Afbeelding van de auteur.

Boris Pasternak (1890–1960)

Auteur van Dokter Zjivago

279+ Werken 13,542 Leden 171 Besprekingen Favoriet van 26 leden

Over de Auteur

Pasternak was acclaimed as a major poet some 30 years before Doctor Zhivago (1955) made him world famous. After first pursuing promising careers in music and philosophy, he started to write around 1909 and published his first collection of verse in 1914. His first genuine triumph came with the toon meer collection My Sister, Life (1917), in which a love affair stimulates a rapturous celebration of nature. The splendid imagery and difficult syntax of this volume are a hallmark of the early Pasternak. During the 1920s, Pasternak tried to accept the reality of the new society and moved from the lyric to the epic, taking up historical and contemporary subjects. The long poem The Year 1905 (1926) is an example. While tolerated by the literary establishment, Pasternak turned increasingly in the 1930s to translation rather than original verse. He was a prolific translator; his versions of major Shakespeare plays are the standard texts used in Soviet theaters. From the start, however, prose was an important focus for Pasternak. The most notable early work is the story "Zhenia's Childhood," written in 1918, which explored a girl's developing consciousness of her surroundings. There is also his artistic and intellectual autobiography Safe Conduct (1931). But Pasternak's greatest prose achievement came later with the novel Doctor Zhivago, written over a number of years and completed in 1955. Its hero, a physician and poet, confronts the great changes of the early twentieth century including world war, revolution, and civil war, and travels a path through life that creates a parallel between his fate and that of Christ. (The theme of preordained sacrifice is strengthened by the cycle of poems included as the last section of the book.) Doctor Zhivago was rejected for publication but appeared in 1957 in the West and won its author worldwide acclaim. A Nobel Prize followed in 1958. This led the Soviet authorities to launch a major public campaign against Pasternak and to make his personal life even more difficult. So successful were they that the poet officially turned down the award. After that, he was left in relative peace and died two years later. He was but the first of many writers in the post-Stalin period to challenge the Soviet state. During the 1970s and 1980s, Pasternak's heritage was cautiously brought into public purview in the Soviet Union. The Gorbachev period saw the removal of all restrictions on his work, and publication of Doctor Zhivago followed at long last. Several major editions of Pasternak's writings have appeared. (Bowker Author Biography) toon minder
Fotografie: Wikimedia Commons. Boris Pasternak.

Reeksen

Werken van Boris Pasternak

Dokter Zjivago (1957) 11,323 exemplaren
Autobiografische geschriften (1949) 258 exemplaren
The Poems of Dr. Zhivago (1967) 238 exemplaren
De laatste zomer (1934) 214 exemplaren
My Sister — Life (1922) — Auteur — 81 exemplaren
The Adolescence of Zhenya Luvers (1925) 79 exemplaren
Selected Poems [Unknown edition] (1959) 79 exemplaren
Selected Poems [Penguin Classics] (1992) 75 exemplaren
An Essay in Autobiography (1955) 71 exemplaren
Contradans in brieven 1910-1954 (1982) 46 exemplaren
Doctor Zhivago (Penguin Readers) (1998) 40 exemplaren
Dokter Zjivago, tweede deel (1957) 38 exemplaren
Dokter Zjivago, eerste deel (1957) 37 exemplaren
Fifty Poems (1963) 37 exemplaren
The Blind Beauty (1969) 31 exemplaren
Second Nature: Poems (1990) 23 exemplaren
Vier verhalen 21 exemplaren
Brieven (2018) 19 exemplaren
Verhalen (2017) 17 exemplaren
Prose and Poems (1945) 17 exemplaren
Selected Writings (1949) 13 exemplaren
Year Nineteen-five (1989) 13 exemplaren
Correspondance 1922-1936 (2004) — Auteur — 12 exemplaren
Gedichten (Russische bibliotheek) (2016) 11 exemplaren
En berättelse (1958) 11 exemplaren
The Voice of Prose (1750) 10 exemplaren
Collected short prose (1945) 10 exemplaren
Luftwege ausgewählte Prosa (1986) 9 exemplaren
Pasternak : Oeuvres (1990) 9 exemplaren
Stihotvorenija i poemy (1988) 9 exemplaren
Días únicos (2012) 7 exemplaren
My sister, life and other poems (1976) 7 exemplaren
Poesie d'amore 7 exemplaren
Relatos (1986) 6 exemplaren
Dikter (2008) 6 exemplaren
My Sister Life and The Zhivago Poems (2012) — Auteur — 5 exemplaren
Lieutenant Schmidt (1992) 5 exemplaren
Poesie (2009) 4 exemplaren
Cartas del verano de 1926 (2012) 4 exemplaren
Insanlar ve Haller (2013) 4 exemplaren
Seven Poems (Keepsake Ser.) (1969) 4 exemplaren
Correspondance avec Boris Pasternak et Souvenirs (1991) — Auteur — 4 exemplaren
Свеча горела (2016) 4 exemplaren
Poesie inedite 4 exemplaren
Selected Poems 4 exemplaren
Cartas a Renata (1968) 4 exemplaren
Gedichten (1958) 4 exemplaren
Peredelkino (2003) 4 exemplaren
Poèmes (1989) 3 exemplaren
Selected Poems (1946) 3 exemplaren
Stikhi 3 exemplaren
Prosa und Essays (1991) 3 exemplaren
Trentatré poesie (1999) 3 exemplaren
Poémes: На фр.яз. (2008) 3 exemplaren
Le Docteur Jivago 2 exemplaren
Les voies aériennes 2 exemplaren
Tutti i poemi 2 exemplaren
Rusia. Volumen 2 — Medewerker — 2 exemplaren
Son Yaz 2 exemplaren
Ma sœur la vie : et autres poèmes (1982) — Auteur — 2 exemplaren
Versek (1990) 2 exemplaren
Dr. Zhivago: A Novel (1958) 2 exemplaren
Yo recuerdo 2 exemplaren
Poems 1955-1959 2 exemplaren
Poems 1955-1959. (1960) 2 exemplaren
Correspondance avec Evguénia: 1921-1960 (1997) — Auteur — 2 exemplaren
Borìs Pasternàk 2 exemplaren
Poesia, Prosa Il dottor Zivago! (1979) 2 exemplaren
Liriche e prose 2 exemplaren
Drømmen om en sommer (1986) 2 exemplaren
Doktor Zjivago 2 exemplaren
Opere narrative (1994) 2 exemplaren
Стихотворения / (1990) 2 exemplaren
Vysokaia bolezn' (2009) 2 exemplaren
Temy i variatsii (2006) 2 exemplaren
Boris Pasternak: Poems (1959) 2 exemplaren
Quan escampi (2020) 2 exemplaren
Стихотворения (1988) 2 exemplaren
Correspondance: 1910-1954 (1987) — Auteur — 2 exemplaren
/Poesie! 2 exemplaren
Doktor Schiwago. 3 Cassetten. (2001) 2 exemplaren
Poesie 1 exemplaar
Doctor Zivago 1 exemplaar
Poems 1955-1959. 1 exemplaar
DOCTOR ZIVAGO 1 exemplaar
Stikhotvorenija (2019) 1 exemplaar
Gedichte und Poeme (1996) 1 exemplaar
Lirika (2006) 1 exemplaar
La stella di Natale 1 exemplaar
Znam života cilj 1 exemplaar
Pasternak 1 exemplaar
About Love / O lyubvi (2010) 1 exemplaar
Izbrannoe (2005) 1 exemplaar
Поезия 1 exemplaar
Esencias 1 exemplaar
DOKTOR ŽIVAGO 1-2 1 exemplaar
Childhood 1 exemplaar
Vida y poesía 1 exemplaar
O günler (1995) 1 exemplaar
Boris Pasternaks Lehrjahre (1996) 1 exemplaar
Světlohra 1 exemplaar
Gruzinskie liriki 1 exemplaar
Izbrannye Proizvedeniya (1991) 1 exemplaar
Okhrannaia gramota (2011) 1 exemplaar
L'ultima estate: romanzo (2017) 1 exemplaar
Lyrika 1 exemplaar
Il salvacondotto (1990) 1 exemplaar
Doktor Schiwago 1 exemplaar
Sternschnuppen zur Weihnacht (1994) 1 exemplaar
1958 1 exemplaar
Olas y otros poemas 1 exemplaar
Poemas 1 exemplaar
RELATO. (1958) 1 exemplaar
Poemes (2004) 1 exemplaar
Poetry 1 exemplaar
Poems, 1955-1959 1 exemplaar
Pesmi 1 exemplaar
Marburg Borisa Pasternaka (2001) 1 exemplaar
Opere 1 exemplaar
Stikhotvoreniya 1 exemplaar
Poemas (2001) 1 exemplaar
Relatos (1958) 1 exemplaar
Eseji i članci 1 exemplaar
Život s istominom 1 exemplaar
De gedichten van Jurij Zivago (1985) 1 exemplaar
Boris Pasternak Selected Poems (1958) 1 exemplaar
Môj život 1 exemplaar
El doctor zhigavo 1 exemplaar
Poetry 1 exemplaar
Bir Hikaye (2020) 1 exemplaar
DOKTOR ZIVAGO 1-2 (2000) 1 exemplaar
Melodia Interrompida (2002) 1 exemplaar
Den sidste sommer 1 exemplaar
Erken Trenlerde (2013) 1 exemplaar
Poesia Prosa 1 exemplaar
ZAŠTITNA POVELJA 1 exemplaar
Doctor Zhivage 1 exemplaar
Dr. Chivago 1 exemplaar

Gerelateerde werken

Faust (1808) — Vertaler, sommige edities5,364 exemplaren
World Poetry: An Anthology of Verse from Antiquity to Our Time (1998) — Medewerker — 448 exemplaren
Doctor Zhivago [1965 film] (1965) — Original novel — 341 exemplaren
Against Forgetting: Twentieth-Century Poetry of Witness (1993) — Medewerker — 333 exemplaren
Letters: Summer 1926 (1985) 222 exemplaren
The Stray Dog Cabaret (2006) — Medewerker — 116 exemplaren
The Penguin book of Russian poetry (2015) — Medewerker — 90 exemplaren
Great Stories by Nobel Prize Winners (1959) — Medewerker — 77 exemplaren
Great Soviet Short Stories (1962) — Medewerker — 76 exemplaren
Russian Poets (Everyman's Library Pocket Poets) (2009) — Medewerker — 64 exemplaren
1917: Stories and Poems from the Russian Revolution (2016) — Medewerker — 35 exemplaren
Poems of Boris Pasternak (1984) — Associated Name — 19 exemplaren
The Penguin New Writing No. 30 (1947) — Medewerker — 15 exemplaren
14 Great Short Stories By Soviet Authors (1959) — Medewerker — 15 exemplaren
Dr. Zhivago [2002 TV mini series] (2003) — Original book — 14 exemplaren
Russische verhalen (1965) — Medewerker — 11 exemplaren
Noonday 1: Stories, Articles, Poetry (1958) — Medewerker — 8 exemplaren
New World Writing : 15 (1959) — Medewerker — 4 exemplaren
Pasternak par lui-meme (1963) — Medewerker — 3 exemplaren
Russland das große Lesebuch (2017) — Medewerker — 2 exemplaren
The voice of Scotland — Medewerker — 1 exemplaar

Tagged

Algemene kennis

Leden

Discussies

Dr. Zhivago in Folio Society Devotees (september 2022)
Dr Zhivago in Fans of Russian authors (juni 2018)

Besprekingen

Wie niet weet wat goed voor hem is en dus vastzit in onze eigen tijd, ‘denkt’ bij het lezen van de titel Russische verhalen van deze tijd misschien aan, pakweg, Oekraïne of Poetin, maar heeft dan geen rekening gehouden met het (bij mijn vaste lezers normaal gezien bekende) feit dat ik al heel lang geïnteresseerd ben in Russische literatuur en voornamelijk ‘oude’ boeken in mijn collectie heb zitten. Dat laatste geldt ook voor dít boek: het dateert uit 1963. En de verhalen die erin staan, zijn door de band genomen nog wat ouder. De auteurs van de in dit boek verzamelde verhalen waren in meer dan de helft van de gevallen zelfs toen al overleden: Boris Pasternak (1890-1960), Isaak Babel (1894-1941), Michail Zosjtsjenko (1895-1958), Boris Levin (rond 1900, rond 1940), Ilja Ilf (1897-1937), Jevgeni Petrov (1903-1942), en Joeri Ol(j)esja (1899-1960). Alleen Leonid Leonov (1899-1994), Michail Sjolochov (1905-1984), Vera Inber (1893-1972), Viktor Nekrasov (1911-1987) en Joeri Kazakov (1927-1982) leefden nog op het moment van de uitgave bij Prisma-Boeken, maar hun verhalen dateerden al uit respectievelijk 1930, 1926, 1925, 1960 en 1957/1959 (van Kazakov staan er twee in de bundel), dus ook de jongste verhalen zijn intussen bijna vijfenzestig jaar oud. Om maar te zeggen dus dat “deze tijd” nogal relatief is. Zélfs binnen deze bundel. Want eigenlijk bestaat “deze tijd”, zoals inleider en vertaler Jeanne Liedmeier meegeeft, uit “twee perioden Sovjet-letterkunde”: “de tijd voor Stalins dictatuur en de betrekkelijk korte periode na zijn dood”. Niet uit de tijd ván Stalins dictatuur? Nee, “de tussenliggende jaren (1934-53), waarin de literatuur een toppunt van ‘partijdigheid’ bereikt, vormen artistiek bekeken een dieptepunt”.

Wat zeker niet kan gezegd worden van de kortverhalen in deze bundel. Daar zijn er bij van dertig en veertig bladzijden, en ook van vier en zelfs twee bladzijden, maar de kwaliteit ervan – ook in vertaalde vorm – is steeds hoog. Ze ademen Rusland, zoals dat heet, ze zijn zelden kosmopolitisch te noemen, en tegelijkertijd zijn ze vaak bijna poëtisch. Goed, het verhaal van Boris Pasternak uit 1918, Brieven uit Toela, moet je wellicht een tweetal keer lezen om het helemaal te vatten, maar hoe mooi is bijvoorbeeld deze passage wel niet?: “Terwijl deze regels geschreven werden, flitsten laag langs de spoorbaan kleine lichtjes aan: beginnend bij de hokjes van de wisselwachters schoven ze langzaam langs de rails. Hier en daar klonken fluitsignalen van locomotieven. IJzer ontwaakte, kettingen die zich stootten, gilden het uit. Heel zachtjes gleden wagons langs het perron: zij schoven een hele tijd voort in een eindeloze rij. Achter hen zwol de nadering van iets zwaar ademends, onbekends, nachtelijks. Daar eensklaps, pal achter de locomotief, het vrijkomen van de spoorbaan volgde, het opdoemen van de nacht aan de horizon van het lege perron, het vallen van de stilte over het uitgestrekte terrein van semaforen en sterren, - het doorbreken van landelijke rust. Het was of dit ogenblik achter in de ronkende goederentrein zat, naderkwam onder de lage overkapping en weggleed.”

Ik krijg daarvan toch onmiddellijk zin om Pasternaks Dokter Zjivago te gaan herlezen, maar dat boek zit, in tegenstelling tot deze bundel, helaas niét in mijn boekenkasten. Net zomin als verder werk van Leonid Leonov, in deze bundel present met het uit 1930 daterende melancholische, maar tegelijkertijd kafkaiaanse, verhaal Ivans avontuur: “(…) dit voorval had nu juist plaats in het gruwelijke jaar waarin de oorlog plotseling werd afgebroken. De wereld was als een ziek dier dat over de grond rolt en krampachtig in de aarde bijt die het met zijn eigen bloed vergiftigd heeft. Waanzinnig van verlangen om hun huis en gezin terug te zien en een nieuw leven te beginnen, verlieten de soldaten het front en zwierven in vijandelijke benden het land door. Ze trokken alle dagen voorbij, want het dorp waarin Ivan Jezjigov woonde, lag aan een grote weg. Deze liep over een hoge heuvel; bij het vallen van de avond zag men sombere gestalten zich aftekenen tegen de kale rode hemel. Met het hoofd gebogen sleepten zij zich voort, vol van wrok, beladen met een geweer dat zij voor mogelijk gevaar steeds bij zich hielden. Die dreigende figuren, onheilspellende voorboden van ellende, joegen de boeren, als ze soms even het dorp ingingen om brood en water te halen, de schrik op het lijf; alleen Ivan, in zijn ondoordringbare stilte als in een vesting opgesloten, werd hierdoor niet beroerd…”

Isaak Babels verhalen Brief (uit 1924) en Geschiedenis van een paard (uit 1920) spraken me dan weer niet zo aan, maar waar Michaïl Sjolochovs verhaal Het veulen (uit 1926) me in eerste instantie deed denken aan een ander kortverhaal (waarvan ik de auteur kwijt ben) dat volledig verteld werd vanuit het standpunt van het paard zelf, evolueert dit tot een liefdesverhaal tussen mens en dier, ‘tot de dood ons scheidt’. Doen moet u het in deze boekbespreking echter met de eerste alinea: “Op klaarlichte dag, naast een mesthoop met smaragdgroene vliegen, kwam hij uit het moederlijf gekropen, de kop het eerst, daarna de gestrekte voorpoten. Vlak boven zich zag hij het ijle grijze wolkje van een granaatontploffing, dat zich snel oploste; toen hij een snerpend gieren hoorde, verborg hij zijn vochtig bovenlijf onder de buik van zijn moeder. Ontzetting was zijn eerste gewaarwording hier op aarde. Een stinkende kartetsenhagel kletterde neer op de dakpannen van de paardestal en raakte even de grond zodat Trofims roodbruine merrie, de moeder van het veulen, overeind kwam. Ze hinnikte kort en drukte daarna opnieuw haar bezwete flanken tegen de beschermende mesthoop.” Ik vernoemde Sjolochov in mijn bespreking van Russische wijsheid https://bjornroosebespreekt.blogspot.com/2023/04/russische-wijsheid-hans-p-keize... als een van de “meelopers” van Stalin, wat hij ook was, maar als de rest van zijn debuutbundel Donskieje Rasskazy, waaruit ook Het veulen afkomstig is, even goed geschreven is als dit verhaal, dan is die bundel eveneens het lezen waard.

En dan is er Luitenant Smetname (1930) van Joeri Tynjanov. Met dertig bladzijden een van de langste verhalen uit deze bundel kortverhalen, maar hoe dan ook, en dat de volle dertig bladzijden lang, ook het meest kafkaiaanse verhaal van de zestien. Ik kan u uiteraard niet de hele plot meegeven, maar als ik u zeg dat luitenant Smetname niet bestaat en toch een van de twee hoofdrollen in dit verhaal speelt, waarbij iedereen zichzelf wijsmaakt dat hij wél bestaat, dan zou uw interesse moeten gewekt zijn. De tweede hoofdrol is overigens weggelegd voor een andere luitenant Sinjoechajev, die dan weer doodverklaard wordt zonder dat te zijn: “Plotseling hoorde hij zijn naam noemen en hij bewoog zijn oren zoals een paard dat door een onverwachte zweepslag in zijn rust gestoord wordt. ‘De aan koorts overleden luitenant Sinjoechajev wordt geacht uit de dienst ontslagen te zijn.’ (…) Het kwam geen moment bij hem op dat er een fout in het bevelschrift was geslopen. Integendeel, het scheen hem toe dat het te wijten was aan een vergissing, een nalatigheid, dat hij nog leefde. Het was een fout van zijn kant geweest dat hij niets gemerkt en aan niemand iets gemeld had.”

De verhalen van Michaïl Zosjtsjenko, Provinciale geneugten (uit 1925) en Woningnood (uit een niet vermeld jaar), zijn dan weer té kort om er u iets uit te kunnen citeren, net zoals Tolstojs laarzen (1929) van Boris Levin, maar ik kan u wel meegeven dat u zich niet op het verkeerde been moet laten zetten door de eerste alinea van Vera Inbers Ljalja’s belangen (1925): “De lift was oud en erg eenzaam in zijn ijzeren kooi. Door het voortdurend op en neer sjouwen langs de verschillende etages was hij verbitterd: de laatste tijd begon hij woest met zijn grendel te knarsen en bij het omlaaggaan zachtjes te huilen als een gewonde wolf. Soms weigerde hij helemaal dienst, bleef tussen de etages hangen en keek met norse blik naar de mensen die de trap op en af klommen.” Ljalja’s belangen is géén voorloper van een verhaal zoals u dat te zien kreeg in Dick Maas’ film De lift https://www.youtube.com/watch?v=7Qei7UP4BQU, noch is degene die de lift bedient zoals in Guy Didelez’ De man in de spiegel https://bjornroosebespreekt.blogspot.com/2023/10/de-man-in-de-spiegel-guy-didele... uit op moord.

Van Ilja Ilf en Jevgeni Petrov zijn wel aparte boeken verschenen, maar de twee die in deze bundel aanwezig zijn met De onderkoning van India (1931) zijn toch vooral als dusdanig bekend: als een duo. Een duo waarvan ik in mijn boekenkasten verder nog Twaalf stoelen zitten hebben, volgens Wikipedia “een van de meest succesvolle boeken uit de Russische literaire geschiedenis”, en dat in dit kortverhaal uit de mond van een would-be krankzinnige noteert: “In Sovjet-Rusland (…) is een krankzinnigengesticht de enige plaats waar een normaal mens het kan uithouden. Voor het overige is het er een compleet gekkenhuis. Nee, met de bolsjevieken kan ik niet samenleven. Dan voel ik me hier, bij gewone krankzinnigen, meer thuis. Die maken zich tenminste niet druk over de opbouw van de socialistische staat. Verder krijg je hier gratis de kost. Daar, in dat gekkenhuis van hen, moet je werken. Maar ik wil geen hand uitsteken voor de opbouw van hun socialistische staat. Hier geniet ik tenslotte persoonlijke vrijheid. Vrijheid van geweten. Vrijheid van het woord…”

Een aan duidelijkheid minder te wensen overlatende kritiek in ieder geval dan die van Joeri Olesja (of Oljesja, naargelang de bron) in het daaropvolgende De kersepit (uit 1929): “Het onzichtbare land is de wereld van de aandacht en de fantasie. De voetganger is niet alleen. Hij wordt aan weerskanten vergezeld door twee vrouwengestalten, twee zusters die hem bij de hand leiden. De ene heet Aandacht, de andere Fantasie. Wat betekent dat? Dat betekent dat ik, ondanks alles, ondanks de nieuwe sociale orde en de nieuwe samenleving, in staat ben een zelfstandige wereld te scheppen die alleen onderworpen is aan de fantastische wetten van mijn eigen gevoel.” Vaag misschien, maar de verschillen tussen de oude en de nieuwe wereld waren ook een vast thema in zijn werk en kennelijk was zijn kritiek in zijn in 1930 aan de openbaarheid prijsgegeven drama Lijst van weldaden toch duidelijk genoeg om dat door de censuur te laten verbieden en aan zijn literaire carrière een einde te maken. Hij leefde vervolgens nog dertig jaar, wat toch een stuk langer was dan Ilf (in 1937 overleden aan de gevolgen van in de Verenigde Staten opgelopen tuberculose) en Petrov (als oorlogsverslaggever neergestort boven Sebastopol in 1942).

Viktor Nekrasov, auteur van het op De kersepit volgende, veertig bladzijden lange De tweede nacht (1960) was dan wel nooit oorlogsverslaggever, maar werd toch vooral bekend vanwege de oorlogsboeken die hij na de Tweede Wereldoorlog als journalist schreef. Hij had dan ook gevochten in de Slag om Stalingrad. Desondanks is soldaat Ljonka Bogorad, het hoofdpersonage in De tweede nacht geen held. Of toch niet iemand die een held wil zijn: “Het begon al licht te worden, het liep tegen vieren, maar de vogels zongen nog niet en de vliegtuigen waren nog afwezig. Ofschoon dit juist de goede tijd was om naar het bataljon terug te keren, vond Orlik het jammer de slapende jongen die de stengun zo stevig tussen zijn knieën klemde, wakker te moeten maken. Of misschien vond hij het niet alleen jammer en stelde hij opzettelijk het ogenblik uit dat de jongen zou ontwaken, de ogen zou openen en hem aan zou kijken. ‘Tswirik, tswirik, tswirik…’ De eerste vogel liet zich horen. ‘Tswirik, tswirik…’ Ljonka huiverde, beet even op zijn lippen en ging op zijn rug liggen; toen krabde hij op zijn blote buik, streek even met zijn vinger langs zijn neus, gaapte en opende zijn ogen. En daarin lag op dit ogenblik niets dan kinderlijke verwondering, niets dan de weerspiegeling van de hemel en een ontzettend verlangen om te slapen. ‘Tswirik… tswirik… tswirik…’”.

Vogelgefluit dat heel anders zal geklonken hebben dan het geblaf van de blinde hond Arktoer in het daaropvolgende verhaal De jachthond Arktoer (1957) van Joeri Kazakov, wat niet belet dat dat laatstgenoemde verhaal, ondanks het feit dat er óók in geschoten wordt en dat het leven van Arktoer verre van van een leien dakje loopt, al even mooi geschreven is als dat van Nekrasov: “Op een gegeven ogenblik gingen bij alle welpen de ogen open en vol verrukking ontdekten ze dat er een wereld bestond die nog groter was dan die waarin ze tot nu toe geleefd hadden. Ook bij hem gingen de ogen open, maar het was hem niet beschoren het licht te aanschouwen. Hij was blind, grauwe staarvlekken bedekten zijn pupillen. Een hard en bitter lot stond hem, de blindgeborene, te wachten. Het zou een nog afschuwelijker lot geweest zijn als hijzelf zijn blindheid had kunnen beseffen. Maar hij wist niet dat hij blind was, voor hem was het niet nodig dat te weten. Hij aanvaardde het leven zoals het zich aan hem voordeed.”

De renegaat, het tweede verhaal van dezelfde Kazakov, gaat dan weer over een niet erg gelukkig koppel dat desondanks zijn – muzikale – hoogtepunten kent: “(…) ze zingen verder, hoewel ze voelen dat straks hun hart zal breken, dat zij stervend op het gras zullen neerzinken – en dan verlangen ze geen levenschenkend water meer, dan wensen ze niet meer op te staan na zo’n genot, na zo’n kwelling. Wanneer ze ophouden, uitgeput, volkomen leeggezongen, maar gelukkig, laat Jegor zwijgend zijn hoofd op haar knieën rusten, zwaar ademend; zij kust zijn bleek, kil gezicht en fluistert hijgend: ‘Liefste, liefste Jegoroesjka… Ik hou van je… je zingt zo verrukkelijk, zo wonderlijk mooi…’ ‘Och, allemaal larie…,’ wil Jegor zeggen, doch zwijgt. In zijn droge mond heeft hij een zoete smaak.” Kazakov werd, dixit Wikipedia, “vaak beschuldigd van pessimisme en ‘ziekelijke belangstelling voor zwakke, passieve figuren’”, maar als die belangstelling tot zo’n mooie resultaten leidt, mag dat al eens, toch?

Net zoals het alleen maar jammer kan zijn een vrije vogel als Komarov, in het afsluitende gelijknamige verhaal (1955) van Joeri Nagibin, in te perken: “Hij begreep niet waarom al die mensen zo’n drukte maakten, waarom ze zo klaagden en jammerden. Hij voelde zich machtig en rijk, hij wilde dat het iedereen goed ging. En toen de kleuterleidster naar hem toekwam, bood hij haar, met weids gebaar, grootmoedig zijn hele buit aan: een brandnetelstengel, twee groene denneappels en een nog levende kikvors.” “‘Wat heb je, Komarov?’ ‘Het gaat niet,’ zei Komarov. Hij stond op, deed een stap en viel weer. ‘Wat zou hij toch hebben?’ In de stem van de juffrouw lag wanhoop. ‘Zou het soms een zonnesteek zijn?’ De vriendjes van Komarov genoten; vrolijk lachend keken ze toe. Eén van hen zei tenslotte: ‘Nina Pavlova, hij heeft allebei zijn benen in één pijp gestopt!’ De kleuterleidster had zelf zeker nooit kinderen gehad, ze keek tenminste radeloos naar Komarov alsof ze niet wist wat ze met hem moest beginnen. Toen bukte ze zich en trok moeizaam en onhandig één been van Komarov uit de pijp. ‘Waarom heb je dat gedaan?’ vroeg ze, terwijl ze zich weer oprichtte. ‘Ik wou het eens proberen!’ verklaarde Komarov kalm en welwillend.” Zei ik al dat deze bundel bol staat van de prachtige verhalen?

Björn Roose
… (meer)
 
Gemarkeerd
Bjorn_Roose | Dec 7, 2023 |
Gelezen toen ik 17 was; ik herinner me alleen nog de paginalange, telkens terugkerende beschrijving van berkenbossen. Op een of andere manier vatte ik nadien een passie op om ooit de Transsiberische expresse te nemen.
½
 
Gemarkeerd
bookomaniac | 4 andere besprekingen | Jan 21, 2014 |
Ik herinner me weinig van dit werk, behalve: de eindeloze, troosteloze berkenlandschappen die langs de treinraampjes schuiven.
 
Gemarkeerd
bookomaniac | 4 andere besprekingen | Oct 29, 2010 |
Pasternak schrijft, zoals we dat van Russische schrijvers gewend zijn, zeer breedvoerig en tot in detail, waardoor het verhaal veel aan kracht inboet. Hulde ook aan degenen die na honderd bladzijden nog weten wie wie is. Een down in het begin en één aan het einde, maar wel een paar indrukwekkende ups in het midden.
Volledige bespreking via http://wraakvandedodo.blogspot.com/2009/10/wat-leven-en-lijden-in-rusland.html… (meer)
 
Gemarkeerd
jebronse | 150 andere besprekingen | Oct 31, 2009 |

Lijsten

AP Lit (1)
Europe (1)
1950s (1)
100 (1)

Prijzen

Misschien vindt je deze ook leuk

Gerelateerde auteurs

Isaak E Bábel Contributor
Evguéni Pasternak Présentation et commentaires
Máximo Gorki Contributor
J. M. Cohen Introduction, Translator
James E. Falen Translator
Donia Nachshen Illustrator
Nico Scheepmaker Translator
Aai Prins Translator
Leonid Pasternak Illustrator
Max Hayward Translator
Richard Pevear Translator
John Bayley Introduction
Manya Hanari Translator
Thomas Reschke Translator
Juhani Konkka Translator
Robert Payne Translator
Michel Aucouturier Translator, Preface, Introduction, , Annotateur
Babette Deustch Translator
Beatrice Scott Translator
C. M. Bowra Translator
Owen Scott Cover designer
Eugene M. Kayden Translator
Jaap Goedegebuure Introduction
Chris Koopmans Translator
Mark Rudman Translator
Bohdan Boychuk Translator
Edward Crankshaw Introduction
Luba Jurgenson Translator, Introduction
Julia Pericacho Translator
Jean Durin Translator
Silvia Serra Translator
Martine Loridon Translator
Elliott Mossman Texte établi par
Alain Thévenard Translator
Hélène Henry Translator, Editor
Jacqueline de Proyart Introduction, Editor
Sophie Benech Translator
Danièle Beaune Translator
Eve Malleret Translator
Lily Denis Translator
Heinz Czechowski Translator
Eveline Amoursky Introduction
Přemysl Rolčík Illustrator
Luděk Kubišta Translator
Gilles Gache Translator
Anne Laurent Translator
Gerardo Escodín Translator
José Ardanaz Translator
André Markowicz Translator

Statistieken

Werken
279
Ook door
27
Leden
13,542
Populariteit
#1,713
Waardering
3.9
Besprekingen
171
ISBNs
538
Talen
29
Favoriet
26

Tabellen & Grafieken