Jens Christian GrøndahlBesprekingen

Ze stond in een strook zonlicht, haar ogen waren gesloten.

Nadat een man een ernstige diagnose krijgt en zijn vrouw hem heeft verlaten komt hij weer in contact met zijn jeugdliefde

Het slot is mooi.

Het verhaal gaat over een vrouw, die de dochter is van een Duitse officier en een Deense vrouw. Moeder wordt als moffenhoer geïsoleerd, maar blijft haar liefde trouw, ook al ziet ze de Duitser nooit meer. Dochter Ellinor, de hoofdpersoon, groeit ook geïsoleerd op. Ook zij blijft haar liefde voor haar eerste man trouw, ook al had hij een affaire met haar beste vriendin. Het amoureuze par overlijdt, waardoor Ellinor samengaat leven met Georg, de man van haar overspelige vriendin. Ze probeert met hem zijn kinderen zo liefdevol mogelijk op te voeden. Als Georg overlijdt werkt ze zich weer terug in eenzaamheid. Ook zij is haar twee liefdes trouw gebleven.

Pas in de laatste alinea verklaart ze haar keuzes: “De foto hing aan de muur zodat de kinderen konden zien hoeveel ze van elkaar hadden gehouden. Dat is het enige wat telt voor het kind. We vergeven onze ouders als ze ons vergeten, zolang ze maar van elkaar houden.“½

je hebt van die romans die al na één pagina duidelijk maken dat de schrijver ervan het geheim, de veellagigheid, de complexiteit en de ongrijpbaarheid van het leven helemaal doorgrond heeft; en dat niet met hoogdravende stellingen aantoont, maar bijna achteloos. Dit is er zo eentje. Het telt amper 140 bladzijden, maar wat een diepte steekt hierin.

Vormelijk is het eigenlijk vrij simpel: het is een lange monoloog, een soort van brief, van een zekere Ellinor tot haar hartsvriendin Anna, die 40 jaar geleden omgekomen is in een lawine; Ellinor is nadien met Anna’s man Georg getrouwd en heeft mee hun twee zoontjes opgevoed. Georg is onlangs overleden (“Nu is jouw man ook dood, Anna. Jouw man. Onze man.”, is meteen de intrigerende eerste regel van dit boek), en dat is blijkbaar het moment dat twee vrij dramatische elementen die Ellinor misschien altijd gevoeld heeft of zelfs geweten heeft, ten volle tot haar doordringen, en haar aanzetten om ze onder ogen te zien en doortastend te handelen. Dat klinkt vrij vaag, maar meer kan ik echt niet vrijgeven, zonder het leesplezier (de term is hier niet helemaal op zijn plaats) te vergallen. Maar ach, eigenlijk gaat het niet om die plot: het gaat om de rouw en het in reine komen van Ellinor, in een gesprek met haar zelve, dat alleen voor de vorm gericht is tot Anna. Ellinor (her)ontdekt met andere woorden in deze monoloog haar eigen identiteit.

Grondahl haalt geen grote metaforen boven, zijn stijl is bijna spreektalig (dit is tenslotte een monoloog) en onopgesmukt. Maar dat is de grote kracht: hij laat Ellinor rechttoe-rechtaan spreken over dingen die heel haar leven grotendeels toegedekt zijn gebleven. En dat gaat gepaard met een afwisseling van aarzelingen en twijfels, resolute voornemens en harde kritiek, maar toch altijd ook breekbaarheid. Knap.

Mijn enige teleurstelling is dat ik graag nog wel wat meer had gehad: ik denk dat Grondahl enkele verhaallijnen gerust nog had kunnen uitdiepen. Want zo komen de ene zoon, topbankier Stefan en zijn hoogmoedige en bazige vrouw Mia (“ze vulden hun gigantische huis met zichzelve”) nogal uitgebreid en karikaturaal aan bod, maar blijft de tegenpool, de andere zoon Mortens nagenoeg buiten beeld. Ook de aflijvige George blijft niet meer dan een goedmoedige man. Daar had meer in gezeten. Maar niet geklaagd: dit is hoogstaande literatuur!½

Een indringend boek, traag zoekend naar de draad van het leven en naar de persoonlijke identiteit. Ingrid ontdekt dat haar man een andere relatie heeft en dus een scheiding volgt; Ze gaat op zoek naar zichzelf en naar haar verleden. Ze ontdekt dat haar overleden vader niet haar echte vader is. Daarop gaat ze op zoek naar eigen vader, tot in Wenen en Ljubljana, wat haar confronteert met achtergrond en haar de bronnen van haar gevoelsleven.

Gericht aan haar overleden vriendin blikt een oudere vrouw terug op haar leven en dat van de mensen om zich heen. De vriendin is tevens de eerste vrouw van haar zopas overleden man, en de moeder van haar twee stiefzoons. Het is een eerder gelaten en eigenlijk niet erg boeiend verhaal over liefde en rouw, dat zonder al te grote inzichten naar een berustend einde kabbelt.½

Prachtig geschreven portret van een man, eerst jong, dan middelbare leeftijd, eindigend op zijn zestigste verjaardag.

Wat een prachtig verhaal, zo goed geschreven. Vrouw blikt terug op haar leven, relaties. Een ski-ongeluk waarbij haar vriendin om het leven kwam staat centraal

Translation of Jernporten

Dutch Translation of Tit er jeg glad

Te veel herhalingen, herkauwingen, langdradigheid, vaagheid en besluiteloosheid betekenen dat het verhaal weinig vaart heeft en de betere fragmenten als los zand aan mekaar hangen. Voor de tweede maal onuitgelezen terzijde gelegd, hoewel andere werken wel wisten te boeien.
Mogelijk heeft het te maken met de inhoud: het onvermogen tot het in stand houden van een bevredigende relatie?

Mooi boek dat je doet stilstaan bij de kronkelwegen van je eigen levensweg. Passeren in revue: het jonge kind nooit een evenwicht gevonden omwille van het onharmoniese huwelijk van haar ouders, de lieve kleindochter die openbloeit dankzij een pracht van een opa - niet écht de hare, maar who cares? - , de echtgenote die geen dubbel spel wil spelen, de jonge vrouw vertederd door haar unieke jongetjesbaby, de volwassen moeder die een muur van onbegrip tussen en geliefde kind en zichzelf ziet verrijzen, de zelfstandige single die een perfekte balans lijkt te vinden tussen een geslaagde loopbaan en de voldoende aandacht van haar getrouwde twintig jaar oudere minnaar. Plots stort alles in: het jongetje blijkt aan crimineel migrantenbashing te doen, de man verkiest uiteindelijk de zorg voor zijn vrouw. Positief is wel bij het ontrafelen van het verleden, een kiem van begrip voor de bon-vivant moeder die haar eigen weg ging, de open ogen voor het leven van de prachtopa die het toch niet altijd even gemakkelijk had, zelfs een iets andere blik op het verwende jongetje van een verlaten echtgenoot die er toch maar in slaagde een nieuw mooi gezin op te bouwen. Het ideale afgeborstelde bestaan van de integere stiefbroer vertoont evenzeer enkele barsten. Het leven in een twintigste eeuwse Skandinaviese stad spiegelt zich aan idlylliese jeugdpassages:groen, het primitieve buitenleven, de sensatie van lucht en water. Een aanrader! Niet zozeer omwille van het toch wel eenvoudige plot (dat dankzij de kijk in het verleden heel wat gekomplikeerde wordt), vooral om de algemeen menselijke problemen en onvolkomenheden die aangeraakt worden.½

Dit boek is vooral te lang. Jammer want zo af en toe zijn er aardige observaties.

Grøndahl duikt altijd diep in de menselijke ziel, ook in dit boek weet hij die weer levensecht te beschrijven.

Als hun enige dochter thuiskomt met een Pakisataanse vriend, proberen een Deense advocaat en zijn Engelse vrouw krampachtig te bewijzen dat diens achtergrond niet belangrijk voor hen is

Boek over intimiteit, tegenstellingen, persoonlijke vrijheid en de tijd als achtergrond waarop dit alles met elkaar vermengd wordt. Een boek ook over kleine drama's en wat deze met een mens doen. De tegenstelling Oost-West krijgt een menselijk gezicht.

Vrijheid en liefde, dat is het waar in deze kleine roman van Grøhndal om draait. Aan de ene kant is er de reis door Europa die de Amerikaan Scott in de jaren ’60 maakt. Als hij opgeroepen wordt door het Amerikaanse leger om naar Vietnam te worden gestuurd, kiest hij voor zijn persoonlijke vrijheid: hij trouwt met een Deense vrouw.

Lees verder op deze pagina van mijn boekenblog.½

Wat een saai boek! Ik heb het uitgelezen, maar weet eigenlijk niet waarom. Veel pychologisch geneuzel, weinig actie. En af en toe rare zinnen, maar misschien ligt dat aan de vertaling? Ik vond de vrouwen in het boek stuk voor stuk vervelend! Snap niet wat de schrijver zelf in ze zag.

Een Deens meisje is in de tweede Wereldoorlog op vakantie in Jutland, waar een jongen verliefd op haar wordt. Op een nacht stort een engels vliegtuig neer, een bommenwerper op weg naar Kopenhagen, zij verbergt de piloot en brengt hem eten. Op een keer volgt de jongen haar en brengt niets vermoedend twee Duitse soldaten mee, dit leidt tot ontdekking. 50 jaar later ontvangt een oude man een postpakketje met een sigarettenetui erin, de brief is van het meisje dat hij gevolgd is. Zij ontmoeten elkaar in Parijs. De korte oorlogszomer heeft het bestaan van beiden diepgaand beïnvloed , waaruit blijkt dat kleine momenten in het leven een beslissende rol kunnen spelen.

Het boek is heel psychologisch, maar de karakters zijn goed uitgewerkt. De overeenkomsten tussen de relaties van drie generaties vrouwen vond ik gezocht, net als het einde.
Vanwege de mooi beschreven menselijke trekjes toch drie sterren.

Een tegenvaller en als liefhebber van deze schrijver, ronduit een teleurstelling. De bouwstenen van het verhaal: gescheiden vrouw van achterin de veertig, opgroeiende zoon, goede baan en een verhouding met een oudere, gehuwde man. Natuurlijk wordt de vrouw van de minnaar ongeneeslijk ziek, ontvlucht de zoon het huis van zijn moeder en daar tussenin mijmert de hoofdpersoon over haar leven tot nu toe.
Erg origineel allemaal !

Het lezen ergerde mij, het is als een deegbal die in je mond steeds groter wordt: doorslikken gaat niet en uitspugen is niet netjes.

Ik geeft het boek over een poosje weer een kans; misschien was ik bij eerste lezing niet in de juiste stemming. (gelezen op twee luchthavens en tijdens een lange vlucht, misschien is dat van invloed geweest)

Het verhaal scharniert rond de vrouw Sonja die, overigens onbedoeld, betrokken blijkt te zijn geweest bij een door De Rote Armee Fraktion uitgevoerde bankoverval, waarbij een toevallig passerende politieman werd gedood. Een even toevallige ontmoeting met de verteller, het plotseling verdwijnen en het jaren later opnieuw bij toeval gelegde contact bepalen de volgorde van de vertelling waarin het verhaal van de vrouw centraal staat.
Het boek kan gelden als aanklacht tegen de vaak gehoorde stelling dat, wil men opnieuw het leven kunnen oppakken, men een streep dóór het verleden moet halen. De mens is daaroe echter onmachtig; een streep er ónder is na enig volharden mogelijk maar uitwissen kan nooit. Het is in feite deze these die het verhaal bepaalt.
Het resultaat is een vlot geschreven en bijwijlen spannende roman; de stijl is onmiskenbaar Grøndahl, de melancholieke ondertoon die ook zijn andere boeken kenmerkt ontbreekt niet.

Lezers die zich de repressie tegen ‘links’ in het Duitsland van de jaren ‘70 nog kunnen herinneren komen namen tegen die naar die tijd terugvoeren: de Stammheimgevangenis, Meins, Ensslin, Meinhof en Bader, de laatsten als naamgevers van de z.g. Bader-Meinhofgruppe en daarmee vormt het boek een toevallig duo met het door mij eerder deze week gelezen ‘Het eerste weekend’ van Bernard Schlink.

Een nieuw boek van Grøndahl is voor mij altijd aanleiding om alles terzijde te leggen en te gaan lezen, ook bij dit boek heb ik daarvan geen spijt, integendeel !

Erg psychologisch, maar gevoelig en levensecht met sfeer geschreven.

Een vierenveertigjarige kunsthistoricus raakt in een geestelijke crisis als zijn vrouw hem verlaat, met wie hij achttien jaar heeft samengeleefd. Hij kan haar spoor door Europa volgen via de bankafschriften, waarop haar betalingen met haar Mastercard staan vermeld. Ze blijkt een route af te leggen die ze samen zeven jaar eerder zijn gegaan: Bordeaux, San Sebastian, Santiago de Compostela, Porto, Lissabon. Haar reis brengt een vloed van herinneringen bij hem teweeg: aan zijn jeugd, zijn studietijd, zijn huwelijk. Steeds nauwere lussen legt de hoofdpersoon om zijn leven en steeds groter wordt de suspense waarmee Grøndahl schrijft. De ‘oplossing’ van het raadsel dat de hoofdpersoon voor zichzelf is, wordt in een rijkgeschakeerde stijl verpakt.½

en andere boeken?