Vanaf de eerste verschijningsdatum in 1954, wordt dit boek beschouwd als hét standaardwerk over de belangrijkste financiële crisis van de twintigste eeuw. Of dat zo is kan gemakkelijke in het midden worden gelaten, vast staat dat hele volksstammen via dit boek kennis hebben gemaakt met één van de grootste financiële rampen van de vorige eeuw.
Het is meer dan veertig jaar geleden dat ik het boek voor het eerst las (of moest lezen) en mijn voornemen om het onlangs opnieuw te gaan lezen werd gehinderd door het feit dat ik het boek niet meer in mijn bezit had. Gelukkig wordt het met grote regelmaat herdrukt.

Is de inhoud inmiddels gedateerd ? Naar mijn mening zeker niet. Natuurlijk kunnen de analyses niet als een sjabloon over het huidig tijdsgewricht worden gelegd; inmiddels is de wereld vrijwel volledig geglobaliseerd en is het economisch instrumentarium enorm uitgebreid. En toch blijft er een min of meer constante prominent aanwezig: het starre optreden van overheden en daaraan nauw gelieerde organisaties.
Ook in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw werd er druk vergaderd, maar niet om tot ingrijpende beslissingen te komen. Ook toen werd een strakke begrotingspolitiek gevoerd en was een in evenwicht zijnde betalingsbalans toch wel het minste wat gerealiseerd diende te worden. (desnoods met importbeperkingen).
Dit alles leidde ertoe dat de -overigens ‘geperverteerde’- banken niet gered werden en van enige monetaire financiering niet of nauwelijks sprake kon zijn. Wat dat betreft herhaalt de geschiedenis zich weer min of meer.
De schrijver geeft een indringend beeld van de toenmalige economische omstandigheden van Amerika en plaatst deze in een alleszins logisch perspectief, waardoor het ook heden ten dage waard is om te bestuderen.

Galbraith heeft een vlotte pen die gedrenkt is in milde humor, zonder overigens de ernst uit het oog te verliezen.

Inderdaad: een klassieker ! ( )

In deze beschrijving van de beurs crash in 1929, niet gespeend van ironie, geeft John Kenneth Galbraith een overzicht van de gebeurtenissen voorafgaande en gedurende de beurs krach van 1929. Ook een behandeling van de nasleep in de jaren dertig en de mogelijke verklaringen hoe deze beurskrach ook de werkelijke productie economie kon beinvloeden worden geschetst.

Door ieders rol en drijfveren te benoemen wordt inzichtelijk gemaakt dat een accumulatie van onvoldoende gefundeerd vertrouwen, kortweg naieviteit, en eigenbelang vrijwel niet zonder instortingsgevaar te stoppen is. Zowel degenen die een direct belang in de beursverloop hadden, bankiers en speculanten, als zij slechts zijdelings toekeken, de politiek en producenten bleken niet in staat de verstrengeling van belangen te doorzien en hiertegen remmende maatregelen te noemen. Het is de veronderstelde machteloosheid door banken en politiek enerzijds en het groepsgedrag van de speculanten anderzijds dat niet alleen een hoge koersvlucht stimuleerd, maar ook een extra snelle neerwaartse spiraal ontsteekt.

Kun je je tegen een beurs crash indekken? Wellicht niet altijd, maar een waardevolle analyse die in het boek gegeven wordt is deze: zodra het aspect van toekomstige waardevermeerdering de enige (of hoofd)reden tot aanschaf van het bezit is verworden, dan is een hausse niet meer weg te denken. Dit maakt het boek ook weer erg actueel: werd de prijsstijging in de nederlandse huizenmarkt niet recentelijk nog als een belangrijke reden tot aanschaf genoemd? ( )

In dit boek uit 1954 reconstrueert John Kenneth Galbraith, een van de grootste economen van de twintigste eeuw, de gebeurtenissen die hieraan voorafgingen. De dramatische ineenstorting van het financiële kapitalisme werd volgens hem veroorzaakt door een ongebreidelde speculatiegolf die geen enkel verband meer hield met de werkelijke industriële ontwikkeling.

Het werk van Galbraith wordt op de omslag het ‘klassieke boek over economische crises’ genoemd. In tachtig jaar is er immers niet veel veranderd: blinde hebzucht en een flinke dosis goedgelovigheid houden elkaar in evenwicht tot de zeepbel barst en een crisis onvermijdelijk wordt.

Omdat Galbraith bekend staat om zijn heldere uiteenzettingen heb ik me aan dit boek gewaagd. Die heldere en vlotte schrijfstijl stelde me in staat om, ondanks de vele financieel-economische begrippen en mij onbekende namen van personen en instanties, het betoog in grote lijnen te begrijpen. Dit boek verplichtte me ook om meer te leren over een sector waarvan ik zo goed als niets wist. Galbraith beschrijft met scherpe maar toch milde humor en zin voor relativering de menselijke zwakheid die alle kritische ingesteldheid en rationaliteit doet verdampen in het vooruitzicht van de hemel op aarde. Dit is en blijft zeer herkenbaar.

Meer: http://minervaria.wordpress.com/2009/07/13/de-crash-van-1929/ ( )