Het boek is al in 1923 geschreven, Roth zag toen al heel duidelijk hoe verschrikkelijk verkeerd het zou gaan in Duitsland. Een heel gewone man die zich door zijn hele omgeving miskend voelt (en ook wordt), in de oorlog gevochten, graag in het leger gebleven maar er uit gezet, een klein slecht betaald baantje. Ingrediënten voor wrok en wraakzucht. Hij krijgt de kans, gaat spioneren, soms moorden, opstoken en manipuleren. Dit alles in de sfeer van depressie en armoede in Duitsland, de ideale voedingsbodem voor revolutie, fascisme en machtsstrijd. ( )

Bevreemdend, intens, bijna verloren gegaan en oorspronkelijk als feuilleton verschenen romandebuut uit 1923 van de grote Roth. Het is het huiveringwekkende verhaal van de gedesillusioneerde Theodor Lohse, een luitenant die teleurgesteld teruggekeerd is uit de Eerste Wereldoorlog (rings a bell!) en in Berlijn betrokken raakt bij een extreem-rechtse, geheime organisatie die haar hoofdkwartier in München heeft en in contact staat met Hitler en Ludendorff (die sporadisch opduiken in de roman). Verrassend visionair gezien de gebeurtenissen die kort na verschijning de Weimar-democratie in brand zou zetten: de laatste aflevering van dit wrange boek verscheen twee dagen voor Hitlers mislukte staatsgreep. Roths typische stijl 'tussen ironie en sympathie, distantie en identificatie' is van een bloedstollende heftigheid: de korte, krachtige zinnen bedwelmen, overweldigen en spinnen een soms onontwarbaar web van mysterie, intriges en spanning. Niet het niveau van de latere werken, maar toch een must voor de Roth-adepten, al was het maar om alweer een schitterende vertaling van wijlen Wilfred Oranje. ( )

Roth’s eerste roman, oorspronkelijk als feuilleton gepubliceerd, vertelt het verhaal van Theodoor Lohse, die teleurgesteld door de resultaten van de Eerste Wereldoorlog, in het Duitsland van begin 1920 zijn toekomst meent te vinden binnen de rechts-radicale milieus. Verraad, moord en laster gaan zijn leven beheersen. En dat alles in dienst van een manische wil tot machtsuitoefening.

Met name de belichting van het fascisme als psychisch fenomeen krijgt in deze roman veel reliëf. In dat verband heb ik vaak gedacht aan de studie van de psychiaters Alexander en Margarete Mitscherlich ‘Het onvermogen om te rouwen’. Doch dit terzijde.
Het mag dan misschien geen literatuur van de bovenste plank zijn, de analyse van het beschreven tijdsbeeld is er niet minder om. In korte hoofdstukken wordt de sfeer rond de alom aanwezige heerszucht indringend getekend. ( )

Theodore Lohse, een Duitse oudstrijder uit de eerste wereldoorlog, ontpopt zich tot fascistisch leider.
Weinig lijn in het verhaal, wel mooie impressie van de gistende jaren 20 en 30. Rare, fluctuerende stijl ( )