Het is de natte droom van elke anarchist: een samenleving zonder overheid, zonder repressie-apparaat, waar alles vanzelf loopt, ieder zijn plaats weet en zijn plicht doet. In dit boek schetst Saramago zo’n situatie in een niet nader genoemde hoofdstad, die door de overheid aan haar lot overgelaten is. De burgers hebben immers bij twee opeenvolgende stemmingen in grote meerderheid blanco gestemd. De focus ligt niet zozeer op de anarchistische deugden, dan wel op de verkrampte en vooral cynische manier waarop de politici en regeringsleiders reageren op die stille volksopstand. Saramago schakelt hier in zijn hoogste sarcastische versnelling, wat resulteert in hilarische gesprekken tussen ministers, premier en president, waarin de wereld op zijn kop wordt gezet. Heerlijk, gewoon. Maar na ongeveer 200 pagina’s verandert de auteur plots het geweer van schouder en maakt hij er een vervolg op zijn magistrale roman “De stad der blinden” van. Het is te zeggen: hij voert een aantal personages uit die roman weer ten tonele. Het is me niet geheel duidelijk geworden wat de zin daarvan is, voor het nieuwe verhaal. Bovendien verliest Saramago zich in oeverloze en schijnbaar nodeloze nevenintriges. Deze “Zienden” halen dan ook – afgezien van het absurde sarcasme in de eerste helft – niet het niveau van de “Blinden”. ( )

Bij verkiezingen wordt 70% blanco gestemd en dit percentage wordt na de opnieuw uitgeschreven raadpleging 83%.
Met dit stille protest van de bevolking raakt de zittende regering geheel gedesoriënteerd en vervalt in repressie en een niets ontziende jacht op de burgers die voor de verkiezingsuitslag verantwoordelijk gehouden kunnen worden
Het boek beschrijft de gebeurtenissen, en hoe!

Met een combinatie van ironie, sarcasme en waar nodig een voorzichtig cynisme beschrijft Saramago het handelen van de hoofdrolspelers. Hij doet dat vanuit een scherp waarnemings- en inlevingsvermogen en een briljante wijze van vertellen. Bij mijn weten heeft géén ander in een literair geschrift zo treffend de holle retoriek van machthebbers kunnen beschrijven.
Stilistisch is het boek een meesterwerk, de vaak lange zinnen -na de komma volgt vaak weer een nieuwe zin- zinderen van zeggingskracht.

Uiteindelijk behandelt de schrijver het thema rond de vraag wie de macht in het land heeft en welke rol de kiezers daarin kunnen spelen.
Een actueel onderwerp dat getransformeerd is in een monumentale roman. ( )

Heel apart boek doordat het verloop heel onvoorspelbaar is. Ook interessant isde link met zijn boek stad der blinden ( )