StartGroepenDiscussieMeerTijdgeest
Doorzoek de site
Onze site gebruikt cookies om diensten te leveren, prestaties te verbeteren, voor analyse en (indien je niet ingelogd bent) voor advertenties. Door LibraryThing te gebruiken erken je dat je onze Servicevoorwaarden en Privacybeleid gelezen en begrepen hebt. Je gebruik van de site en diensten is onderhevig aan dit beleid en deze voorwaarden.

Resultaten uit Google Boeken

Klik op een omslag om naar Google Boeken te gaan.

Bezig met laden...

Niet door water maar door vuur

door James Baldwin

LedenBesprekingenPopulariteitGemiddelde beoordelingAanhalingen
4,7161322,371 (4.36)278
Sociology. African American Nonfiction. Nonfiction. HTML:

At once a powerful evocation of his early life in Harlem and a disturbing examination of the consequences of racial injustice to both the individual and the body politic, James Baldwin galvanized the nation in the early days of the civil rights movement with his eloquent manifesto. The Fire Next Time stands as one of the essential works of our literature.

.… (meer)
Bezig met laden...

Meld je aan bij LibraryThing om erachter te komen of je dit boek goed zult vinden.

Op dit moment geen Discussie gesprekken over dit boek.

» Zie ook 278 vermeldingen

Engels (128)  Nederlands (2)  Duits (1)  Alle talen (131)
Toon 2 van 2
Niet door water maar door vuur is een boek van de Amerikaanse schrijver James Baldwin (1924-1897) met twee essays over rassenrelaties. Het eerste essay is feitelijk een brief aan zijn vijftienjarige neef James, de zoon van zijn broer. Het zijn krachtige teksten die ook nu nog een hoog actualiteitsgehalte hebben.

Het voorwoord is geschreven door de Surinaams-Nederlandse antropologe Gloria Wekker. Zij doet dit ook in de vorm van een brief aan haar nicht en geeft het belang aan van het werk van Baldwin;

De laatste paar jaar is Baldwin weer helemaal terug in de belangstelling in de VS en ook internationaal. Er zijn verschillende beangstigende ontwikkelingen die mensen weer naar zijn werk doen grijpen, voor troost, voor advies, voor inspiratie. De nooit eindigende reeks moorden op vooral jonge zwarte mannen door de Amerikaanse politie bijvoorbeeld, waar de beweging Black Lives Matter zich tegen verzet.

Ook in Nederland is het een actueel thema, zo stelt Wekker, gezien het slavernijverleden en de manier waarop hiermee omgegaan wordt. De kwestie over de onlangs gemaakte excuses voor het slavernijverleden onderstreept dit.

Baldwin schrijft aan zijn neef wat het betekent om als zwarte op te groeien in een witte maatschappij. De termen ‘zwart’ en ‘wit’ worden ook zo gebruikt in het boek en daar kom ik nog op terug. Baldwin vertelt zijn neef dat er nog lang geen gelijkheid is, ondanks het feit dat de slavernij honderd jaar geleden is afgeschaft. Hij waarschuwt voor de werkelijkheid die er schuilgaat achter termen als ‘acceptatie’ en ‘integratie’;

Er is geen enkele reden waarom jij zou moeten proberen net zo te worden als de witte, en er is geen enkele grond voor hun hooghartige aanname dat zij jóú zouden moeten accepteren. Het ergste is namelijk, beste jongen, dat jij hén moet accepteren. En dat meen ik bloedserieus. Jij moet hen accepteren, en wel met liefde. Want dat is de enige hoop voor deze onwetenden. In feite zitten ze nog steeds gevangen in een geschiedenis die ze niet begrijpen. En pas als ze die begrijpen, kunnen ze eruit bevrijd worden.

Het is een sterke passage in de vrij korte brief. Het essay dat er op volgt met de titel Aan de voet van het kruis is langer en Baldwin noemt het een ‘brief uit de regionen van mijn geest.’

Hierin vertelt Baldwin over zijn jeugd en hoe moeilijk het was om op te groeien in Harlem, New York. Iedereen zocht een weg eruit en sommigen vonden het in drank, drugs en de criminaliteit. Baldwin vluchtte in het geloof en werd zelfs voorganger in de kerk. Toch brokkelt dat geloof af en ook gesprekken met de Nation of Islam brengen geen oplossing, hij vindt ze te radicaal.

Baldwin zet wel voortdurend vraagtekens bij wat de beschaafde en christelijke wereld nu inhoudt. Zwarten werden lang gezien als onbeschaafd en witten als beschaafd terwijl de Tweede Wereldoorlog toch een heel ander verhaal liet zien. Hij slaat de witte Amerikanen om de oren met hun eigen hypocrisie;

De Amerikaanse zwarte heeft het grote voordeel dat hij nooit geloof heeft gehecht aan de verzameling mythen waaraan de witte Amerikanen zich vastklampen: dat hun voorvaderen allemaal vrijheidslievende helden waren, dat zij geboren zijn in het geweldigste land dat de wereld ooit heeft gekend…Ze waren over het algemeen geneigd om de witten…te zien als lichtelijk gestoorde slachtoffers van hun eigen hersenspoeling.

Het is taal die er niet om liegt maar het dient om de raciale verhoudingen duidelijk te maken in de Verenigde Staten (en daarbuiten ook trouwens). Baldwin haalt zelfs de muziek aan als hij duidt waar Sister Rosetta Tharpe of Big Bill Broonzy over zingen als zij hun blues ten gehore brengen (een beetje jammer dat de zanger Big Bill Broozy wordt genoemd). Dat gaat verder dan de folklore waar de witten het vaak voor houden.

Het is een sterk betoog waarin een opvallend nawoord staat van de vertaler Harm Damsma. Dat gaat over het gebruik van de termen ‘zwarte’ en ‘witte’ in het boek. Baldwin zelf gebruikte de term ‘Negro’ in zijn verhalen en dat was een woord waar toen geen negatieve betekenis aan vast zat. Martin Luther King gebruikte het bijvoorbeeld ook in zijn beroemde toespraak uit 1963. Damsma heeft dat woord vertaald in het woord ‘neger’, wat ook in de Nederlandse literatuur gangbaar was. Maar soms wordt een vertaler gepasseerd;

Tot mijn spijt, en tegen mijn zin, zijn op last van de uitgever de woorden ‘neger’ en ‘blanke’ echter uit mijn tekst verwijderd en vervangen door de thans vigerend politiek correcte termen ‘wit’ en ‘zwart’. De uitgeverij vreest namelijk – en allicht op goede gronden – dat met name jongere lezers van nu aanstoot zullen nemen aan de termen ‘neger’ en ‘blanke’, simpelweg omdat zij geen besef hebben van het tijdsargument.

Alsnog netjes om de vertaler zo aan het woord te laten aan het einde van een nog steeds actueel boek.

Vertaling Harm Damsma ( )
  Koen1 | Dec 29, 2023 |
Niet door water maar door vuur van James Baldwin. Met een voorwoord van Gloria Wekker.

De Geus bracht naast Niet door water ook Als Beale Street kon praten uit; ik las beide en ben giga onder de indruk. Dank u mensen van De Geus om dit belangrijke (jammer genoeg nog steeds actuele) werk opnieuw uit te brengen!

(Ook in deze vertaling was er een meningsverschil tussen de vertaler en de uitgever. Zelfs na het lezen van de Toelichting van de vertaler (in dit boek aanwezig, in Beale Street niet) weet ik nog niet goed wie er gelijk heeft. Oordeelt u vooral zelf.)

Niet door water las ik als tweede en daar ben ik blij om. Beale Street schudt je wakker, Niet door water is een mokerslag recht in je gezicht, hart en verstand.

Het voorwoord van Gloria is al ferm aangrijpend, de brief van James aan zijn neefje James is dat nog meer en dan komt het essay Aan de voet van het kruis… Baldwin speelt het klaar om op een niet-aanvallende manier niets van de illusies van de witte wereld heel te laten. Hij schrijft bevlogen, intelligent, vlot leesbaar en heeft de vinger aan de pols van de wereld. De ganse wereld: de witte en de zwarte, maar ook de (toen) actuele en de toekomstige (nu dus). Het lijkt soms alsof hij de gave heeft om boven ons uit te zweven en alles van een afstand heel helder en eerlijk, niets-verbloemend te bekijken en te beschrijven.

Ik heb veel onderlijnd hoewel de wereld die hij beschrijft in tijd, plaats en beleving heel ver van de mijne staat. Of misschien wel net daarom. Ik kreeg inzichten en informatie over een verleden en een wereld waar ik, tot mijn schaamte, veel te weinig vanaf weet. Maar ik kreeg ook inzichten in mijzelf. Als witte vrouw in Europa maar ook gewoon als Els in mijn eigen vel. Want die gave heeft Baldwin ook: hij schrijft groot en klein tegelijk. Als hij het heeft over in de spiegel kijken, je verleden recht in de ogen kijken, vrijheid en de dood, dan doet hij dat op een macro- (de wereld) en een microniveau (de mens). Hierdoor vergroot hij de samenhang tussen de problematieken die de wereld (nog steeds) kent maar vergroot hij ook de samenhang tussen de mensen van toen en nu, van daar en hier, zwart of wit.

Iedereen die dit boek heeft gelezen kan niet anders dan de wereld met een andere blik bekijken. Het is enorm jammer dat dit boek 50 jaar na de eerste verschijning nog steeds zo actueel is, maar het is ook hoopgevend dat De Geus dit boek opnieuw uitbrengt. Het betekent dat Baldwin nog steeds gelezen wordt, dat er over zijn geweldige woorden nog gepraat wordt. En dat er nog hoop is.
Daarom: koop dit boek, lees het, deel het. “We moeten alles wagen en de wereldgeschiedenis een andere wending geven.” ( )
  Els04 | Nov 19, 2018 |
Toon 2 van 2
geen besprekingen | voeg een bespreking toe
Je moet ingelogd zijn om Algemene Kennis te mogen bewerken.
Voor meer hulp zie de helppagina Algemene Kennis .
Gangbare titel
Oorspronkelijke titel
Alternatieve titels
Oorspronkelijk jaar van uitgave
Mensen/Personages
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
Belangrijke plaatsen
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
Belangrijke gebeurtenissen
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
Verwante films
Motto
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
"God gave Noah the rainbow sign,
No more water, the fire next time!"
Opdracht
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
for James
James
Luc James
Eerste woorden
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
Dear James:
I have begun this letter five times and torn it up five times.
Citaten
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
Whoever debases others is debasing himself.
Laatste woorden
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
(Klik om weer te geven. Waarschuwing: kan de inhoud verklappen.)
Ontwarringsbericht
Uitgevers redacteuren
Auteur van flaptekst/aanprijzing
Oorspronkelijke taal
Informatie afkomstig uit de Engelse Algemene Kennis. Bewerk om naar jouw taal over te brengen.
Gangbare DDC/MDS
Canonieke LCC

Verwijzingen naar dit werk in externe bronnen.

Wikipedia in het Engels (1)

Sociology. African American Nonfiction. Nonfiction. HTML:

At once a powerful evocation of his early life in Harlem and a disturbing examination of the consequences of racial injustice to both the individual and the body politic, James Baldwin galvanized the nation in the early days of the civil rights movement with his eloquent manifesto. The Fire Next Time stands as one of the essential works of our literature.

.

Geen bibliotheekbeschrijvingen gevonden.

Boekbeschrijving
Haiku samenvatting

Actuele discussies

Geen

Populaire omslagen

Snelkoppelingen

Waardering

Gemiddelde: (4.36)
0.5 1
1 3
1.5 1
2 11
2.5 5
3 84
3.5 19
4 264
4.5 39
5 422

Ben jij dit?

Word een LibraryThing Auteur.

 

Over | Contact | LibraryThing.com | Privacy/Voorwaarden | Help/Veelgestelde vragen | Blog | Winkel | APIs | TinyCat | Nagelaten Bibliotheken | Vroege Recensenten | Algemene kennis | 202,657,613 boeken! | Bovenbalk: Altijd zichtbaar