Thomas Reinertsen Berg

Wereldtheater, De geschiedenis van de cartografie door Thomas Reinertsen Berg

Hoe moet het zijn om op een plaats op te groeien waar je enkel maar de omgeving kent van de dingen die je rondom ziet. Je ziet je huis, buren, straat, omliggend land… Misschien wel bergen in de verte, een rivier vlakbij… Maar je hebt totaal geen kennis van wat er zich achter die bergen bevindt, geen idee vanwaar de rivier komt noch waar ze naartoe stroomt. Laat staan dat je enige notie hebt hoe groot (of klein) je land is. Beter nog: je hebt totaal geen weet dat je op een bol, een planeet, de aarde leeft!

Met deze verrassende gedachte begint het boek Wereldtheater van de Noor Thomas Reinertsen Berg. Terugkijkend naar de beginselen van de cartografie bedenkt hij dat de mensen zo moeten geleefd hebben: men had kennis van hun eigen nederzetting en eventueel een naburige al dan niet vijandige stam die achter de bergen woonde, maar verder droeg hun kennis van de geografie nauwelijks. De mens was toen al nieuwsgierig en ging op verkenningstocht om de onontdekte landen (en zeeën) te exploreren. Het optekenen van deze bevindingen bleek belangrijk voor de handel, de oorlogvoering en voor het innemen en exploiteren van een nieuw stuk land.

Berg wijdt aan elke grote cartografische stap voorwaarts een hoofdstuk. Zo zijn de hoofdstukken over Mercator (met correcte projectietekeningen) en Ortelius (met de eerste atlassen) boeiend om te lezen temeer omdat ze zich afspelen in mijn eigen regio Antwerpen. Elk hoofdstuk beslaat dus een bepaalde tijdspanne van de cartografiegeschiedenis en dit rondt Berg dan telkens af met meerdere pagina’s over hoe in Noorwegen de cartografie evolueerde.

Wereldtheater is een bundeling van vele geschiedenissen. We weten allemaal iets van de omvang van het Romeinse Rijk, hebben zeker Mercator in de geschiedenislessen horen passeren en weten dagelijks Google Maps te gebruiken. Dit boek brengt dit alles handig samen in een chronologische volgorde en maakt dit tot een prachtig en rijk geïllustreerd naslagwerk.… (meer)