Pff…, het blijft een hele worsteling, heel die gedetailleerde levensloop die de Noorse schrijver Knausgard van zichzelf presenteert. In dit vijfde deel staat zijn lang verblijf in de stad Bergen centraal, tussen zijn 19de en 27ste levensjaar. Opnieuw is het een opeenvolging geworden van ordinaire dagelijkse handelingen, gepieker over hoe hij bij andere mensen overkomt, nachtenlange dronkemanstaferelen, geklooi met vrouwen, en voortdurend afgebroken probeersels om door te breken als schrijver. Dat laatste is nog het meest interessant, want het levert soms erg interessante beschouwingen bij wereldliteratuur op, en zelfs enkele korte verhaalstukken die al aangeven waar Knausgards sterkte in schuilt. Dat maakt van dit vijfde deel echt “een portret van de schrijver als een jongeman” (naar Joyce), en dat blijkt af en toe een echt wel heel sentimentele jongeman te zijn, die euforisch kan doen over de pracht van het leven, maar tegelijk erg worstelt met een heel negatief zelfbeeld. ( )

Het was met gemengde gevoelens dat ik aan dit vijfde deel uit de reeks Mijn Strijd van Karl Ove Knausgård begon. Aan de ene kant had ik er heel veel zin in want de vorige vier delen waren mij ook goed bevallen maar aan de andere kant zag ik er ook tegenop. De hoofdpersoon is namelijk niet iemand waar ik nou warme gevoelens voor krijg, hij stoot mij eerder af met zijn zelfbeklag en zijn egocentrisme. En toch was ik nog geen paar bladzijden op weg of ik was alweer verkocht.

En wat is nou wat deze boeken zo intrigerend maken? In de eerste plaats geldt voor mij dat de schrijver een generatiegenoot is waardoor het tijdsbeeld dat hij beschrijft, dit keer eind jaren tachtig, begin jaren negentig, bij mij voortdurend allerlei herinneringen uit die tijd naar boven haalde. Voor mij persoonlijk de slechtste tijd uit mijn leven. En misschien is het daarom ook wel angstaanjagend herkenbaar hoe de schrijver worstelt met zijn leven. Dat wat hij dacht te willen in het leven, niet lijkt te gaan lukken en hij dan ook bijna opgeeft.
De rauwe eerlijkheid over al zijn vertwijfeling, zijn jaloezie, zijn ambitie en zijn angsten is bij tijd en wijle schrijnend en pijnlijk om te lezen. Maar het maakt het ook gelijk zo levensecht dat het juist weer boeiend is.

De boeken zijn autobiografisch en per thema. Dit betekent dat er af en toe overlappen zijn. Zoals op het einde van dit deel de dood van zijn vader nog een keer aan bod komt. Door dit al eens uitgebreid gelezen te hebben in het deel Vader, krijgen de nu in het kort beschreven gebeurtenissen toch een heel sterke lading.

Ik kijk alweer halsreikend uit naar het laatste deel: Vrouw. Alleen lijkt het erop dat een pocketversie, de versie die ik het liefste lees, er nog niet in zit dus zal ik nog wat geduld moeten hebben. Gelukkig heb ik nu dit deel om van na te genieten. ( )

Schrijver is geen goed boek, zoals ook de vorige 2 delen in de reeks geen goede boeken waren. Het is haast een parodie op evenzovele autobiografische schrijversromans. Knausgard smokkelt zijn literaire voorbeelden in de tekst - Hamsun, Proust, de vele onvertaalde Noren - de jonge schrijver-in-spé leest ze allemaal (en leest angstaanjagend veel dezelfde boeken als ikzelf) - hij schrijft, drinkt, stelt zichzelf aan - maar anders dan bij Bukowski, Miller, de Hamsun van 'Honger' is dat schrijven en drinken en aanstellen niet 'romantisch' of aantrekkelijk. Het is zielig, haast banaal. De schaamte van Knausgard is niet die van het vergokte kasteel, of de in de prak gereden auto van de echtgenoot van de geldschietster, - ze is die van dat ene pintje te veel. Niet het grote bedrog, maar het kleine, haast verwaarloosbare, leugentje om bestwil, en niet eens om bestwil, maar om het conflict te vermijden. 'Schrijver' is een boek dat iedere hedendaagse schrijver in de pen heeft, maar weinigen zullen het ooit, zo onbehandeld als hier, publiceren. Net in dat onbehandelde ligt de kracht - of vindt de lezer de kracht. Want uiteindelijk bestaat 'Schrijver' enkel bij gratie van de andere boeken in de reeks. (Hetzelfde gold ook al voor de vorige 2 delen). De personages (broer, vriendinnen, vrienden, kennissen, familieleden, collega's) zijn niet meer dan schepen in de nacht. Hun verhouding tot Knausgard ligt beschreven in hun rol, of bouwt voort op de vorige boeken. En toch, omdat het boek de literaire geboorte van Knausgard verhaalt, is het beter dan 'Zoon' en 'Nacht'. ( )