Een magnifiek boek, ik kan het niet anders formuleren. Let wel, dit is geen roman, eerder een uit de hand gelopen essay met autobiografische inslag. Hustvedt beschrijft immers hoe ze vanaf 2006 regelmatig last heeft van plotse, hevige bevingen en ze beschrijft vooral haar jarenlange zoektocht naar een verklaring en een oplossing daarvoor.

Dit is dus een erg gespecialiseerd, nogal moeilijk boek geworden. Hustvedt verhaalt haar omzwervingen langs psychologen, neurologen, breinspecialisten en haar eigen diepgaande studie van de stand van zaken in die domeinen, getoetst aan concrete gevallen die ze zelf kent of waar ze over gehoord of gelezen heeft. De auteur doet dat bovendien op een nogal chaotische, meanderende manier, die blijkens de reviews veel lezers afstoot. Maar voor mij maakte net dit de charme uit van dit boek: al wie geconfronteerd wordt met ingrijpende ziektes of aandoeningen, zal op deze manier te werk gaan: zoekend, zwervend, van succes naar teleurstelling.

Het boek levert een onthutsend beeld op van een wetenschap die nog maar een fractie weet van hoe de mens in elkaar zit in die grijze zone tussen neurologie, psychologie en brein; een wetenschap die zichzelf voortdurend tegenspreekt en van de ene trend/mode naar de andere zwalpt, en telkens met veel stelligheid nieuwe theorieën lanceert, of heimelijk terugkomt op eerder hardnekkig bestreden visies.

Ook Hustvedt zelf geraakt ondanks al haar pogingen en geprakkizeer niet veel verder. En ook dit blijkt voor veel lezers een bron van frustratie. Maar dan hebben ze juist de clou van dit boek gemist, zou ik zeggen. Want Hustvedt trekt uiteindelijk de enig mogelijke, pragmatische conclusie: ze aanvaardt dat haar aanhoudende migraine en de beef-aanvallen om wat voor reden deel uitmaken van haar eigen identiteit: “die bevende vrouw, dat ben ik”. Misschien klinkt dat flauw, ik vind het groots!

Uiteindelijk is dit boek voor Hustvedt, in al zijn aarzeling en verwarring, niet zomaar een pleidooi voor aanvaarding (en fatalisme), maar een pleidooi voor meerduidigheid in het leven, een leven met onzekerheid (en dus ook met ziekte en pijn), ook in de wetenschappen, een pleidooi waar ik me ten volle achter kan scharen:
“Meerduidigheid laat zich niet leiden door logica. De logicus zegt: “wie tegenstrijdigheid toestaat, neemt het niet zo nauw met de waarheid”. Dat soort filosoof speelt graag een spelletje waar-en-onwaar. Het is het een of het ander, nooit beide tegelijk. Maar meerduidigheid is in de kern tegenstrijdig en onoplosbaar, een verbijsterende waarheid van mist, nevel en de onherkenbare figuur of schim of herinnering of droom, die ik niet kan bevatten of vasthouden omdat hij altijd wegvliegt en ik weet niet wat het is, of het eigenlijk wel iets is. Ik jaag het met woorden ja, ook al laat het zich niet vangen, en af en toe verbeeld ik me dat ik het heel dicht genaderd ben. In mei 2006 stond ik buiten onder een strakblauwe hemel en wilde over mijn vader vertellen, die al ruim twee jaar dood was. Zodra ik mijn mond opendeed begon ik hevig te beven. Die dag beefde ik, later ook op andere dagen. Ik ben de bevende vrouw”. ( )