Er zou eigenlijk een klein standbeeld opgericht moeten worden voor Jona Lendering. Deze van opleiding oudheidkundige voert nu al jaren onverdroten campagne om zijn geliefde kennisgebied (de antieke oudheid in de heel brede zin van het woord) bekender te maken bij het grote publiek in Nederland en Vlaanderen, en vooral om de ontsporingen in de wetenschappelijke wereld die zich bezighoudt met dit tijdvak aan het licht te brengen en recht te zetten.
Ook dit boekje past in dat opzet. Het biedt een uitstekende inleiding tot de papyrologie, de studie van de oudste teksten die beschikbaar zijn op papyrus (maar ook andere vergankelijke materialen). Lendering schetst de belangrijkste van die teksten, waarbij de fameuze Dode Zee-rollen het meest bekend in de oren zullen klinken. Uit zijn betoog wordt duidelijk dat de studie daarvan voortdurend in beweging is, door nieuwe technieken en herinterpretaties, en vooral doordat mondjesmaat die teksten op wetenschappelijke wijze ontsloten en gepubliceerd worden. Daar zit dus nog altijd veel ruimte voor een telkens betere kennis van de antieke oudheid.
Opvallend veel aandacht besteedt de auteur aan een aantal schandalen die de laatste decennia aan het licht gekomen zijn in de wereld van de papyrologie. Vooral door chaos na de Irak-oorlog van 2003 en de Arabische Lente van 2011 zijn duizenden geroofde papyrus-fragmenten op de ‘markt’ gegooid, waardoor een deugdelijke situering bijna niet meer mogelijk is. In sommige gevallen blijkt het bovendien om regelrechte vervalsingen te gaan of, op zijn minst, om al dan niet bewuste foutieve voorstellingen van de echtheid of de datering van die teksten. Bovendien – en dat is nog veel erger - blijkt in de academische en de journalistieke wereld de profileringsdrang tot manifeste ontsporingen te leiden. Lendering zet de ‘affaires’ netjes in de kijker, waarbij vooral de drang van Amerikaanse verzamelaars om ‘originele’ Christologische fragmenten op te diepen opvalt, en waarbij zelfs gerenommeerde hoogleraren zich verregaand vergalopperen. De meest beruchte affaire is die rond de Amerikaanse papyroloog Dirk Obbink, tot voor kort docent in Oxford, die intussen (na de publicatie van Lendering’s boek) veroordeeld is voor de diefstal en heimelijke poging tot verkoop van papyrus-fragmenten uit een gerenommeerde collectie.
Dit is misschien een erg gespecialiseerd boekje, maar absoluut een interessante bijdrage tot het ontsluiten van de antieke wereld ( )