Mahir Guven

Het boek bestaat uit monologen van de oudere broer, Broer, en de jongere broer, Broertje. Zij zijn kinderen van een Syrische vluchteling en een Bretonse, jong overleden, moeder; vader en broer wonen apart in Parijs, broertje is elders. Vader is een ouderwetse, niet erg gelovige socialistische taxichauffeur (hoewel hij daarvoor te hoog was opgeleid) vakbondslid; broer is na een mislukte leger carrière in Afrika een moderne Uber-chauffeur, schooluitval, veel te hard werken voor Uber, veel joiints, na een verleden als drugscrimineel nu politieinformant. Broertje was verpleger in Parijs en leerde zo’n beetje in de praktijk het vak van arts. Toen kreeg hij steeds meer contact met de moskee en op een dag verdween hij. Veel recensenten doen of dit boek een pamflet is of een documentaire over het leven van tweede generatie migranten in een achterstandswijk, die lezer nu eindelijk eens het leven in Frankrijk vanuit allochtoon perspectief laat zien. Daarmee bedoelen zij dan eigenlijk Noord-Afrikaanse migranten. Maar het gaat hier over Syriërs, Guven zelf is een Turkse Koerd en deze visie op de roman is simplistisch: het is een goed opgebouwd, spannend (al duurde het wel een tijdje voor ik er inkwam), niet zo rechtlijnig verhaal met één of twee onverwachte twists. Natuurlijk blijkt broertje naar Syrië te zijn gegaan als moslim-dokter; hij kan goed beschrijven hoe dun de grens tussen hulpverlener-arts en strijder tegen Assad is. Broer brengt stukje bij beetje het verleden en het milieu van het gezin naar boven en laat tegelijkertijd de verveling, de leegte, de kleine criminaliteit en het gevoel van achterstelling (in het algemeen terecht) van de jonge moslims zien. Als broertje onverwacht terugkomt in Parijs loopt de spanning op. Uit de context kan de lezer zien dat het boek speelt in de tijd van de aanslag op Charle Hebdo. Een speciaal compliment voor de vertaalster die de straattaal en het jargon (en trouwens de hele tekst) zeer natuurlijk heeft weergegeven, inclusief een uitvoerige woordenlijst achterin.… (meer)

Broer is taxichauffeur. Elf uur per dag opgesloten in zijn wagen, met constant het nieuws aan, piekert hij over zijn leven en de wereld die aan de andere kant van zijn voorruit aan hem voorbijgaat. Broertje is enige tijd geleden naar Syrië vertrokken. Op een avond gaat de bel: broertje is terug. In deze bijtende roman wisselt Mahir Guven (1986) humor af met ernst. Hij onderzoekt de wereld van werkers in dit Ubertijdperk, van chauffeurs die kapotgaan aan hun eenzaamheid, vechtend om te overleven. Hij beschrijft ook de wereld van degenen die op jihad gegaan zijn: de rekrutering, de gevechten, de onmogelijke terugkeer naar Frankrijk. Zo krijgt de aangrijpende geschiedenis van een Frans-Syrische familie gestalte, waarvan de vader en zijn twee zoons proberen te integreren in een maatschappij die hen niet veel kansen biedt. De straattaal (met verklarende woordenlijst) maakt het boek nog rijker.… (meer)