Bevroren dromen van Anthony Doerr

Bevroren dromen is in feite de eerste roman van Doerr. Met zijn tweede roman Als je het licht niet kunt zien won hij de Pulitzer prijs voor fictie in 2015.

In dit boek volgen we David Winkler, een stille verlegen dromerige jongen die een voorliefde heeft voor sneeuwkristallen. Al op jonge leeftijd droomt David veel en heel helder. Soms zijn zijn dromen nog helderder dan anders, die dromen blijken later uit te komen. Als David Sandy ontmoet en ze samen een dochter, Grace, krijgen is David dolgelukkig. Tot hij droomt dat Grace zal verdrinken, die droom laat hem niet meer los. Hij probeert zijn angst aan Sandy uit te leggen maar zij verklaart hem voor gek. Uiteindelijk ziet David geen andere uitweg dan verdwijnen. Hij hoopt met zijn verdwijning het lot een andere wending te geven. Hij belandt op St. Vincent en blijft daar jaren wonen. Ondertussen heeft hij geen idee of zijn vrouw en dochter nog leven.

Bevroren dromen is een dromerig boek, dat mag geen verbazing wekken. Het is ook een boek vol wondermooie natuurbeschrijvingen, van insecten over sneeuwkristallen, tot overleven bij min 35 graden in een tochtige hut in Alaska.
Als het je lukt om in die droom mee te drijven dan is dit een wonderschoon boek dat je even uit de waan van elke dag zal meetronen. Lukt het je niet om mee weg te dromen dan heb je toch een hoopgevend sprookjesachtig verhaal gelezen dat anders is dan de meeste boeken die je tegenkomt. ( )

Iemand die een boek schrijft, verdient bij mij hoe dan ook twee sterren. Wie vergeet te schrappen niet. Het uitgangspunt van 'Verlossing' intrigeert:man heeft voorspellende dromen en droomt dood van zijn dochter - kan hij dit vermijden of niet? De uitwerking ervan verdrinkt (het hoofdpersonage is hydroloog) in een poel van overbodige informatie en waterige symboliek die de lezer vierhonderd bladzijden lang door de strot wordt gegoten (got a bit carried away here;-)). De schrijver heeft zijn research gedaan, en de lezer zal het geweten hebben. Het verhaal voelt gekunsteld, de personages cliché. Of hoe 'too much information' een knappe vondst kan omturnen in een logge draak. ( )

Toekomstdromen van Doerr
Sp!ts, vrijdag 4 februari 2005
Door David Bronkhorst

Het zijn spannende tijden voor de jonge Amerikaanse schrijver Anthony Doerr (1973). Na drie jaar schrijven ligt zijn eerste roman Verlossing (About Grace) in de schappen. Bovendien is hij met vrouw en kinderen onlangs van Idaho naar Rome verhuisd, waar zij voor een jaar in een schrijvershuis mogen wonen. "Mijn vrouw heeft haar baan ervoor opgegeven, dus de druk om te presteren is groot. Zij vindt dat ik er meer van moet genieten, nu ik mijn boek eindelijk heb afgerond. Maar als ik de hele dag wijn zou drinken op een terras in Rome zonder een letter op papier te zetten, zou ik mij enorm schuldig voelen.''

Doerr wist al heel jong dat hij schrijver zou worden. "Ik was er altijd al mee bezig. Op highschool hield ik een dagboek bij. Mijn vrienden pestten me daarmee, maar ik had zoiets van 'whatever'. Het waren geen emotionele schrijfsels, zo van 'Cassandra heeft me gedumpt'. Ik was meer bezig met hoe ik bijvoorbeeld een bureau kon beschrijven. Dat was mijn training, het is een beetje als in sport; zolang je oefent, blijf je scherp."

Eerst maakte Doerr naam met zijn verhalenbundel The Shell Collector (2002) voordat hij een roman aandurfde. "Met korte verhalen kun je risico nemen. Je schrijft het in een maand of twee en als het troep is, gooi je het gewoon weg. Een roman schrijven is totaal anders, best eng. Dan moet het lukken omdat je er zoveel tijd in hebt gestoken."

In Verlossing vertelt Doerr het bizarre verhaal van David Winkler, een hydroloog uit Alaska die voorspellend droomt. Wanneer hij in een nachtmerrie ziet hoe zijn dochtertje tijdens een overstroming verdrinkt terwijl hij haar probeert te redden, slaat op hij de vlucht voor de toekomst. Hij reist naar de andere kant van de wereld in de hoop dat zijn droom niet uitkomt. "Ik vroeg me af hoe het leven zou zijn als je in de toekomst kunt kijken. Het lijkt me een verschrikkelijke gave of vloek. Winkler is voor alles bang. Al schrijvende wilde ik zien hoe ik hem rust kon geven."

Hoewel Doerr geen wetenschapper is, staat Verlossing vol prachtige natuurbeschrijvingen en vreemde wetenschappelijke feiten. "In Idaho ben ik dicht bij de natuur opgegroeid. Bomen, kevers, sneeuw, licht: ik vond alles machtig interessant. Dat heb ik nog steeds. De grondgedachte van dit boek is dat alles Ă©Ă©n is; natuur en mens, heden en toekomst. Sommige lezers noemen het een bovennatuurlijke thriller, maar ik heb het ook bij de afdeling natuurboeken zien staan."

Naast dromen en natuur is reizen een belangrijk element van de roman. "Ik reis graag en schrijf altijd over plekken waar ik iets persoonlijks mee heb. Alaska, bijvoorbeeld, koos ik voor de sneeuw, waar ik, net als Winkler, geobsedeerd door ben. Ook ben ik naar Caribisch eiland St. Vincent gereisd, want dat leek mij een mooie plek om Winkler heen te verbannen. Terwijl dit voor de meesten een paradijselijke bestemming is, voelt Winkler zich er eenzaam en naar. Voor hem is het een antiparadijs, dat leek me een mooie tegenstelling. De plekken probeer ik zo nauwkeurig mogelijk weer te geven. Juist omdat Verlossing over iets ongelofelijks gaat, wilde ik het verhaal zo realistisch mogelijk maken. Nu krijg ik e-mails van lezers die beweren dat ze dezelfde voorspellende dromen als Winkler hebben. Ik heb dus toch iets geraakt."

Over zijn eigen toekomstdromen houdt Doerr zich op de vlakte. "Er is een aanbod om Verlossing te verfilmen, maar daar moet nog over onderhandeld worden. Ondertussen ben ik begonnen aan mijn tweede boek, dat zich in Europa gaat afspelen. Ik moet ervan profiteren dat ik hier even mag wonen en werken. Verder kan ik zelf geen toekomst voorspellen. Wel hoop ik vurig dat ik over tien jaar nog steeds van het schrijven kan leven."

Anthony Doerr - Verlossing. Uitgeverij De Bezige Bij. € 19,90, 432 blz.