Nog voor de huidige crisis blies Naomi Klein de mythe op dat de ‘vrije markt’ voor ‘vrije mensen’ zorgt. Klein onthult de gedachten, het geldspoor en de werkelijke macht achter de meest aangrijpende crises en oorlogen van de afgelopen veertig jaar. Op deze manier laat zij zien dat onze wereldmarkt wordt gedomineerd door een ideologie waarin radicale beleidsveranderingen bewust worden ingevoerd in de nasleep van een schok: de shockdoctrine.
Recensie(s)
De radicale Canadese publiciste Naomi Klein volgt in haar boek het spoor van neo-liberale economische ontwikkelingen in de wereld. Gebaseerd op baanbrekend historisch onderzoek en vier jaar verslaggeving blaast ze de mythe op dat de vrije markt voor vrije mensen zorgt. Ze onthult de werking van de - door de econoom Milton Friedman ontwikkelde - 'shockdoctrine' waarbij door bedrijfsleven en overheid gebruik wordt gemaakt van massale desoriëntatie die ontstaat na ingrijpende gebeurtenissen als bijvoorbeeld oorlog (Irak), terroristische aanslagen (Twin Towers) of rampen (tsunami, New Orleans na Katrina) om impopulaire economische maatregelen (privatisering, deregulering, bezuinigingen op sociale uitgaven) rigoreus door te drukken. Kleins analyse van dit 'rampenkapitalisme' is gedetailleerd en goed onderbouwd, haar boodschap krachtig, een eye-opener. Het boek telt zeven delen en 21 hoofdstukken plus inleiding, besluit, noten, index en dankbetuigingen. Sobere uitvoering zonder illustraties.

Een stevig gedocumenteerde kijk op de wereldwijde ontwikkelingen van de laatste halve eeuw, die soms verrast, soms wat kort door de bocht gaat, maar steeds beklijvend is. Het is een pleidooi voor de derde weg, tussen het harde kapitalisme van een Milton Friedman en het dictatioriale communisme. Een vorm van sociaal-democratie dus, hoewel je deze derde weg wel een beetje in een Amerikaanse versie moet zien.
Bij het lezen van de laatste 100 bladzijden verscheen een intervieuw met Prof. Paul De Grauwe, met de aankondiging van zijn bekering van het marktfundamentalisme, met verwijzing naar theorieën van Milton Friedman, naar een gecorrigeerd marktdenken, met een beduidende inbreng van de overheid. Zelfs de naam van Keynes was terug drukinkt waard.
Ook de huidige commotie rond de Mexikaanse griep (die we best zo niet noemen om toeristische redenen en ze is mogelijk toch ontstaan in de VS) en de virusremmer Tamilflu doet na het lezen van Kleins boekje ook vragen ontstaan over de echte impact van een aantal maatregelen.
Een aanrader voor diegenen die eens een andere kijk op het hedendaagse wereldgebeuren willen. ( )