Het boek begint met een uitgebreide beschrijving van de diverse theorieën over, wat de schrijver noemt, ‘de utopische economie’; beginnend bij Adam Smith en eindigend bij Greenspan, waarbij de laatste zeker niet als ‘denker’ wordt gepresenteerd. (!)
Stap voor stap wordt de lezer meegevoerd in de wereld van de onzichtbare hand van ‘de marktwerking’, of beter gezegd van de marktdoctrine.
Vervolgens wordt tegenover deze denkwereld de praktijk van de werkelijkheidgerelateerde economie geplaatst. Om tenslotte een beschrijving en verklaring te geven van de grote crises waarin de wereld zich thans bevindt.

De schrijver levert met deze studie een knap stuk werk. De beperkingen van het marktdenken worden duidelijk geargumenteerd en bieden vaak een zeer aannemelijke verklaring voor recente ontsporingen die de wereld op de rand van de chaos hebben gebracht.
In de hoofdstukken over de ‘werkelijkheidgerelateerde economie’ biedt het boek -ik zou bijna zeggen- spannende lectuur. Wordt bij het noemen van tekortkomingen van de vrijemarkttheorie vrijwel altijd gerefereerd aan de drang tot manipuleren aan de aanbodzijde van de markt, ook de vragers hebben zo hun intrinsieke beperkingen. Kuddegedrag is daar één van. En ook in veel gevallen laten de partijen zich niet leiden door alleen eigenbelang, het beroemde prisoner’s dilemma is daar een sprekend voorbeeld van. In dit verband vond ik het een buitengewoon voordeel om recent het boek van Viktor Lamme, ‘De vrije wil bestaat niet’, te hebben gelezen. Veel van wat in dat boek wordt geschreven, vindt in dit onderdeel van de studie haar actualiteitswaarde. De veronderstelling dat mensen een vrije wil hebben en daardoor onafhankelijk kunnen kiezen vindt in de uitkomsten van recente onderzoeken geen steun.

De kritiek op het vrijemarktdenken is begrijpelijk en -nog belangrijker- in vrijwel alle gevallen steekhoudend. Wél moet worden gememoreerd dat deze economische denkrichting inmiddels door vele (blinde) aanhangers in grote mate is geperverteerd. De vrije markt kan niet gedefinieerd worden zonder met een aantal aannames rekening te houden: perfecte concurrentie, een hoge mate van symmetrie in informatievoorziening, kosteloze toegang tot de markt, voor ieder denkbaar goed moet een markt zijn en eigendomsrechten moeten optimaal zijn gedefinieerd (kosteloos verhaal van schade).
De schrijver noemt deze voorwaarden niet expliciet maar komt met zijn voorbeelden dicht in de buurt van een juiste beschrijving van de begrippen. Op dit onderdeel had hij wat ‘beknopter kunnen zijn.
In ‘De prijs van gelijkheid’ van Prof.Bas Jacobs worden deze thema’s uitvoerig, en met rekenvoorbeelden versterkt, aan de orde gesteld.
Enfin, de definitie van de efficiënte markt is rijkelijk gelardeerd met veronderstellingen en voorwaarden, en deze kunnen niet over boord gegooid worden. Een in alle opzichten vrije en efficiënte markt is een utopie, zij bestaat niet en zal waarschijnlijk nooit ontstaan.

In Cassidy’s analyse van de huidige crisis neemt het falen van de spelers op de markt een centrale plaats in. Daarin onderscheidt de schrijver zich niet van andere publicisten.
De kracht van het boek moet eerder gezocht worden in de analyse van wat vooraf is gegaan, en daarin slaagt de schrijver volledig. De lezer krijgt bij de eerste twee delen van het boek een stuk economische geschiedenis voorgeschoteld waarbij menig handboek in de schaduw komt te staan. Intellectueel gezien is dat een prestatie.
Dat de schrijver een hartstochtelijk pleitbezorger is van een gereguleerde economische samenleving is geen verrassing. Voor een kritische lezer blijft overigens voldoende ruimte om bij zulk een theorie, de eigen nuances aan te brengen.

Het boek bevat weer een groot aantal gele plakkertjes: verdere verdieping in de stof is daarvan meestal het gevolg. ( )