Bij het voor de zoveelste keer vullen van een van de straatbiebjes dacht ik dat het misschien wel ook zo sociaal was om zelf eens een boek mee terug naar huis te nemen. Daarbij viel mijn oog op Een Tafel Vol Vlinders van Tim Krabbé, een schrijver waar ik nog nooit wat van gelezen had. Het boekje oogde qua formaat als een boekenweekgeschenk en dat was het dan ook geweest in 2009. Op een of andere manier is dit boekje mij destijds ontschoten.

Nu stel ik mijn verwachtingen nooit zo hoog bij een boekenweekgeschenk en ik was dan ook door de eerste helft van dit boekje aangenaam verrast. Een fijne vlotte schrijfstijl waarin de zorgen van een vader voor zijn zoon zijn weergegeven. Het tweede gedeelte waren dagboekaantekeningen van deze zoon en ook deze las ik voor een groot deel met veel plezier. Gebeurtenissen weergegeven door twee verschillend paar ogen vind ik vaak verhelderend en boeiend.

Mijn teleurstelling was dan ook groot om het einde van het verhaal. Daaruit bleek dat alles helemaal gecomponeerd was om op dat punt uit te komen. Ook de delen die bij het lezen nergens mee te maken leken te hebben, vonden nu hun plek. En eerlijk gezegd vind ik dat dan weer helemaal niet boeiend. Het is zo doordacht, zo van uit het hoofd terwijl ik meer geïnteresseerd ben in de ruwe gevoelens van het hart. Misschien wanneer het boek met het einde was begonnen dat het dan wel prima te doen was maar nu voelde ik mij in het ootje genomen.

Dit boek gaat weer terug naar de straatbieb. ( )

Boekenweekgeschenk 2009. Gekunsteld verhaal met platitudes over de liefde. Op z'n best enigszins leesbaar te noemen. ( )

Als ik me niet vergis heb ik bijna twintig jaar geleden voor het laatst een boek van Krabbé gelezen. Ik wist niet zo goed wat ik van dit boekje moest verwachten. Ik moet zeggen: ik heb er een fijne zondagavond mee doorgebracht.

Lees verder op deze pagina van mijn boekenblog. ( )

Het rare is dat het boek lekker weg las, maar ik vond het erg onrealistisch en dramatisch. De meeste mensen gaan door waar deze twee mensen bij de pakken neer gingen zitten..
Ik verwachtte meer van het boek.. ( )

'En Bram was zijn zoon. Juist omdat hij het niet was – van je eigen zoon zou je verplicht zijn te houden, waardoor je altijd moest twijfelen of je het wel echt deed; van Bram hield hij omdat het Bram was.'
Krabbé bekijkt de wereld net even anders dan ze is, hoewel het meeste gewoon is zoals het te verwachten valt. Als Fred tweeëntwintig jaar is, ontmoet hij Nicolien en haar zoontje Bram. Hij trekt bij de twee in en werpt zich op als vaderfiguur. Als de relatie beëindigd wordt, kan Fred die rol niet meer loslaten. Resoluut kiest hij ervoor officieel Brams gescheiden vader te worden, inclusief omgangsregeling.

Eerste liefde
Fred is een vader die nooit een echte vader zal worden. Maar juist daarom zet hij zich met een stereotype zorgzame en bezorgde gedrevenheid in voor Bram. Hij voert Bram boeken, opdat hij zal gaan schrijven en neemt hem mee op burgerlijke tripjes, opdat hij een groot reiziger zal worden. Voor Fred zelf zijn die twee dromen door het vaderschap definitief vervlogen. Bram moet de mislukking van Fred tenietdoen, daarin is Fred een vader als vele andere.

Freds bezorgdheid gaat ver, neemt haast kinderlijke vormen aan. Zo lijkt hij te geloven dat de 'bezweringen' die hij uitvoert het lot van Bram bepalen. Bram zal sterven voor zijn achttiende als iets kleins gebeurt:

Dan mocht bijvoorbeeld zijn telefoon de eerstvolgende halve minuut niet overgaan, of er mocht vóór hij bij een straathoek was geen auto met een buitenlands nummerbord langskomen (...).
Aan het begin van het verhaal vreest Fred dat Bram dood is als hij om acht uur 's morgens zijn telefoon niet opneemt. Hier had een moment van spanning mooi geweest. Krabbé laat niet alleen dat achterwege, de hierboven beschreven zoetsappige liefde – zoetsappig, juist omdat Bram zijn zoon niet is – maakt van Fred een even oprechte als opdringerige vader.

Het tweede deel van het verhaal wordt beschreven vanuit Bram, die vanaf de dag dat hij zijn eerste liefde ontmoet een dagboek gaat bijhouden. Hij is dan al volwassen. Opnieuw begeeft Krabbé zich op glad schrijversijs. De eerste verliefdheid, kan het zoeter?

Contrast
Deze keuze valt echter meer te bewonderen dan te betreuren. Het is mooi dat de afloop van het verhaal is weergegeven vanuit het perspectief van Bram. Brams eigen verhaal is tot aan het einde clichématig, maar Krabbé weet desondanks veel identificatie op te roepen en een getrouw beeld te schetsen van een adolescent die zijn weg in de wereld probeert te vinden. Bram blijkt uiteindelijk een zoon die handelt en denkt als elke zoon in zijn situatie, net als zijn vader een vader is als alle andere. De zoektocht naar zichzelf leidt Bram uiteindelijk naar zijn echte vader, die zelfmoord pleegde toen Bram enkele weken oud was. Het bezoek aan zijn grootouders doet Brams leven radicaal kantelen. ( )