De blikken trommel (1959)

Exuberant, meanderend, grotesk... dat zijn alvast drie treffende omschrijvingen voor dit zelf neergeschreven/gedicteerd levensverhaal van Oskar Matzerath, of liever Oskar Bronski, of beter nog Oskar Koljaiczek, de jongen die als driejarige besluit niet meer te groeien en het grootste deel van zijn leven met een blikken trommel door de volwassen wereld stapt. De setting: het tussen Polen en Duitsland slingerende Danzig (die ambiguïteit is typerend) in de periode 1930-1945 en het naoorlogse Düsseldorf. Oskar is geen aangenaam figuur, en barokke schrijfstijl van Grass leest niet vlotjesweg, zodat er van de lezer behoorlijk wat gevraagd wordt. Maar daar staat een bijna onuitputtelijke reeks onwaarschijnlijke voorvallen en gebeurtenissen tegenover die je soms van de ene verbazing in de andere doet vallen. Eerder dan een afrekening met het nazisme (dat wordt vooral belachelijk gemaakt) is De Blikken Trommel is een onverbiddelijke evocatie van de menselijke conditie waarin vooral de absurde, bizarre cynische en sarcastische kantjes in de verf wordt gezet. Grass is in dat opzicht erg verwant met Celine, vind ik. Ondanks het leesplezier blijf je op het eind wel met de vraag zitten waar Grass precies heen wil met zijn gargantuesk universum; zeker in het derde deel lijkt hij het spoor wat bijster. Toch blijft het een indrukwekkende lees-ervaring. ( )

een aangrijpend verhaal over jongetje dat niet volwassen wil worden ( )

Dit boek, samen met de DVD van de film, is op het ogenblik (juli 2010) te verkrijgen voor €3 bij de Mediamarkt.