Een werkloze dertiger in Tokio raakt een kater kwijt, en ook zijn vrouw en misschien nog wel veel meer ( )

My absolute favourite of Murakami's novels. ( )

Een lijvig boek (860 blz), waarin de 30-jarige Toru Okada op zoek gaat naar zijn vrouw Kumiko die plots verdwenen is. Een queeste dus en in zekere zin ook een ontroerend liefdesverhaal, want de ogenschijnlijk halfzachte Toru blijkt een taaie volhouder. Onderweg gebeuren de raarste dingen die het boek een erg surreële ondertoon geven, duiken merkwaardige figuren op en vertellen enkele mensen hun toch wel bizar levensverhaal. Geregeld bekroop me het gevoel een Japanse versie van Franz Kafka of John Irving te lezen, en het slot heeft wel wat van einde van Schuld en Boete van Dostojewski.
In vele besprekingen kan je lezen dat de samenhang in het boek soms wel erg zoek is, en dat het gewoon veel te lang is. Die kritiek klopt maar ten dele. Zelf had ik wat moeite met de magisch-realistische verhaallijnen, maar door de band genomen zijn de meeste verhalen en wendingen een prachtige illustratie van hoe bizar en complex de realiteit wel is. Toru Okada weet op het einde de meeste lijnen samen te leggen in een theorie die alles een plaats geeft, maar waarvan hij zelf toegeeft niet te weten of die echt grond raakt of niet.
Ik was vooral gecharmeerd door Murakami’s stijl: die is ogenschijnlijk zo natuurlijk en eenvoudig, het is misschien een rare metafoor, maar ik vind dat het boek leest als ‘lopend water’, complexloos en naturel. Dat heeft alles te maken met hoofdfiguur Toru, die met open ogen en stille bedachtzaamheid naar de vreemde gebeurtenissen en figuren rond hem kijkt, voorzichtig zijn weg probeert te banen in het labyrint en dan resoluut zijn keuze maakt. Opvallend is de bijzondere aandacht die Murakami geeft aan zintuigelijke indrukken: geluiden, geuren, kleuren en smaken worden voortdurend aangehaald als kleine, maar toch heel relevante details. En dan zijn er de krachtige scenes en figuren die Murakami ons schenkt van Toru’s verblijf in de put, van de vreemde zusjes Kreta en Malta Kano, het villen van een Japans geheim agent door een voor de Sovjets werkende Mongool, de heerlijk complexloze 15-jarige May Watanabe, enzovoort. Misschien is het boek wel een beetje te lang, maar ik heb er wel echt van genoten. ( )

Een heel mooi boek, zij het onbegrijpelijk en niet echt evenwichtig, wellicht doordat Murakami het derde deel pas later heeft geschreven. Eerst las ik 1q84; nu zie ik hier veel overeenkomsten / vooruiitwijzingen. Aan Toru Okada, bijnaam doorMay Kasahara gegeven Opwindvogel, omdat Toru zelf steeds de opwindvogel hoort die de veren van de wereld opwindt -anders zou het hele mechaniek namelijk stilstaan-, al kan bijna niemand die vogel horen, gebeuren wonderlijke dingen die allemaal te maken hebben met het feit dat zijn vrouw Kumiko hem verlaat zonder dat duidelijk is waarom, behalve dat haar sinistere, hoogbegaafde broer Noburu Wataya, naar wie de kat is genoemd die al voor Kumiko verdwijnt, daar van alles mee te maken heeft. De mediamieke Malta Kano en haar zuster Kreta Kano weten ervan, May Kasahara woont alleen in een huis tegenover het verlaten huis met de put waarin Toru tijd doorbrengt - en bijna doodgaat doordat May de touwladder weghaalt, een avontuur dat hij aangaat onder invloed van het verhaal van luitenant Mamyia over de Japanse bezetting van Mantsjoerije -niet alleen historisch interessant voor wie daar zoals ik vrijwel niets van afweet, maar ook een huiveringwekkende beklemmende beschrijving van hoe een man levend gevild wordt- dat later verdergaat na de oorlog in Russische gevangenschap. Toru's dromen zijn realiteit, zowel de seks met Kreta Kano (sterk lijkend op 1q84) als de hotelkamer waarin Kumiko gevangen is. Uiteindelijk bevrijdt hij haar, of toch zonder resultaat?, uit de mysterieuze, ook seksueel getinte, greep van haar broer. Ik denk dat alle vrouwen in het boek eigenliojk Kumiko zijn, zeker May, de enige aardige, en Kreta. een unputdownable boek. ( )

Slecht geschreven en nog slechter vertaald. Het boek is langdradig en er zitten overbodige wreedheden in. De kunst van schrijven is mensen op subtiele wijze wakker te schudden; met de botte bijl is voor goedkope Hollywood films. Murukami doet er beter aan zich te houden bij kortere subtiele romans. ( )