Één van mijn favoriete auteurs, vooral door de mooie volzinnen en de leerrijke materie die soms m’n petje te boven gaat... Dit boek herinnert me aan m’n studententijd in Leuven, het doelloos rondlopen om de dag door te komen, de eenzaamheid, niet weten wat je met je leven moet aanvangen en nadien hopelijk toch terugdenken aan een onvermijdelijke levensfase die je heeft gevormd (misvormd) en waarin je tegen je limieten bent gebotst... ( )

Hij moet weg van dat eindeloze platteland, weg uit dat betoverend mooie landschap. Hier, in Zuid-Afrika, kan hij nooit een dichter zijn, en al helemaal geen groot dichter zoals T.S. Eliot. Want dat wil hij worden, een groot dichter met een wild liefdesleven, hij wil gedichten schrijven waarvan de schoonheid met stomheid slaat, gedichten die iets uitdrukken wat hij in de Zuid-Afrikaanse bewegingsloosheid maar niet kan uitdrukken - maar wat eigenlijk? Hij moet weg, naar Londen, daar wordt verfijnder gesproken, daar zal hij zijn weg vinden naar de vrouwen en de grote poëzie. Natuurlijk is zijn moeder ontsteld, wat moet dat dan wel voorstellen, een dichter, en bovendien schijnt het in Londen koud te zijn. Het Londen van de vroege jaren zestig, waar hij toch naartoe gaat, is nog geen 'swinging London', maar een verwarrende en vijandige mierenhoop. Hij schopt het daar ten slotte tot programmeur. Maar zo leidt hij niet het grootse en meeslepende leven van een dichter. Hij heeft niet eens een vriend! Hij heeft een muze nodig! Hij raapt al zijn moed bijeen en leert allerlei vrouwen kennen die hem na een paar moeizame nachten eigenlijk alleen nog maar van de poëzie afhouden, vooral van liefdesgedichten!

Ik was erg getroffen door Boyhood, het eerste deel uit de autobiografische romanreeks van Coetzee. Dit deel, Youth, had ik al veel langer in huis en dus kon ik lekker snel door met het vervolg. We hebben de middelbare schooltijd van John overgeslagen en gaan meteen door naar de universiteit, waar John wiskunde studeert en spaart om naar Engeland te ontsnappen, waar hij zich in het ware leven gaat storten en dichter gaat worden. Afzien is zijn doel, want op een andere manier kun je geen dichter worden:

" [...] he would not dream of going into therapy. The goal of therapy is to make one happy. What is the point of that? Happy people are not interesting. Better to accept the burden of unhappiness and try ot turn it into something worthwhile, poetry or music or painting: that is what he believes." (p. 14)

John is een kei in ongelukkig zijn. Eenmaal in London neemt hij een geestdodende, uitputtende baan als computerprogrammeur bij IBM en rolt hij in halfslachtige affaires met vrouwen waar hij niks voor voelt. Maar de liefde is een essentieel deel van het leven van een poëet. Zonder die allestransformerende liefde zal hij nooit een dichter worden; zo werkt het nu eenmaal.

"His hope is that from the featureless crowds amidst which he moves there will emerge a woman who will respond to his glance, glide wordlessly to his side, return with hem (still wordless - what could their first word be? - it is unimaginable) to his bedsitter, make love to him, vanish into the darkness, reappear the next night (he will be sitting over his books, there will be a tap at the door), again embrace him, again, on the stroke of midnight, vanish, and so forth, thereby transforming his life and releasing a torrent of pent-up verse on the pattern of Rilke's Sonnets to Orpeus." (p. 52)

John is een een wereldvreemde jongeman, zonder sociale vaardigheden, maar met een sterk sociaal bewustzijn; hij schaamt zich diep voor wat de blanken in zijn land de zwarten en kleurlingen aandoen. Hij is afstandelijk, geremd en hard voor zichzelf. De schrijfstijl is dezelfde als die in Boyhood: derde persoon enkelvoud, tegenwoordige tijd, laconiek, zonder enige sentimentaliteit, bijna klinisch afstandelijk.

Het stereotype beeld van de dichter waar John zo graag met al zijn hart aan wil voldoen werkt regelmatig aandoenlijk, vanwege de grote discrepantie tussen Johns romantische beeld van een poëet en de realiteit. Hij is zich ervan bewust dat hij veel te braaf en te bangelijk is om op een zolkerkamertje opium te schuiven.

"Opium and alcohol are not his way, he is too frightened of what they might do to his health. But are exhaustion and misery not capable of performing the same work? Is living on the brink of psychic collapse not as good a thing as living on the brink of madness? Why is it a greater sacrifice, a greater extinction of personality, to hide out in a garret room on the Left Bank for which you have not paid the rent, or wander from café to café, bearded, unwashed, smelly, bumming drinks from friends, than to dress in a black suit and do soul-destroying office-work and submit to either loneliness unto death or sex without desire? Surely absinthe and tattered clothes are old-fahioned by now. And what is heroic, anyway, about cheating a landlord out of his rent?" (p. 59)

En om die laatste zin houd ik van John. Hij is fatsoenlijk en eerlijk.

Uiteindelijk vond ik ook dit weer een zeer aangrijpende roman, die deze keer niet ging over een kind dat de wereld om hem heen probeert te begrijpen, maar over een eenzame jongeman die zichzelf probeert te begrijpen en alles over heeft voor de Kunst.
http://annavangelderen.blogspot.com/ ( )

Ontevreden met zijn leven in Zuid-Afrika en zijn familie gaat de jongeman naar Londen, waar zijn favoriete dichters en schrijvers woonden. Hij wil een zelfde soort leven, wild, fascinerend, avontuurlijk, als zijn voorbeelden leven, maar hij komt slechts tot computerprogrammeur en mislukte vrijages. Uiteindelijk accepteert hij dat maar.

Het boeit wel, maar kon me niet echt ontroeren. De hoofdpersoon is voor mij een vreemde, en ik leer 'm tijdens het lezen wel kennen maar ga 'm noch aardig vinden, noch heb ik er een hekel aan... ( )