Arie van der Zwan

Een stukje geschiedenis van De Nederlandse Spoorwegen.

Een ambitieus spoorwegbedrijf dat op een breukvlak van technologische en strategische inzichten, van de overheid haar zelfstandigheid verkrijgt op een moment dat ook noodzakelijke moderniseringen moeten worden doorgevoerd. Waarbij ook nog komt dat diezelfde overheid weliswaar privatiseert, doch door middel van het opleggen van inspanningsverplichtingen een stevige vinger in de pap houdt. Ziedaar de tekening van een ongunstig gesternte.
Vanaf 1995 is het gaan rommelen bij dit vervoersbedrijf. Niet in de laatste plaats doordat bij onderhandelingen over een nieuwe organisatie en een efficiëntere bedrijfsvoering alle daarbij betrokken partijen een andere koers wensten te varen. De concernleiding wilde tegen elke prijs het bedrijf ‘beursklaar’ maken, de vakbonden trapten op de rem en de overheid wilde haar invloed niet ongecondioneerd van de hand doen. Het vacuüm dat toen ontstond werd moeiteloos opgevuld door personeelscollectieven die op sommige momenten het bedrijf letterlijk en figuurlijk lamlegden. De protesten rond ‘het rondje om de kerk’ verdeelden de partijen tot op het bot en verziekten niet alleen de onderlinge verhoudingen, doch masseerden ook de publieke opinie.

Van der Zwan heeft over dit stukje bedrijfsgeschiedenis -hij was commissaris bij de NS- een informatief boek geschreven dat inzicht wil verschaffen over het mechanisme van machtsuitoefening bij het nastreven van wijzigingen in een bedrijfscultuur.
Hoewel ik had verwacht dat de spelers door hem wat meer ontleed zouden worden, is de schrijver toch wel in zijn opzet geslaagd. Maar niet meer dan dat.… (meer)

Overwinningsnederlagen, doodtij, rebellie, juichstemming en desillusie, puinhopen, verlies aan ideologie: de geschiedenis van de PvdA is vanaf haar oprichting in 1946 enerverend en tumultueus geweest. Tot op de dag van vandaag. Vanaf het eerste begin streefde de partij naar regeringsmacht en trok als vanzelf naar het politieke midden. Maar daar in het midden bevond zich het christelijk blok…

Arie van der Zwan, bij uitstek een kenner van de partij, schetst de roerige periode van de PvdA, in de regering en in de oppositie. Hij volgt de politieke leiders, onder andere Schermerhorn, Drees, Den Uyl, Kok en Bos, analyseert hun gevecht tegen de hegemonie van het CDA en ziet hoe de partij steeds opnieuw op links verliest. Van der Zwan beschrijft op onloochenbare wijze hoe de PvdA zich zestig jaar heeft stukgebeten op de confessionele partijen en hoe groot de frustratie is geweest.

'Van Drees tot Bos' is het uiterst verhelderende verhaal van zestig jaar succes en mislukking in de Nederlandse politiek, verteld met grote kennis van zaken en inzicht in wat de PvdA drijft en heeft gedreven.… (meer)

Zelden werd met zo veel publieke belangstelling de handel en wandel van een bedrijf gevolgd als die van de Nederlandse Spoorwegen rond de eeuwwisseling. Het conflict om het ‘rondje om de kerk’ werd dagelijks voor de camera’s uitgevochten door onder anderen minister Tineke Netelenbos, NS-directievoorzitter Hans Huisinga, personeelsaanvoerder Dick van der Meulen en de voorzitter van de raad van commissarissen, Jan Timmer. De machtsstrijd leidde tot intriges, vertragingen en stakingen, kortom, een algehele malaise op het spoor.

In dit boek laten de betrokkenen zich voor het eerst vrijelijk uit over de gang van zaken. Arie van der Zwan- ooit zelf commissaris bij de NS – geeft een haarscherp beeld van de strijd, ook achter de schermen. Zijn relaas begint bij de privatisering van de NS in 1995 en eindigt met de problematiek rond de verlenging van het contract met de overheid, waarover het kabinet in 2010 een beslissing neemt.

Inhoudsopgave
1. ‘Het rondje om de kerk’- de teerling geworpen
2. Marktwerking: botsing van ambities en reflexen (1992-2000)
3. Verzuring: van arbeidsconflict naar machtsstrijd (2001)
4. Regime change: hoe de NS zichzelf opnieuw moesten uitvinden
5. Strategische ambities NS: grote speler worden

Achtergrond
Verantwoording
Geraadpleegde bronnen
Personenregister… (meer)