StartGroepenDiscussieMeerTijdgeest
Doorzoek de site
Onze site gebruikt cookies om diensten te leveren, prestaties te verbeteren, voor analyse en (indien je niet ingelogd bent) voor advertenties. Door LibraryThing te gebruiken erken je dat je onze Servicevoorwaarden en Privacybeleid gelezen en begrepen hebt. Je gebruik van de site en diensten is onderhevig aan dit beleid en deze voorwaarden.

Resultaten uit Google Boeken

Klik op een omslag om naar Google Boeken te gaan.

The Revolt Of The Masses (Audiobook From…
Bezig met laden...

The Revolt Of The Masses (Audiobook From Audibles) (origineel 1930; editie 2021)

door José Ortega y Gasset (Auteur), Jackson Moss (Verteller), New Classic Books (Publisher)

LedenBesprekingenPopulariteitGemiddelde beoordelingAanhalingen
1,816299,276 (3.93)9
Social upheaval in early 20th-century Europe is the historical setting for this seminal study by the Spanish philosopher, Jose Ortega y Gasset. Continuously in print since 1932, Ortega's vision of Western culture as sinking to its lowest common denominator and drifting toward chaos brought its author international fame and has remained one of the influential books of the 20th century.… (meer)
Lid:j.a.lesen
Titel:The Revolt Of The Masses (Audiobook From Audibles)
Auteurs:José Ortega y Gasset (Auteur)
Andere auteurs:Jackson Moss (Verteller), New Classic Books (Publisher)
Info:New Classic Books (2021)
Verzamelingen:Jouw bibliotheek, Aan het lezen
Waardering:
Trefwoorden:History Of Ideas - O

Informatie over het werk

De opstand van de massamens door José Ortega y Gasset (Author) (1930)

Bezig met laden...

Meld je aan bij LibraryThing om erachter te komen of je dit boek goed zult vinden.

Op dit moment geen Discussie gesprekken over dit boek.

» Zie ook 9 vermeldingen

Engels (16)  Catalaans (4)  Spaans (3)  Hongaars (1)  Nederlands (1)  Portugees (Brazilië) (1)  Duits (1)  Alle talen (27)
De volkswijsheid 'hoe meer zielen, hoe meer vreugd' is zelden de teneur van studies die in het teken van de demografie staan. Dat begint met Malthus, die voorspelde dat de voedselproductie ver achter zou blijven bij de bevolkingsgroei. Ook het meest bekende werk van de Spaanse wijsgeer José Ortega y Gasset, La rebelión de las masas, is doortrokken van één enkel gegeven: de bevolkingsexplosie in het Europa van de negentiende eeuw. Ineens, na vele eeuwen van geleidelijke ontwikkeling, stijgt het aantal mensen in enkele generaties van 180 miljoen naar 460 miljoen.
Overal zwermen de mensen rond. Ortega struikelt over zijn medeburgers: 'De wachtkamers der beroemde geneesheeren vol zieken. De theaters, als de voorstelling niet op een ongelegen uur is, vol toeschouwers. De badplaatsen, vol badgasten. Hetgeen vroeger nooit een moeilijkheid was, is dit thans bijna onophoudelijk: een plaats te vinden'.
Wat Ortega y Gasset (1883-1955) bezighoudt zijn niet zozeer de materiële alswel de geestelijke gevolgen van deze omwenteling, die hij met grote helderheid beschrijft. Zijn stijl, gekenmerkt door vele herhalingen, verraadt een obsessie. De opstand der horden bevat het abc van een modern cultuurpessimisme, dat men in die jaren ook bij Spengler, Valéry, Jaspers en vele andere schrijvers en filosofen kan aantreffen. Van de verwerping van het individualisme tot de walging over Amerika: alles is aanwezig. Over deze wijdverbreide houding kan in ieder geval worden gezegd dat het spreken uit naam van een dreiging die vooralsnog nog door weinigen wordt gevoeld, een manier is om gehoord te worden. Ortega ziet dat zelf in en zegt bij herhaling dat denken altijd overdrijven is.
Zijn oordeel over de moderne tijd is ambivalent: hij waardeert de enorme stijging van het levenspeil van de gemiddelde mens en tegelijk is hij beducht voor de geestelijke uitwerking van deze welstand. De 'massa-mens' is een 'orgaan van het hoogste goed en het ergste kwaad'.
Dat laatste overheerst in zijn typering. Wat hem zorgen baart, is de groeiende afstand tussen de technische mogelijkheden die de mens ter beschikking staan en het geestelijke peil dat geen gelijke tred daarmee heeft gehouden. 'In het diepste van zijn ziel is hij onkundig van het kunstmatige, bijna onwaarschijnlijke karakter der beschaving, en hij strekt zijn enthousiasme voor toestellen niet uit tot de beginselen die ze mogelijk maken'. De 'massa-mens' heeft een gebrek aan historisch bewustzijn of, wat hetzelfde is, verruilt het plichtsbesef voor een op rechten gebaseerd individualisme.
Ortega vergelijkt de welvaart en de rechten waarin de moderne mens wordt geboren met de corrumperende gevolgen van een erfelijke adel. Wat volgens hem de lediggang van de aristocraat en de moderne 'massa-mens' verenigt, is ondermeer: 'de neiging om van spelen en de beoefening van allerlei vormen van sport de belangrijkste bezigheid te maken', 'de bijzondere zorg voor het lichaam', 'het gemis aan romantisme in den omgang met de vrouw', 'het zich vermaken met den intellectueel, maar hem in de grond van de zaak niet achten'.
Die vergelijking maakt duidelijk dat zijn 'massa-mens' niet verward moet worden met een klasse of stand. Het gaat hem om de gemiddelde mens, die in de greep is van vervlakking en smakeloosheid. Ortega, die het corrupte en stagnerende Spanje wil openen naar Europa, moet vaststellen dat het hele continent deelt in de culturele crisis.
De opstand der horden bevat veel passages die een profetische lading krijgen als men nog eens het jaar proeft waarin het is gepubliceerd: 1933. Hij schrijft over de wereld van ontwortelden 'die zich door de lichtste stroomingen laten meevoeren'. Omdat men alle welvaart en ordening als vanzelfsprekend ervaart, wordt de wereld kluchtig: 'Zij sollen met de tragedie omdat zij niet gelooven dat in de beschaafde wereld de werkelijke tragedie nog kan voorkomen.'
Ortega's studie is voor alles het testament van een onzekere culturele elite, die alle hiërarchie ziet vervagen. Zijn houding tegenover de 'massa-mens' is een hooghartige. Die mens hoort dankbaar te zijn, zijn plaats te kennen en het hogere te achten. Maar de massa's komen in opstand tegen hun lotsbestemming. Ten onrechte: de gemiddelde mens heeft geen eigen ideeën en moet niet zo hoog van de toren willen blazen. Er klinkt iets van voorbarige spijt door als hij opmerkt dat 'de zoon van kleine luiden sinds de tweede helft van de negentiende eeuw geen maatschappelijke versperringen meer op zijn weg heeft'.
En dan stuiten we plotsklaps op een beschouwing in de beschouwing. Het laatste deel van de tekst leidt een eigen leven. Onder de kop 'Wie oefent de heerschappij uit in de wereld?' krijgen we een meesterlijke uiteenzetting over de plaats van Europa in de wereld. Het decor waartegen hij de politiek van zijn tijd plaatst, is de demoralisering van Europa. Het zou niet meer die centrale plaats hebben in de wereld als in de eeuwen daarvoor. Misschien is dat waar, schrijft Ortega, maar 'zal dit schijnbaar verval der Europeesche naties niet in beginsel noodig zijn om de Verenigde Staten van Europa mogelijk te maken?'. Juist het relatieve machtsverlies dwingt de afzonderlijke staten tot een samenwerking voorbij de 'slagboomen' die de landen nu verdeeld houden.
Hij lijkt geen twijfel te kennen. De eenwording van Europa zal 'onverbiddelijk' de horizon van onze tijd worden. Er is niets dat de samenvoeging van de markten zal kunnen tegenhouden en daarmee zal ook de culturele vermenging nieuwe impulsen krijgen. Een 'Europeesche Super-Staat' is nodig om nieuwe energie op te wekken in de vermoeide burgers, die de 'tucht der verantwoording' behoeven.
De opstand der horden tekent zo de beide polen van het Europese project, die nauwelijks verzoend kunnen worden. De gemeenschappelijke markt staat geheel in het teken van consumptieve groei die de 'massa-mens' voortbrengt en daarmee smakeloosheid tot norm verheft. Tegelijk wil de eenwording daarbovenuit groeien met een verder reikende gedachte, namelijk de terugkeer van Europa als een centrum van wereldpolitiek. Maar waaruit put de cultuurpessimist de grondstof voor zo'n vitalisering van Europa? Niet uit de 'massa-mens', zijn hoop is gevestigd op de ideeën en de wil van enkelen.
Moeten we nu, vijfenzestig jaar later, zeggen dat Ortega's pessimisme zichzelf heeft weerlegd? Natuurlijk is zijn cultuurkritiek een beetje 'de deftigheid in het gedrang', zoals De Kadt ooit schreef over Huizinga's vergelijkbare In de schaduwen van morgen. Toch kunnen we zeggen dat de verbeelding van verval noodzakelijk is om een cultuur te prikkelen. Elke beschaving moet zich een voorstelling van barbaren maken. En bovendien: wie zou aan het einde van deze eeuw van uitersten willen beweren dat de geladen zinnen van Ortega y Gasset louter de echo zijn van een voorbije tijd?
1 stem aitastaes | Apr 3, 2013 |
geen besprekingen | voeg een bespreking toe

» Andere auteurs toevoegen (32 mogelijk)

AuteursnaamRolType auteurWerk?Status
Ortega y Gasset, JoséAuteurprimaire auteuralle editiesbevestigd
Brouwer, JohanVertalerSecundaire auteursommige editiesbevestigd
Carey, J. R.VertalerSecundaire auteursommige editiesbevestigd
Garagorri, PaulinoIntroductieSecundaire auteursommige editiesbevestigd
Goyena, José-LuisVoorwoordSecundaire auteursommige editiesbevestigd
Marias, JulianIntroductieSecundaire auteursommige editiesbevestigd
Parrot, LouisVertalerSecundaire auteursommige editiesbevestigd
Weyl, HeleneVertalerSecundaire auteursommige editiesbevestigd
Je moet ingelogd zijn om Algemene Kennis te mogen bewerken.
Voor meer hulp zie de helppagina Algemene Kennis .
Gangbare titel
Oorspronkelijke titel
Alternatieve titels
Oorspronkelijk jaar van uitgave
Mensen/Personages
Belangrijke plaatsen
Belangrijke gebeurtenissen
Verwante films
Motto
Opdracht
Eerste woorden
Citaten
Laatste woorden
Ontwarringsbericht
Uitgevers redacteuren
Auteur van flaptekst/aanprijzing
Oorspronkelijke taal
Gangbare DDC/MDS
Canonieke LCC

Verwijzingen naar dit werk in externe bronnen.

Wikipedia in het Engels (1)

Social upheaval in early 20th-century Europe is the historical setting for this seminal study by the Spanish philosopher, Jose Ortega y Gasset. Continuously in print since 1932, Ortega's vision of Western culture as sinking to its lowest common denominator and drifting toward chaos brought its author international fame and has remained one of the influential books of the 20th century.

Geen bibliotheekbeschrijvingen gevonden.

Boekbeschrijving
Haiku samenvatting

Actuele discussies

Geen

Populaire omslagen

Snelkoppelingen

Waardering

Gemiddelde: (3.93)
0.5
1 4
1.5 1
2 7
2.5 2
3 23
3.5 11
4 44
4.5 5
5 47

Ben jij dit?

Word een LibraryThing Auteur.

W.W. Norton

Een editie van dit boek werd gepubliceerd door W.W. Norton.

» Informatiepagina uitgever

 

Over | Contact | LibraryThing.com | Privacy/Voorwaarden | Help/Veelgestelde vragen | Blog | Winkel | APIs | TinyCat | Nagelaten Bibliotheken | Vroege Recensenten | Algemene kennis | 203,222,862 boeken! | Bovenbalk: Altijd zichtbaar