Met "De dag van de uil" ging Sciascia in 1961 van start met het bij elkaar schrijven van een oeuvre waarin de politieke en sociale situatie in Sicilië geregeld op de korrel wordt genomen, en dan vooral de ontwrichtende invloed van de mafia op deze maatschappij. Een happy-end moet je hier niet verwachten maar eerder rauwe werkelijkheid met nu en dan een ironische ondertoon of een knipoog naar andere schrijvers.
"Ook Italië is ongelofelijk; en je moet naar Sicilië gaan om te constateren hoe ongelofelijk Italië is. - Misschien is heel Italië een Sicilië aan het worden... Ik fantaseerde zo, toen ik in de krant las over de schandalen van dat regionale bestuur: de geleerden zeggen dat de palmgrens, dat wil zeggen het klimaat dat gunstig is voor palmvegetatie, elk jaar ik geloof vijfhonderd meter naar boven verschuift, richting noorden... De palmgrens... Ik zeg liever: de grens van de sterk geconcentreerde koffie... En die grens van de palm, van de sterke koffie, van de schandalen, die stijgt als het kwik in een thermometer steeds hoger Italië in, en is nu al voorbij Rome..." (p. 138) ( )