Penelope. Door: Margaret Atwood.

De mythe van de vrouw van Odysseus in een moderne hervertelling.

Als fan van Margaret Atwood wou ik dit boek (met prachtige cover) graag lezen. Ik heb nog nooit iets slechts van haar gelezen én ik leer graag wat bij. Twee vliegen in één klap dus.

Ik geef toe dat mijn kennis van sagen en mythen eerder oppervlakkig is, ik kan dan ook geen goede vergelijking maken met het origineel. Wat ik wel weet is dat de female gaze nooit echt populair is geweest, en heden ten dage nog steeds niet.

Atwood zet dat volledig recht. Zij laat Penelope zelf aan het woord, afgewisseld met de visie van Het koor (haar twaalf dienstmaagden). Het verhaal zelf leest vlot, is spitsvondig, feministisch, en bij wijlen hilarisch grappig. Hoofdstuk 24 (Het koor: Een college antropologie) en hoofdstuk 26 (Het koor; De rechtszaak van Odysseus) geven extra duiding en achtergrondinformatie qua mogelijke interpretatie. Een interpretatie die anders en misschien wel veel correcter is dan de vastgeroeste patriarchale.

Margaret Atwood, de schrijver, heeft zelf al mythische proporties aangenomen bij haar fans. Deze Penelope is wederom een bewijs van haar grootsheid! ( )

De grote verdienste van dit boek is uiteraard dat het een klassiek heldenverhaal nu eens vanuit een vrouwelijk perspectief belicht, in dit geval dat van Penelope, de ega van de Troje-strijder Odysseus. In de Odyssee van Homerus is ze een nogal bordkartonnen figuur, de ‘trouwe echtgenoot’ die 20 jaar lang op haar geliefde wacht en intussen alle ‘vrijers’ op afstand houdt. Al van bij het begin laat Atwood Penelope zeggen dat ze een ander verhaal wil ophangen, en dat ze de lezer(essen) vooral wil duidelijk maken niet te doen zoals zij. Vervolgens brengt ze een min of meer chronologisch verhaal van haar leven, tot en met de lange afwezigheid van Odysseus. Daaruit blijkt trouwens haar dubieuze rol ten aanzien van de vrijers, die ze blijkbaar aanzienlijk dichter liet komen dan in de Homerus-versie. En even dubieus is haar rol rond haar 12 dienstmaagden, dus ze uitdrukkelijk opdracht had gegeven de vrijers te bespioneren. Na zijn thuiskomst zouden Odysseus en zijn zoon Telemachos die dienstmaagden ophangen, waar Penelope zich erg over beklaagt. Door die ambiguïteiten komt de figuur van Penelope uiteindelijk niet echt uit de verf, vind ik. Persoonlijk zou ik het vertelperspectief eerder bij één van die dienstmaagden hebben gelegd, waardoor de problematische vrouwelijke conditie veel beter zou zijn geïllustreerd. ( )