Nguyễn Phan Quế Mai

De bergen zingen is een familiegeschiedenis die zich afspeelt in Vietnam, grofweg van 1930 tot 1980. Het boek heeft twee vertellers. De eerste is Huong, geboren in 1960; door haar ogen maak je de Vietnam-oorlog en de nasleep daarvan mee. En de tweede is Huongs oma Dieu Lan, geboren in 1920, door wiens ogen de voorgeschiedenis van die oorlog wordt beschreven: de Franse koloniale tijd, de Japanse bezetting en de opkomst van het communisme. Het laat zien hoe al die politieke gebeurtenissen hun tol eisen in een familie. Voor iedereen die wat meer zou willen weten over de geschiedenis van Vietnam biedt dit boek een laagdrempelig opstapje.

Het boek is in eenvoudige taal geschreven, wat er ongetwijfeld mee te maken heeft dat de schrijfster dit boek niet in haar eigen taal schreef, maar in het Engels. Wrang genoeg is het dan wel het enige van haar 9 boeken dat vertaald is naar het Nederlands (en vele andere talen), dus blijkbaar loont het om in het Engels te schrijven. Toch gaat er wel het een en ander verloren: het zit behoorlijk vol met cliché’s en standaarduitdrukkingen als ‘blozende appelwangetjes’ en ‘zielsveel van iemand houden’, ‘jeugdige huid’ en ga zo maar door, omschrijvingen die je in je moedertaal waarschijnlijk creatiever zou aanpakken.

Ik heb tegenstrijdige gevoelens over dit boek. Het onderwerp is interessant en ik heb echt nieuwe dingen geleerd over de geschiedenis van Vietnam. Wat trouwens vooral met mijn gebrekkige voorkennis te maken had. Tegelijk is het weinig origineel geschreven, op punten zelfs voorspelbaar en erg braaf. De familie Tran bestaat uit enkel mooie en goede mensen die altijd het beste voor hebben met iedereen, niets liever zien dan vrede en iedereen vergeven. Zij zijn slachtoffer van een wrede buitenwereld, die bestaat uit lelijke mensen (met ‘konijnentanden en een bol voorhoofd’, of een man met ‘een vlezig gezicht en smalle ogen’ en ‘de dikzak’) die hen kwaad berokkenen. De geschiedenis van Vietnam biedt juist zoveel aanknopingspunten voor verhalen die niet zo zwart-wit zijn. En ergens schemeren die morele dilemma’s er wel doorheen - vooral bij de generatie tussen de kleindochter en oma die het verhaal vertellen in - maar ze blijven op de achtergrond. Hoeveel boeiender zou dit boek geweest zijn als juist die tussenliggende generatie het verhaal had verteld!… (meer)