mytting – De vlamberken
RECENSIE | 16 OKT 2015 DOOR DJUNA TER BEKE | GEEN REACTIES

Een familiegeschiedenis van hout

Van Mytting’s De man en het hout, een boek volledig gewijd aan houthakken, werden in Noorwegen 230.000 exemplaren verkocht. Ook De vlamberken, het boek waarmee Mytting de Noorse boekhandelprijs won, gaat in wezen over hout.

Vlamberkenhout is hout van beschadigde bomen. De ingekapselde beschadigingen zorgen voor een prachtig patroon dat op vlammen lijkt. Wanneer Edvard Hirifjell klein is hoort hij vaak vreemde knallende geluiden uit het vlamberkenbos naast de boerderij van zijn familie. Dat zijn de stalen banden die zijn oudoom Einar ooit om de berken legde om een patroon te creëren. Einar is echter verdwenen, en de bomen moeten zichzelf met veel natuurkracht van de banden ontdoen.

Edvards jeugd is vol van dit soort vreemde gegevens. Zijn vader en moeder overlijden onder onduidelijke omstandigheden in Frankrijk, waarna zijn opa en oma hem opvoeden. Hij ontdekt dat hij bij de dood van zijn ouders aanwezig was, en dat hij daarna een paar dagen vermist is geweest. Zijn grootouders kunnen of willen hem er niets over vertellen. In zijn dorp wordt hij door iedereen vreemd aangekeken omdat zijn grootvader vroeger voor Duitsland heeft gevochten. Zijn grootvader wil thuis geen brievenbus en laat zijn post naar een postbus zenden.

vlamberken

Edvard is drieëntwintig wanneer zijn grootvader overlijdt. Bij het plaatselijke uitvaartbedrijf blijkt dat er al tientallen jaren een doodskist van vlamberkenhout voor hem klaarstaat, gemaakt door Einar. Edvar gaat op zoek naar zijn oudoom en komt dan op het spoor van een ander mysterie: dat van een bosje verdwenen walnotenhout van de plek waar zijn ouders zijn omgekomen. Dit walnotenhout is door de strijd die om het bos werd gevoerd ontzettend veel geld waard: door een gasaanval (uit een gasgranaat van hetzelfde soort als waardoor zijn ouders waarschijnlijk zijn omgekomen) heeft het hout zich op een vreemde manier ontwikkeld, waardoor de tekening prachtig is. Edvard doet zijn best om achter alle geheimen van zijn familiegeschiedenis te komen, waarbij hout telkens de rode draad lijkt te zijn.

Het valt op dat de aanwijzingen wel erg vaak op een presenteerblaadje aan Edvar worden aangereikt. Hij struikelt als het ware over alle tekens en als lezer word je zo constant aangemoedigd om het verhaal in je hoofd te construeren, om eerdere hypotheses te laten vallen en nieuwe hypotheses te vormen. Dit zorgt ervoor dat je aan één stuk door blijft lezen. Het verhaal is spannend en intrigerend, maar na de ontknoping bleef bij mij toch een gevoel van ontevredenheid hangen. Was dit het nou?

Het boek is ontzettend vermakelijk, daarover geen twijfel, maar veel meer dan een spannende ontrafelende geschiedenis is het niet. Wat wel beklijft is de passie waarmee de schrijver een zo alledaags onderwerp als ‘hout’ interessant kan maken. Door gedetailleerde beschrijvingen heeft hij me weten te enthousiasmeren voor houtbewerking, iets waarvan ik niet dacht dat ik er interesse voor had. De vlamberken een spannende, luchtige roman die je het best in één keer uit kan lezen. Heerlijk meeslepende lectuur voor bij – uiteraard- de open haard.

Djuna ter Beke… (meer)