Gemengde gevoelens. Enerzijds schrijft Hilaire Belloc zoals gewoonlijk goed en onderhoudend, anderzijds is er ook veel dat me niet aanstaat in dit boek. Het belangrijkste daarvan is dat Belloc teveel wil: nauwelijks hondertachtig pagina’s om iets te zeggen over het arianisme, de islam, de katharen, de reformatie en het moderne rationalisme is gewoon niet doenbaar en maakt dat alle aandacht gaat naar de meningen van de schrijver en er weinig tot niets overblijft voor argumentatie. Dit maakt dat ‘The Great Heresies’ meer weg heeft van een pamflet dan van een doortimmerd betoog.

Niet dat zijn opinies onzin zijn of niet het overdenken waard. Met name het stuk over de Reformatie en het Calvinisme is, hoewel natuurlijk vanuit een katholiek gezichtspunt geschreven, interessant en zijn voorspelling van een nieuw conflict tussen de islamitische wereld en het westen heeft iets visionairs als je bedenkt dat het boek werd uitgegeven in 1938, een tijd waarin bijna alle moslimlanden onmachtig zuchtten onder het koloniale juk. Maar toch: een pamflet is een pamflet is een pamflet (en geen boek).

En tenslotte deze lelijke uitschuiver: ‘…and the forces which are making for the destruction of our culture, notably the Jewish Communist propaganda from Moscow….’. Natuurlijk, 1938, nog geen Holocaust, alles moet in zijn tijd geplaatst worden, enzovoorts enzovoorts. En toch had ik van Belloc beter verwacht dan dit soort paranoïde onzin. Jammer. ( )