Frank Viola

Na zijn boeken Pagan Christianity en Reimagining Church werkt Frank Viola in From Eternity to Here Gods doelen met de mensheid verder uit. Doelen die niet hun aanleiding hebben in de zondeval (Heilsplan, reddingsplan), zoals vaak wordt beweerd, maar al van vóór de schepping van de mens. Het boek behandelt in drie delen
1. het zoeken naar een de Bruid van God voor Zoon Jezus Christus
2. het zoeken van een huis op aarde om in te wonen door levende stenen in te zetten op Jezus Christus, de hoeksteen en fundament.
3. het stichten van een gezin, waarvan Jezus Christus de eerstgeborene is.
Er zijn zoveel schatten in de Bijbel over deze onderwerpen te vinden, dat je er - ongeacht het aantal keren dat je de Bijbel hebt gelezen - er veel nieuwe zult ontdekken. Wat een geweldige aard, positie, familieband, etc. hebben we als collectief van christenen! We zijn Jezus Christus' zichtbare manifestatie op aarde, Zijn lichaam. We mogen samen als levende stenen een tempel van God vormen. En we mogen ons broers en zussen van Hem noemen en via Jezus Christus Zijn Vader, God kennen, Zijn liefde ervaren, Hem bevragen en horen.

Elk deel bouwt voort op het vorige. En om de tweedeling tussen het Koninkrijk van God dat met Jezus Christus gekomen is, en het Koninkrijk van God dat nog volledig openbaar moet worden, laat Viola in het voorlaatste hoofdstuk zien hoe een en ander en vandaag de dag uit zou moeten zien. Dat doet hij aan de hand van:
1. Communion: heb de Heer Jezus Christus lief als Zijn bruid en leer te leven vanuit, door en voor Hem.
2. Corporate Display: als participerende leden van Christus' lichaam functioneren. Niet jouw persoonlijke relatie met God staat centraal, maar het als lichaam kunnen functioneren door allen leden te zijn van het lichaam.
3. Community Life: het leven delen als gezin van God en demonstreren van Gods koninkrijk aan een gebroken wereld.
4. Commission: Gods beeld laten zien, Zijn autoriteit laten gelden op aarde
In het laatste hoofdstuk vertelt Frank Viola over zijn eigen geloofsreis langs allerlei doctrines die uiteindelijk 'slechts' dingen / uiterlijkheden / middelen, geen doelen bleken te zijn. Een voor mij herkenbare geschiedenis. En om dan niet het geloof vaarwel te zeggen, maar juist te gaan voor 'deep ecclesiology', waar dwars door de al genoemde doelen en zichtbare uitingen heen Christus centraal staat in de Gemeente: geweldig! From Eternity to Here is een bijzonder boek over het meesterwerk van God.… (meer)

Ons beeld van hoe de evangelieën, Handelingen en de brieven van de apostelen zich tot elkaar verhouden, wat de context en dus herbruikbaarheid van teksten is en hoe de jonge kerk zich ontwikkelde, kan behoorlijk verstoord zijn. Invloeden zijn bijvoorbeeld het op de in de canon opgenomen volgorde van de boeken en brieven zijn (de brieven van Paulus zijn op lengte gesorteerd), de ellendige indeling in hoofdstukken, perikopen en verzen. Of het idee, dat alleen de Handelingen historie vertellen, en dat het zicht dus ophoudt met een Paulus die 2 jaar gevangen in Rome zit, of alle discussies over datering en auteurschap van nieuwtestamentische brieven. Hoewel er best handboeken zijn bij elk bijbelboek, en je in moderne bijbelvertalingen vóór elk boek een introductie vindt met historische context, datering, (vermoedelijke) auteur, blijft dat een fragmentarische benadering. Frank Viola heeft bijbellezers een enorme dienst bewezen door de historische lijnen vanaf de komst van Jezus te beschrijven als 'The Untold Story of the New Testament Church'. Bij lezing van het boek, en parallel de bijbehorende boeken en brieven, ga je snappen waarom de brieven aan de Corinthiërs geschreven zijn, wie nu Prisca en Aquila zijn, en dat Timotheüs niet die eeuwige jongeling is gebleven. De in de bijbel beschreven geschiedenis hield met Handelingen niet op, maar wordt juist verrijkt door de nu in samenhang gebrachte informatiebrokken vaak uit de aanhef en afsluiting of terloopse opmerkingen, instructies en overpeinzingen in de brieven. Oneindige discussies over de doorn in het vlees van Paulus, de uit verband gerukte teksten over het Heilig Avondmaal uit 1 Corinthiërs 11 vervallen gewoon! En ontdek hoeveel tijd de apostelen namen voor gemeentestichting. Viola's boek is een ware herontdekking van onze wortels als Gemeente en een waardevolle, hernieuwde kennismaking met het Nieuwe Testament.… (meer)

Frank Viola's vervolg op het samen met George Barna geschreven Pagan Christianity concentreert zich op een organisch christendom, ofwel het volledig praktizeren van gemeentezijn als Lichaam van Christus. Viola's hoofdargument tegen de Reformatie is, dat het priesterschap van alle gelovigen wel wordt beleden, maar niet doorgetrokken is naar de praxis van gemeente zijn. Met een aanhoudende scheiding tussen leken en kader, een prominente rol voor de leraar en het uitbouwen van leerstellingen ten aanzien van kerkinrichting, bedieningen, ambten en dergelijke op basis van enkele schriftgedeelten die vaak uit verband gerukt zijn. Reimagining Church bestaat uit twee delen. In het eerste deel staat de gemeenschap en samenkomsten centraal. Wat betekent het om de gemeente als organisme te zien? Wat dragen de huidige diensten en samenkomsten in jouw en mijn kerk of gemeente uit? Wat zegt de Bijbel echt over de maaltijd van de Heer, de plaats om samen te komen? Wat betekent het om gezin van God te vormen? Besef je hoe de goddelijke Drieëenheid exemplarisch moet zijn voor de gemeente? En is nu het Kruis de belangrijkste mijlpaal in Gods plan, of wil Hij meer en nog andere dingen doen met zijn Kerk?

Deel twee adreseert een groot aantal menselijke instituties die, zoals gezegd, vaak een zwakke of helemaal geen basis hebben in de Bijbel zelf. Leiderschap, opzienerschap, besluitvorming, geestelijke dekking, verantwoordelijkheid, wie is nu de baas / eindverantwoordelijke van de kerk? Autoriteit, onderwerping, nut en noodzaak van een denominatie en de betekenis van de apostolische traditie. In een appendix behandelt Frank Viola nog een aantal bezwaren ten aanzien van zijn stellingname over leiderschap, bekende argumenten en leringen die je in allerlei kerken over dit onderwerp tegenkomt.

Viola geeft niet alleen kritiek, staat open voor correctie, waakt voor succesverhalen, maar geeft ook oplossingen en bijbels gefundeerde alternatieven. Zo'n boek laat je als lezer niet koud. Wat je ermee doet, kan weerstand oproepen, mensen wakker schudden en gemeenten letterlijk en figuurlijk hervormen. Met de Bruid van Christus op het oog, staat er ook heel wat op het spel! Ik ben Viola erg dankbaar voor Reimagining Church. Er staan zoveel wijsheden en eye-openers in over gemeentezijn, dat ik dit boek van harte bij je aaanbeveel.… (meer)

Elke zichzelf respecterende kerk of gemeente beweert zich te baseren op Gods Woord, de Bijbel. Leer en praktijk worden met een beroep op de Heilige Schrift onderbouwd, verklaard en verdedigd. Kerkverlating omdat de gewoontes niet (meer) aanspreken, het haast slaafs volgen van tradities of het versterken van de eigen identiteit ten koste van omliggende gelovigen en denominaties zijn zo wat effecten. Zelf zoek ik al jarenlang naar de momenten en oorzaken in de kerkgeschiedenis die het prille begin van het christendom in het bijbelboek Handelingen hebben gemaakt tot de instellingen die we nu kerk en gemeente noemen, kortom het 'christelijke wereldje' uitleggen. Frank Viola & George Barna hebben met Pagan Christianity? de ongestelde vragen gesteld en zijn op zoek gegaan naar antwoorden. Niet om God en geloof af te vallen, integendeel, juist om te zoeken naar de bijbelse wijze van samenkomen van christelijke gelovigen.

In hun analyse van de kerkgeschiedenis heeft het schrijversduo zich vooral gericht op de Protestante Kerk als instituut. Uiteraard zijn de Rooms-Katholieke Kerk in de eerste 15 eeuwen nodig voor het verhaal. En, waar menig evangelische gemeente of charismatische gemeenschap, Pinkstergemeente of andere denominatie zich nogal eens afzet tegen de 'gevestigde kerken', zijn ook deze instellingen niet schoon van menselijke instellingen en regels.

Je zou hier al kunnen stoppen. Kritiek op de gevestige orde, zeker als het om geloofszaken gaat, is linke soep. De kerk, synode, dominee, pastoor, paus, etc. heeft gelijk, ervoor gestudeerd, dus wie ben ik om er wat van te vinden? Of anders: o, wat gewaagd, hier moet de duivel wel aan het werk zijn.

De schrijvers, zelf ook christen, zijn er niet om medegelovigen te kwetsen, te veroordelen of in een kwaad daglicht te stellen. De kerk als instituut, niet de groep gelovigen hebben de heren op het vizier. Genadeloos wordt afgerekend met de vele heidense invloeden die allerlei 'christelijke' instituties hebben gevormd tot wat ze nu zijn: kerkgebouw, verdeling tussen leek & kader, liturgie, preek, de dominee/voorganger, zondagse kleding, muziek in de samenkomst, tienden, betaalde kerkelijk werkers, doop en eucharistie, opleidingen theologie en bijbelscholen en de manier waarop de Bijbel wordt gelezen, uitgelegd en benaderd. Hoewel met 1100 voetnoten en een enorme schat aan achtergrondinformatie, willen de auteurs niet zozeer kennis overbrengen, informeren, maar harten aanraken. Nadrukkelijk staan ze aan het eind stil bij de 'En toen?' vraag. Een dergelijke reeks gewetensvragen aan de lezer vraagt om een reactie. Bewustwording wat door mensen ingesteld of ingebracht is, en wat werkelijk terug te voeren op de Bijbel, is een eerste begin. Het vervolg moet zitten in de manier waarop je met medegelovigen wilt, mag c.q. zou moeten samenkomen om God te aanbidden, geestelijk te groeien, elkaar te dienen en het evangelie bekend te maken in je omgeving.

Frank Viola zelf heeft goede ervaringen opgedaan met zogenaamde organic churches , gemeentes die wel lijken op het beeld, dat het Nieuwe Testament oproept van een christelijke gemeenschap. De profetie in Ezechiël 37 over het dal met dorre beenderen in gedachten hebbend, is het zaak een gemeente te laten geboren worden, niet zelf te maken. Immers, je zou heel makkelijk conclusies kunnen trekken uit het boek en vooral voor jezelf kunnen beginnen. Je huisgroep of wijkkring is zó tot nieuwe kerk gebombardeerd met jijzelf als hoofd. Dat is begrijpelijk, maar het is niet in lijn met de Bijbel.

Het boek zelf heeft al bij elk hoofdstuk een Q&A sectie, meer kun je vinden op www.paganchristianity.org . Ook behulpzaam is het vorige boek van Viola, The Untold Story , een chronologische herschikking van de verhalen uit de nieuwtestamentische boeken en brieven om je te helpen het grotere geheel te zien. Pagan Christianity is wat Viola en Barna betreft slechts één deel van de conversatie. Het vervolg uit september 2008 heet Reimaging Church . Een reconstructie van Gods oorspronkelijke bedoeling met de gemeente, het lichaam van Christus, een organisch, levend, ademhalend organisme. Een gemeente vrij van conventies, gevormd door een geestelijke intimiteit en niet opgesloten tussen 4 muren.… (meer)