Virginia Woolf (1882–1941)

Over ziek zijn. Door: Virginia Woolf, Lieke Marsman, Mieke van Zonneveld en Deryn Rees-Jones.

Als fan van Virginia Woolf is dit boek een must read én een hebbeding. Zo blij dat uitgeverij HetMoet On being ill heeft vertaald (door Monique ter Berg) én heeft uitgegeven. Prachtig uitgegeven. Echt wel een hebbeding, ook visueel. De cover is mooi en als je de wikkel er af neemt is het boek zo waar nog mooier. HetMoet heeft oog voor detail, elk detail. Hun boeken zijn pareltjes. Fan!

Over ziek zijn bevat het essay van Woolf met dezelfde naam, een voorwoord van Rees-Jones en bijdrages van van Zonneveld en Marsman. Die laatste verscheen al eerder in De volgende scan duurt vijf minuten maar is het herlezen meer dan waard.

Elke schrijver vraagt op een heel eigen manier meer aandacht voor het ziek zijn an sich, de zieke én wat het in ziek zijn in een leven teweegbrengt. Er moet meer over geschreven en gepraat worden. Omdat het niet gaat over een Rijk der zieken (Hanna Bervoets gebruikend) maar over een wereld waar we allemaal, vroeg of laat, mee te maken krijgen.

Woolf laat ons naar de wolken kijken, Marsman heeft het over de waarde van levens én van centen, van Zonneveld voelt vreugde in haar geloof. Wat ze gemeen hebben is dat je aan hun pen gekluisterd wordt en meer wil. Meer lezen, meer leven.

Wat een mooi boek, in elke zin van het woord!… (meer)

Naar de vuurtoren. Door: Virginia Woolf.

Ik hou van Virginia, ik hou van vuurtorens. Dus las ik Naar de vuurtoren op de scheidslijn tussen 2022 en 2023. Een traag boek als tegenwicht voor de drukte, het drama, het gedoe van een eindejaarsovergang. Een goed boek om het jaar waarin ik 44 word te beginnen. 44, net zo oud als één van de hoofpersonen in dit verhaal, namelijk de schilder Lily Briscoe (vriend van de familie Ramsay). 2023 is tevens het jaar dat ik Monk’s House ga bezoeken, zin in.

Naar de vuurtoren is een verhaal in 3 delen. Het begint met een dag in het leven van de Familie Ramsay, in hun buitenverblijf aan zee. Mevrouw Ramsay wil morgen de vuurtoren bezoeken, meneer zegt dat het weer te slecht zal zijn (tot ongenoegen van zoon James, één van de 8 kinderen). Woolf duikt diep in de details; van de verschillende personages (die ook afwisselend aan bod komen), maar ook van de natuur, haar gedachten, haar (huwelijks-) plannen voor jan en alleman,…

Het kleine vormt de hoofdmoot als opstapje tot het grote. Belangrijke gebeurtenissen vervallen tot een voetnoot, vooral in deel 2. Filosofisch, maatschappijkritisch en best wel feministisch vloeit Woolfs pen over het papier, met een grote liefde voor mensen en wat hun drijft én de natuur in al haar schoonheid, kunstmatig aangelegd en wild ongerept.

Naar de vuurtoren zou haar meest autobiografische boek zijn. Het geeft een inkijkje in haar ouders en hun huwelijk én in haar huwelijk met Leonard Woolf.

Blij dat ik het heb gelezen, ik heb nog meer zin gekregen om Virginia te gaan bezoeken!… (meer)

Een light versie van The Waves: de natuurbeschrijvingen aan het begin van de hoofdstukken, de levensloop van een groep mensen, waarbij de kantelpunten - huwelijk, geboorte, dood - maar terloops vermeld worden, de nadruk meer op het hoe dan op het wat - de oorlog ergens op de achtergrond van een gesprek, de vergadering waarvan je nooit te weten komt waarover ze gaat... Het zijn bekende technieken die Woolf hier opnieuw toepast.

Maar snijdt De Golven door merg en been, blijft De Jaren eerder aan de oppervlakte, zeker in de middenjaren. Alsof Woolf een manier zocht om een mooi begin - een familie verzameld rond het doodsbed van een moeder - te verbinden met een sterk einde - een familiefeestje waar alle maatschappijkritische thema's van Woolf naar bovenkomen.

Tussen beide verstrijken de jaren, net zoals in De Golven , maar meer dan in dat boek veranderen hier niet alleen de personages, maar ook het tijdperk. Op het einde moet de Tweede Wereldoorlog nog beginnen, maar het empire is al ten einde.… (meer)

De zon komt op. Het licht scheidt het water van de lucht en besprenkelt het huis, de bomen, de vogels. Een dag verstrijkt. Zes mensenlevens ontvouwen zich. De ene danst door het leven, de ander trekt zich terug, een derde voelt zich uitgesloten. Er is de dweper, de werker die fortuin vergaart en de praatjesmaker die eenheid zoekt in verhalen, maar alleen fragmenten vindt.

Ze spelen in de tuin, liggen in het gras bij hun 'college' en kijken naar de atleten, staren gespannen naar de deur van het restaurant waar ze wachten op de eregast, leggen hun hand op de tafel of wandelen door het park van Hampton Court. Huwelijk, kinderen, affaires, sterfgevallen, ze worden maar terloops vermeld, als zijn het de bijkomstigheden in een mensenleven. Ze praten, maar toch vooral tegen zichzelf. Het lijkt wel een portrettengalerij in Engels landhuis: zes schilderijen netjes op een rij, elk personage in zijn eigen kader. Ze horen samen, maar zijn toch alleen.

Het leven is een queeste - Waar komen we vandaan? Waar gaan we naartoe? - een strijd tegen de chaos, tegen het onverbiddelijke einde. Terwijl Woolf op zoek gaat naar onze identiteit, naar wat het allemaal betekent, tuimelen de beelden over elkaar. Een mensenleven bestaat uit golven, vogels, licht en bomen. Het leven is geen pretje, maar wel een spel.… (meer)