Afbeelding van de auteur.
21 Werken 811 Leden 10 Besprekingen

Over de Auteur

Bernard Wasserstein is professor of history at the University of Glasgow. The president of the Jewish Historical Society of England. (Bowker Author Biography)
Fotografie: Photo courtesy the University of Chicago Experts Exchange (link)

Werken van Bernard Wasserstein

The Jews in Modern France (1985) 7 exemplaren

Tagged

Algemene kennis

Officiële naam
Wasserstein, Bernard
Geboortedatum
1948-01-22
Geslacht
male
Nationaliteit
England, UK (birth)
Geboorteplaats
London, England, UK
Woonplaatsen
Glasgow, Scotland, UK
Leicester, Leicestershire, England, UK
Oxford, Oxfordshire, England, UK
Northampton, Massachusetts, USA
Waltham, Massachusetts, USA
Chicago, Illinois, USA
Opleiding
High School of Glasgow
Wyggeston Boys' Grammar School
University of Oxford (Balliol College)
Beroepen
professor
Organisaties
University of Glasgow
Smith College
Brandeis University
University of Oxford
University of Chicago
Korte biografie
Bernard Wasserstein is an expert on the Middle East, and modern Jewish issues in particular. Bernard Wasserstein was born in London in 1948 and educated in Glasgow and Leicester. He studied Modern History at Balliol College, Oxford. His academic positions include: Visiting Fellow, All Souls College, Oxford, 1995. President, Oxford Centre for Hebrew and Jewish Studies and Fellow of St Cross College, Oxford, 1996-2000. Professor of Modern History, University of Glasgow 2000-3. Fellow, National Humanities Center, North Carolina, 2002-3. Ulrich and Harriet Meyer Professor of Modern European Jewish History, University of Chicago 2003- . Visiting Fellow, Wissenschaftskolleg zu Berlin, 2004-5.

Leden

Besprekingen

In de Hannah Arendtlezing van 2008 maakte de gerenommeerde Britse historicus Bernard Wasserstein korte metten met de verdiensten van Hannah Arendt als historica. Hij liet zich met name kritisch uit over haar opvattingen over het lot van de Europese Joden in de Tweede Wereldoorlog. In deze publicatie dienen de Vlaamse filosofen en Hannah Arendt-kenners Dirk De Schutter en Remi Peeters hem van repliek. Zij bewonderen Arendt als een intellectueel die zin en betekenis probeerde te geven aan Europa's meest gewelddadige decennia. Ook de Amerikaanse socioloog en Arendt-kenner Irving Louis Horowitz is het met Wassersteins kritiek oneens. Hij wijst op de kracht van Arendt die, zelf Joods en vluchteling uit nazi-Duitsland, een heldere kijk behield op wat de Europese Joden was overkomen. Eén ding wordt uit deze felle controverse duidelijk: hoe men ook over haar verdiensten denkt, Hannah Arendt is en blijft een hoge boom in het filosofische en historische landschap van de twintigste eeuw. En hoge bomen vangen veel wind.

Deze publicatie verschijnt in de reeks 'Hannah Arendtlezingen' van het Soeterbeeck Programma. In deze reeks verscheen De opdracht van de politiek. Hannah Arendt over totalitarisme en bureaucratie (2007) en Hannah Arendt Cahier 1 (2008).
… (meer)
1 stem
Gemarkeerd
fredvanheezik | Jul 19, 2010 |
Een langgerekte worsteling
Door Frank van Vree
Onderstaande recensie verscheen in de Volkskrant 30-11-2007

Bernard Wasserstein
Barbarism and Civlization
uitgever: Oxford University Press
prijs: € 42,95
901 pagina's
isbn: 90 5947 118 01

‘De lampen gaan uit in heel Europa, en we zullen ze niet meer zien aangaan tijdens ons leven’, aldus de Britse minister van Buitenlandse Zaken Sir Edward Grey, terwijl hij somber uit het raam van het Foreign Office staarde. Het is 4 augustus 1914, de dag waarop Engeland de oorlog verklaarde aan Duitsland, nadat dit geweigerd had zich terug te trekken uit België.

Grey stond vrijwel alleen in zijn sombere profetie. Franse soldaten gingen zingend de treinen naar het front in, terwijl de meeste Britten geloofden dat het met Kerstmis wel allemaal voorbij zou zijn. Aan alle kanten was men optimistisch, in een ‘klinkend openingskoor voor een onsterfelijk lied van opoffering, trouw en heldendom’, zoals de vooruitstrevende en sociaal voelende Duitse industrieel Walther Rathenau het uitdrukte.

Wat volgde was een uiterst moorddadige oorlog, een moeras van ellende waarin de juichtonen geheel zouden verstommen. ‘De 20ste eeuw is de ergste van alle tijden’, verzuchtte de Russische dichteres Anna Achmatova al in 1919 – en het ergste moest nog komen, niet alleen in Rusland, waar de Revolutie een keten van ongekende wreedheden in gang had gezet, ook in de rest van Europa. Achmatova zelf zou die rampen overleven, al zou haar jaren het zwijgen worden opgelegd.
Wanneer we terugkijken op de afgelopen eeuw, dan moeten we constateren dat Achmatova gelijk heeft gekregen, schrijft de Britse historicus Bernard Wasserstein op de laatste bladzijden van zijn vuistdikke overzichtswerk over de geschiedenis van Europa in de 20ste eeuw. Maar daarmee is niet het hele verhaal verteld, want diezelfde eeuw bracht ook ongekende vooruitgang – een constatering die hij in de titel van dit klassieke handboek tot uitdrukking heeft willen brengen.

De titel Barbarism and Civilization weerspiegelt niet alleen Wassersteins visie op de afgelopen eeuw, maar typeert ook de manier waarop hij complexe thema’s met elkaar verbindt. De geschiedenis van Europa in de 20ste eeuw laat zich in zijn ogen het best beschrijven als een langgerekte worsteling, waarin diepe tegenstellingen grotendeels werden opgelost.

De geschiedenis van Europa in de 20ste eeuw, met haar gruwelijke oorlogen, revoluties, dictaturen en burgeroorlogen, laat zich in die zin begrijpen als een geleidelijk verdwijnen van extreme vormen van ongelijkheid binnen en tussen landen. In 1914 kwam die ongelijkheid tot uiting in een sterke asymmetrie, zowel in economisch en politiek als cultureel opzicht. Aan de ene kant stonden de uitgestrekte maar arme en instabiele imperia Rusland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk, aan de andere kant de industriële en culturele supermachten Groot-Brittannië en Frankrijk, met het sterk opkomende en militair gefrustreerde Duitsland daartussen.

Maar er waren meer tegenstellingen, bijvoorbeeld in politieke stabiliteit en democratisch bestuur, tussen West- en Oost-Europa, contrasten die lang zouden blijven voortbestaan. Datzelfde gold voor de verschillen in welvaart tussen Noord en Zuid, maar evenzeer binnen elke samenleving, tussen stad en platteland, tussen klassen en standen, in termen van inkomen, bezit, leefomstandigheden, onderwijs, gezondheidszorg. Het bloedige, miljoenen mensenlevens verslindende geweld dat de geschiedenis van Europa in de 20ste eeuw beheerste, is in Wassersteins ogen in de eerste plaats het product van deze ongelijke verhoudingen.

Dat is de ene kant van Wassersteins verhaal. Aan de andere kant staat het Europa van nu. De ongelijkheid en asymmetrie zijn sterk afgezwakt en zelfs grotendeels opgelost, terwijl Europa kan bogen op onbetwiste successen in termen van levensgeluk, opleiding, rijkdom, emancipatie en levensverwachting. De Europese eenwording is daarvan tegelijk uitdrukking en katalysator.

De klasse van Barbarism and Civilization ligt in het ogenschijnlijk gemak waarmee Wasserstein zijn panorama heeft geschilderd, met forse, heldere streken, vol couleur en humor, gebaseerd op een onmiskenbare beheersing van zijn materiaal. Zijn stijl is evenwichtig en gevat – neem bijvoorbeeld zijn typering van Duitsland na Versailles ‘als een gewond dier dat door zijn buren in de gaten werd gehouden, angstig voor zijn woede van pijn, bevreesd voor zijn kracht wanneer het zou zijn hersteld’.

Soms keert deze gevatte stijl zich echter tegen de kwaliteit. Het is te simpel het fascisme neer te zetten als ‘een primitieve rationalisering van gangsterdom’ of Hitlers beweging als een ‘opstand van de goot’. Een vergelijkbaar bezwaar is in te brengen tegen het eenzijdig dynamische karakter van het verhaal. Barbarism and Civilization vertelt de geschiedenis als één aaneengesloten heftige beweging, met Duitsland, Frankrijk, Rusland en Engeland in de hoofdrol. De kleinere verhalen, de momenten van rust, ontbreken, en ook dat is een deel van het Europese verleden.

Gepubliceerd in de Volkskrant van
30 november 2007

Copyright de Volkskrant
… (meer)
This review has been flagged by multiple users as abuse of the terms of service and is no longer displayed (show).
 
Gemarkeerd
cohoek | 1 andere bespreking | Dec 2, 2007 |

Lijsten

Prijzen

Misschien vindt je deze ook leuk

Statistieken

Werken
21
Leden
811
Populariteit
#31,469
Waardering
½ 3.6
Besprekingen
10
ISBNs
70
Talen
5

Tabellen & Grafieken