Ronald Wright

Ronald Wright is archeoloog van opleiding en dat is ook te merken aan de uitstekende hoofdstukken over de vroegste menselijke geschiedenis, met de laatste stand van de wetenschap (ca 2005). Maar daarna slaat hij helemaal op hol en volgt een ketting van rampen die de mensheid zijn overkomen, te beginnen bij de landbouwrevolutie, 10.000 jaar geleden. Wright stelt de vooruitgang die de mensheid heeft doorsparteld gelijk met een neerwaartse spiraal naar de ondergang. Zijn aanpak, - bestuderen wat de vroegere beschavingen verkeerd deden om er lessen uit te trekken voor onze belaagde wereld van vandaag -, is uiteraard een nobele doelstelling. En zeker bij de eerste cases (Paaseiland, Soemerië) doet hij dat nog met de nodige nuance, maar daarna (vooral vanaf het deel over het Maya-rijk) doet hij dat zo clichématig en tendentieus dat het ronduit pamflettair wordt (bijzonder vreemd vind ik zijn stelling dat de Amerikaanse kolonisten de democratische principes overnamen van de Cherokee-indianen). Wright zit opgesloten in een perfecte cirkelredenering: zijn premisse (“het huidige systeem is een zelfmoordmachine”) is meteen onvermijdelijk ook zijn conclusie; bovendien voegt hij daar op het einde erg populistische anti-kapitalistische retoriek aan toe. Ik ben absoluut een voorstander van een kritische kijk op de dingen, en ik deel voor 100% Wrights bekommernis om het voortbestaan van onze planeet, maar dit is zo van de pot gerukt oer-pessimisme, dat het niet meer mooi is. Dit boek is de perfectie illustratie van hoe doemdenken de hersencellen kan doen blokkeren en tot de meest aberrante conclusies kan leiden.… (meer)