Caroline Alexander (1) (1956–)

Door de tv-documentaire “The Endurance Shackleton’s legendary Antarctic expedition” pakte ik het boek 'De Endurance: Shackletons legendarische expeditie naar de Zuidpool' van Caroline Alexander uit de kast. Het boek is een verslag van Shackletons reis naar Antarctica en is gebaseerd op de verschillende dagboeken van de expeditieleden en de foto’s van hoge kwaliteit van de officiële fotograaf Frank Hurley. Na de eerste lezing van het boek, jaren geleden, wilde ik graag de filmopnames en de foto’s van Hurley op tv zien. Natuurlijk kun je de filmpjes en foto’s op internet bekijken, maar op een breedbeeld tv zijn de foto’s haarscherp.

The Endurance Shackleton's Legendary Antartic Expedition:


Voor zijn reis naar de Zuidpool plaatste Shackleton de volgende advertentie.

Karig loon, bittere kou,
lange maanden van totale duisternis.
Constant gevaar,
Veilige terugkeer onzeker.
Eer en erkenning in geval van succes.
Ernest Shackleton

Er reageerden 5000 mannen waaruit er 27 werden geselecteerd.
Op de ochtend van 5 december 1914 vertrokken ze van South Georgia naar Antartica. Het doel was om als eerste een voettocht dwars over het continent van Antarctica te maken. Van die voettocht kwam niets terecht, maar hun reis was onvergetelijk.
Nog maar een dag varen van hun bestemming vroren ze vast in het pakijs. De temperatuur daalde plotseling van min 6 naar min 27 graden Celsius. Helaas dreven ze op een ijsschol steeds verder van hun reisdoel af. Maandenlang zaten ze vast in het pakijs waarvan vier maanden in het donker. Ze vermaakten zich o.a. met voetballen, variétéavonden en wekelijkse grammofoonconcerten. Het pakijs liet het schip niet meer los. Het werd door het ijs in elkaar gedrukt waardoor het uiteindelijk op 15 november 1915 zonk. Shackleton zag zich genoodzaakt zijn doel bij te stellen: iedereen heelhuids thuis krijgen.
Hurley selecteerde 120 fotonegatieven en bewaarde ze in waterdichte blikken. De overige 400 negatieven werden door hem vernietigd in opdracht van Shackleton. Hij zou ze dan later niet meer gaan zoeken. Een fotocamera en drie filmpjes mochten mee. Met drie reddingssloepen, beladen met proviand en spullen, gingen ze op stap.

Ze overleefden op zeehonden en pinguïns. Na een barre tocht bereikten ze de rand van het pakijs. Ze stapten in de sloepen en vertrokken naar Elephant’s Island. Daar aangekomen waren ze nog niet gered. Het eiland lag niet bij een vaarroute.
Op 22 april 1916 vertrok Shackleton met vijf mannen in een zeven meter lange sloep. Een tocht van 1300 km over een uiterste gevaarlijke oceaan lag voor hen. Eigenlijk hing alles af van kapitein Frank Worsley, hij had leren navigeren in de Pacific met de sextant. Helaas kon hij maar vier metingen verrichtten, de rest was giswerk. Ze hadden maar een speling van 16 km. Toch bereikten ze South Georgia, maar helaas aan de verkeerde kant. Drie mannen, waaronder Shackleton, trokken dwars over het eiland. Ze liepen met eigengemaakte klimschoenen over gletsjers en bergtoppen. Een barre tocht van 36 uur volgde en op 21 mei 1916 om 15.00 uur arriveerden ze in Stromness, het walvisstation.

Shackleton ondernam daarna verscheidene pogingen om zijn mannen van het Elephants Island te redden. De vierde poging slaagde. Op 30 augustus 1916 lukte het om het eiland te bereiken. Tot zijn grote opluchting was iedereen in leven. Aan zijn vrouw schreef hij:
“Het is me gelukt. Geen man verloren en het is een hel geweest.”

Shackleton heeft zijn mannen door een van de grootste en heldhaftigste overlevingstochten uit de geschiedenis van de ontdekkingstochten geleid. Het was een uitzonderlijke prestatie.
Voor wie nog meer wil lezen! Shackleton schreef over deze expeditie het boek 'Zuid: het verhaal van Shackletons laatste expeditie 1914-1917'.… (meer)