Na alles wat er over Duitsland gedurende de periode van ná de Eerste Wereldoorlog en 1945 is geschreven, levert dit boek een totaaloverzicht van deze periode waarbij alle facetten aan de orde komen.
Ruwweg vanaf 1914 gaat de politieke onvrede kiemen om uiteindelijk met de verkiezing van Hitler tot bondskanselier in 1933, uit te groeien tot een alles vernietigend bewind. In tegenstelling tot wat velen als de opmaat van alle ellende zien, waren niet de vredesvoorwaarden van Versailles oorzaak van onvrede. Fijntjes merkt de schrijver in dit verband op dat de voorwaarden die Duitsland bij het Verdrag van Brest-Litovsk in 1918 aan Rusland oplegde veel strenger en ingrijpender waren. (50 % van de industriële productie en 90 % van hun kolencapaciteit)
Neen, het probleem was de Weimar-republiek zelf: hyperinflatie, ongekend hoge werkloosheid en een erg diffuus systeem van besluitvorming.
In het boek wordt deze periode goed beschreven en biedt daarmee de lezer een goede uitgangspositie om de volgende hoofdstukken te lezen.

Details van de wijze van optreden van het schurkenbewind zijn inmiddels genoegzaam bekend; daaraan voegt dit boek nauwelijks iets toe. Wél schenkt de schrijver uitgebreid aandacht aan het interne verzet dat uiteindelijk slechts toegespitst kan worden op individuen en eigenlijk nauwelijks op bewegingen of fracties. Weliswaar werd in de wat betere kringen met enig dédain over “die proleten” gesproken doch daar bleef het dan ook vaak bij. De z.g. “Bekennende Kirche” is hierop op een uitzondering, doch zij was te klein om duurzame kracht te ontwikkelen.

De vraag hoe het allemaal heeft kunnen gebeuren wordt in het werk wel aan de orde gesteld doch een bevredigend antwoordt wordt naar mijn mening niet gegeven. Te stellen dat angst de alles beïnvloedende factor is geweest, is –denk ik- te gemakkelijk. Er moet ook iets zijn als een psychisch fenomeen zoals dat b.v. wordt beschreven in de studie van het echtpaar Mitscherlich waarin duidelijk wordt dat “heersen en beheerst worden” een letterlijk en figuurlijk dodelijke mix vormen.

Enfin, deze publicatie mag naar mijn mening gezien worden als een standaardwerk, geschikt als eerste en algemene kennismaking met dit deel van de geschiedenis. Is de kennis reeds aanwezig dan brengt dit boek weer enige ordening en is zeker geschikt om als naslagwerk te dienen. Het biedt daartoe een uitgebreid register en bibliografie.

Het is een hele kluif, maar het loont de moeite ! ( )