De titel van dit boek mag dan wat polemisch zijn en eerder uitnodigen tot meer polarisatie tussen religie en rede. Maar het punt dat Hitchens op zo'n sterke manier maakt, is dat religie weinig of geen ruimte laat voor enig verlicht denken. "All major confrontations over the right to free thought, free speech, and free inquiry have taken the same form - of a religious attempt to assert the literal and limited mind over the ironic and inquiring one." (p. 258) In onze meer geseculariseerde maatschappij staan religies meer onder druk en komen ze meer tot ons met een open en uitnodigende houding met beloftes van troost en solidariteit. Maar Hitchens blijft hardnekkig wijzen naar het verleden toen religies nog vrij barbaars optraden tegen on- of andersgelovigen in tijden dat religie erg sterk stond in de maatschappij, en indien dat onvoldoende overtuigend zou zijn, nodigt hij de lezer uit om te kijken naar die samenlevingen waar ook vandaag nog religieuzen de macht hebben om hun ideeën dictatoriaal op te leggen aan een bevolking. (p. 67) De veelheid aan informatie waarover iedereen vandaag kan beschikken (en Hitchens bespreekt hier heel wat van in dit boek) kan moeilijk tot een andere conclusie leiden dan dat religies door mensen zijn gemaakt vanuit menselijke motieven. Men moet geen goddelijke interventie inroepen om het fenomeen religie te kunnen begrijpen en/of verklaren. Ieder mag denken en geloven wat hij/zij wil. Maar religies zijn nu eenmaal niet goed in het toestaan aan mensen om iets anders te denken/geloven dan hetgeen zij als ultieme waarheid menen naar voor te moeten schuiven. Het loont ook de moeite om op YouTube Hitchens bezig te zien in debat met vertegenwoordigers van verschillende religies die het telkens toch moeten afleggen tegen de kracht van de vrijdenkende rede.
Je kan dit boek dan ook lezen als een ode aan de menselijke geest en een pleidooi voor een nieuwe verlichting, om afstand te nemen van al het doctrinaire en om de eigen geest zonder enige ketenen zijn eigen gedachten te laten denken. Verwijzend naar de titel van een ets van Goya "El sueno de la razon produce monstruos" (= de slaap van de geest brengt monsters voort, p. 198) illustreert Hitchens de risico's die we lopen wanneer we onze rede, het enige dat ons onderscheidt van andere levensvormen, laten lamleggen door religieuze of andere dogma's. ( )

de werkelijkheid ( )

Christopher Hitchins vormt samen met Dennett & Dawkins de drie-eenhheid om het maar oneerbiedig te zeggen. Voor het eerst iets onaardigs horen zeggen over Moeder Theresa. Zijn antwoord op de vraag van de religieuze broadcaster Dennis Prager (wat als je in een vreemde, donkere stad een groep vreemde mannen tegenkomt, zou je jezelf veliiger voelen als je van tevoren weet dat ze van een kerkdienst komen) is sterk (Om alleen binnen de letter 'B' te blijven: Belfast, Beiroet, Bombay, Belgrado, Bethlehem en Bagdhad, in each case I would say that I would feel threatened absolutely .. if they would come from a religious observance...)

Christopher Hitchins voert ook een literaire analyse uit van de heilige boeken en kan hieruit maar een ding concluderen: God is not great. Wil je een shortcut naar dit boek: bekijk dan een praatje van hem op: http://www.youtube.com/watch?v=sD0B-X9LJjs ( )