Henry Bauchau (1913–2012)

Henry Bauchau, gelauwerd romanschrijver, dramaturg en psychoanalyticus, vertelt het verhaal van Orion, een psychotische jongeman, die met zijn gewelduitbarstingen zijn omgeving de stuipen op het lijf jaagt maar dankzij zijn artistieke talent aan het eind van het boek toch nog goed terechtkomt. Gemodelleerd naar een van Bauchaus vroegere patiënten heeft Orions stoornis te maken met de hartoperaties die hij als kleuter onderging. Sinds die traumatische ervaringen krijgt de jongen het woord 'ik' niet meer over de lippen, spreekt hij voortdurend in de derde persoon en ziet hij constant paarden door de straten galopperen. Door zijn creativiteit te stimuleren haalt Véronique, zijn therapeute, de jongeman uit zijn psychische ellende.… (meer)

Een oude man, die dagelijks zijn aan kanker lijdende schoondochter in het ziekenhuis bezoekt en gedurende de lange rit zijn leven aan zich voorbij laat trekken.
De kracht van het boek moet niet ‘in het verhaal’ worden gezocht daar zijn de ingrediënten te beperkt voor: een vriendschap die eindigt met de moord door een SS-kolonel, een latere ontmoeting met deze beul en de relatie tot zijn schoondochter. De geschiedenissen spelen zich af in totaal verschillende tijdsgewrichten, en dat gegeven wordt in een boeiende beschouwing gevat.
Wat herinneringen met mensen kunnen doen is bekend voor zover zij bewust worden opgeroepen, maar wat gebeurt er in het onbewuste. Daar wordt gemengd, en worden nieuwe perspectieven geëtst en andere werkelijkheden geboren. Vermengd met observaties ontstaan er nieuwe herinneringen ! Dit mechanisme is de kweekvijver van dit boek.

Lezen ‘tussen de zinnen’ en er ontstaat een nieuw verhaal dat de schrijver laat eindigen bij het oproepen van één van de oude verhalen waarin wordt verteld over de profeet die op de berg voor de godheid moest verschijnen: eerste een zware storm, die bergen deed splijten en rotsen verbrijzelde. De godheid was niet in de storm, ook niet in de daaropvolgende aardbeving en vuurzee. Neen, in het suizen van een zachte bries. De profeet bedekte daarop zijn gezicht met zijn mantel. Einde observatie, begin van een nieuwe herinnering !

Een knap stuk werk.… (meer)

Ik had dit boek zo graag heel erg goed gevonden - vooral dan omdat ik sommige stukken ook heel erg goed vond. Maar het ene verhaal - dat van de vrouw die op sterven ligt, en verscheurd wordt tussen het inblazen van de hoop en de alsmaar dreigender 'shadow of a doubt' - en dat andere verhaal van Stéphane en zijn moordenaar, werden te nadrukkelijk gespiegeld, of meer nog dan gespiegeld: uitgebeeld. Met te weidse gebaren, en te doorzichtige special effects.

Was er alleen dat ene verhaal geweest, de vrouw, - of was de link met dat andere verhaal minder metaforisch geweest, eerder situationeel - dan had ik dit boek liever gezien en zou ik het - mooi vormgegeven als het is - graag kopen, aanraden of ophemelen.

Nu, hoewel ik het ganse boek door vastberaden was en bleef om het uit te lezen, blijft de onrust hangen. Heeft de schrijver gefaald, heb ik gefaald?
Slechte boeken zijn er in vele soorten, & de meeste slechte boeken zijn eigenlijk helemaal niet slecht, alleen hadden ze zoveel beter kunnen zijn indien ik ze niet gelezen had.

Want Maalstroom sprak me aan - door zijn vormgeving, door de tekst op de achterflap (hoewel het ook de oorspronkelijk titel is zit de man trouwens meer in de metro en de bus dan op Le Boulevard Péréférique en vindt zijn denken, zijn 'maalstroom' amper 'onderweg' plaats maar in de ziekenhuiskamer of een onbepaalde plek ... ook dat ontbreken van een locatiedenken stelt teleur ...) - ik vermoedde een volzinlange monoloog à la Godenslaap, of muisscherpe observaties à la Proust - maar kreeg een nogal uitvoerige en bijna vruchteloze poging om twee verhaallijnen dooreen te laten lopen.

Ach, zo erg was het eigenlijk ook weer niet ... En, al ben ik eenvoudig te ontroeren, ik wil u het traanvocht naar het einde toe zeker niet ontzeggen.

http://occamsrazorlibrary.blogspot.com/2009/12/maalstroom.html… (meer)