Peter TremayneBesprekingen

Fidelma en Eadulf moeten naar Tara omdat de High King is vermoord. Het lijkt een eenvoudige zaak: de dader heeft zich meteen na de moord van het leven beroofd. Maar er blijkt veel meer achter te zitten: liefde, ambitie, de oude religie versus de nieuwe... Weer een prachtig inkijkje in het oude Ierland.

Ook in het oude Ierland in de tweede helft van de 7e eeuw zijn er fanatici die het nieuwe geloof te vuur en te zwaard verdedigen. Als daar dan ook nog gekwetste familie-eer en moederliefde bij komen, kan dat een dodelijke mix worden. Fidelma legt alle puzzelstukjes weer vakkundig in elkaar, samen met Eadulf, met wie het huwelijk niet helemaal gladjes verloopt.

Een abdis wordt vermoord en een aantal nonnen ontvoerd, een schip slaat op de klippen te pletter, een geleerde wordt in de kapel van de abdij vermoord. Het blijkt allemaal met elkaar te maken te hebben. Fidelma en Eadulf ontrafelen het raadsel en voorkomen daarmee de strijd om de rechtmatigheid van de troon van Cashel.

Fidelma en Eadulf zullen gaan trouwen, en voor het feest komen er veel hoge gasten naar Cashel. Ook komt er een fanatieke monnik, die vindt dat het huwelijk tussen twee kloosterlingen niet mag plaatsvinden. De man wordt vermoord, en aan Fidelma wordt gevraagd advocaat te zijn voor de man die in eerste instantie voor de dader wordt gezien. Dat kan Fidelma niet weigeren, ook al betekent het dat haar huwelijk moet worden uitgesteld totdat de zaak tot klaarheid is gebracht. Het fanatisme van de ijveraars voor de Roomse versie van het geloof wordt breed uitgemeten, en ook waartoe haat kan leiden.

Vijftien verhalen met Sister Fidelma in de hoofdrol. Altijd op zoek naar de waarheid in gevallen van moord en bedrog. En steeds weer blijken de motieven van toen heel veel op die van nu.

Vijftien korte verhalen waarin Sister Fidelma in allerlei vreemde situaties terechtkomt en de raadsels rond de doden moet oplossen.

In een sneeuwstorm vragen Fidelma en Eadulf onderdak bij een zeer onvriendelijke abdij. Fidelma heeft een forse kou gevat en moet een paar dagen het bed houden. Intussen gebeuren er allerlei dingen die je niet verwacht in een abdij: moord, spoken, monniken die de wapens hanteren en een abt die het liefst iedereen laat ophangen die het waagt iets tegen hem in te brengen. Te veel dus voor Fidelma om dat zomaar achter zich te kunnen laten. En uiteindelijk blijkt het toch weer te gaan om macht. Fidelma weet ook deze puzzel weer op te lossen.

Fidelma en Eadulf gaan als vertegenwoordigers van de koning van Cashel naar een afgelegen vallei, met het idee een tamelijk eenvoudig verzoek te bespreken over het stichten van een christelijke school en kerk in een nog grotendeels het oude geloof aanhangend gebied. Al voordat ze daar aankomen worden ze geconfronteerd met een gruwelijke slachtpartij. In de vallei blijken er ook twee andere "christenen" op bezoek te zijn, wier doel onduidelijk is. Fidelma wordt gedwarsboomd in haar opdracht en zelfs beschuldigd van moord. Dank zij Eadulf wordt ze daarvan vrijgesproken, maar haar verdere onderzoek onder meer naar de slachtpartij moet ze in het geheim doen, want de chieftain is het er niet mee eens dat ze op onderzoek uitgaat, ook al hoort dat bij het ambt van dálaigh. Uiteindelijk kan Fidelma, met hulp van een groepje krijgers van een bevriende clan, de schuldigen aan de moorden aanwijzen.

Fidelma en Eadulf worden er op uit gestuurd om drie moorden, gepleegd tijdens volle maan, op te lossen. Uiteraard is de zaak weer ingewikkelder dan die er op het eerste gezicht uitziet. Voor Fidelma een welkome afwisseling met haar taken als jonge moeder.

Fidelma wordt geroepen om twee moorden op te lossen in een afgelegen vallei. Eadulf vergezelt haar. Tegen de tijd dat Fidelma ontrafeld heeft wat er gebeurd is en wie de spin in het web van haat en hebzucht is, zijn er nog drie moorden gepleegd en zijn Fidelma en Eadulf ternauwernood aan de dood ontsnapt.

Wel aardig detectiveverhaal, niet heel spannend en alle moeilijke Keltische en oud Engelse namen en woorden maken het niet eenvoudiger. Wel leuk is het thema van een Ierse vrouw in de 7e eeuw die volkomen gelijkwaardig aan mannen gestudeerd is en een hoge rang heeft als advocaat, wat in die tijd in Ierland volkomen normaal was.

Fidelma wordt door de abdis van een klooster in het zuiden van Ierland geroepen om een moord te onderzoeken. Terwijl ze daarmee bezig is, wordt een tweede moord gepleegd, op dezelfde manier: het lijk wordt onthoofd en er worden heidense tekenen bijgevoegd. Intussen blijken er ook bij de kopermijnen in het gebied voorbereidingen te worden getroffen voor een opstand tegen de koning, de broer van Fidelma. Daar is Eadulf ook in terecht gekomen en Fidelma weet hem te bevrijden. De opstand mislukt en Fidelma wijst de moordenaar aan, door alle stukjes van de puzzel die ze zorgvuldig verzameld heeft, bij elkaar te voegen.

Als het om macht gaat, tellen zelfs de levens van kinderen niet. Fidelma moet de moordenaar vinden van een groot Iers geleerde, die in een klooster is vermoord. Het blijkt te gaan om chiefs die koste wat kost hun macht willen behouden. Bedreigingen worden uit de weg geruimd. En dat maakt dan een van de bedreigden zo angstig, dat ook hij een moord pleegt. Maar voordat Fidelma al die losse puzzelstukjes tot één geheel heeft gevormd...

Fidelma en Eadulf zijn in Rome, zij om de regels van haar klooster door de paus te laten goedkeuren, hij als secretaris van de door de paus in te zegenen bisschop van Canterbury. Helaas wordt die man vermoord en de kostbaarheden die hij bij zich heeft, blijken verdwenen te zijn. Een klus dus voor Fidelma en Eadulf, waarbij Fidelma nogal opzien baart door haar doortastende optreden, iets wat men in Rome niet gewend is van vrouwen.

Eerste boek uit deze serie, waarin Fidelma en Eadulf kennis maken. Zij moeten samen een moord onderzoeken die vlak voor de synode in Northumbria gebeurt. Omdat deze synode moet bepalen of de kerk in Northumbria verder gaat onder de Roomse riten of die van Columba, lijkt het een min of meer politieke moord. Fidelma en Eadulf komen er, na nog twee moorden, achter dat er om heel andere redenen gemoord is.

Om macht en invloed te krijgen die je op legale wijze niet krijgt, verzinnen sommigen heel ingewikkelde intriges. Gebruik makend van de geschiedenis (je vervalst gewoon wat data) en het bijgeloof van mensen, kom je misschien een eind. Maar niet als Fidelma en Eadulf je pad kruisen.

Fidelma gaat aan boord van een schip dat naar Noord Spanje vaart, met de bedoeling een bedevaart te maken naar Santiago de Compostella. De reis lijkt verdoemd, want er vallen diverse doden aan boord en ook op Fidelma wordt 2 x een aanslag gepleegd. Dank zij de stuurmanskunst van de kapitein wordt het niet nog erger. Uiteindelijk weet Fidelma degene die de moorden pleegde, te ontmaskeren.

De verzorgster van het zoontje van Fidelma en Eadulf wordt vermoord en het kind verdwijnt. Het lijkt er op dat een vijandig buurvolk het kind heeft ontvoerd. Er wordt op een gegeven moment zelfs een uitruil van gevangenen tegen het kind voorgesteld. Fidelma en Eadulf ontraadselen elk een deel van de geschiedenis en uiteindelijk is het gezin weer bij elkaar en zijn de schuldigen berecht.

Door een storm en daardoor een verwonding van Eadulf zijn Fidelma en hij genoodzaakt een paar dagen in Wales te blijven. Er gebeuren daar vreemde dingen, en Fidelma krijgt verlof om het verdwijnen van een kloostergemeenschap te onderzoeken. Een Welshe rechtskundige reist mee om het geval van de moord op een meisje te onderzoeken. Zonder gevaar is het allemaal niet, zoals binnen de kortste keren blijkt. En het kost ook wat moeite om te begrijpen hoe alle gebeurtenissen met elkaar in verband staan, omdat de oorzaak van alles de machtswellust van de zoon van de koning van het land waar ze zijn, is. Best een bloedig avontuur... Voor Eadulf is het helemaal gevaarlijk omdat de bevolking tegen de Saxons wordt opgehitst en hij een Saxon is. Uiteindelijk kunnen ze hun weg naar Canterbury vervolgen.

Een vriend van Sister Fidelma is vals beschuldigd van moord en zal, tegen de regels van het oude Ierse recht, maar volgens het nieuwe Romeins/Christelijke recht, worden opgehangen. Na een reeks verwikkelingen komt de ontknoping als een verrassing.

'De Nacht Van De Das' van Peter Tremayne is het twaalfde deel in de zuster Fidelma serie. Het zijn misdaadverhalen die zich af spelen in het midden van de zevende eeuw na Christus.
Historische detectives vormen een variant op de gewone historische roman. Je hebt ze grosso mode in twee soorten: boeken waarin het thrillerelement overheerst en boeken die je meer leren, meer inzicht geven in een bepaalde tijd. De minder goede doen dat door hun kennis schoolmeesterachtig uit te stallen, de beste strooien hun wetenswaardigheden organisch door het geheel, zonder pedanterie en zonder de vaart van het verhaal te hinderen.

De zuster Fidelma-boeken behoren tot de tweede categorie, net als de broeder Cadfael verhalen van Ellis Peters, waarmee ze vaak vergeleken worden. Ze voeren ons binnen een totaal vreemde wereld. Vrijwel niemand weet dat Ierland veertien eeuwen geleden een -zelfs in onze ogen- zeer geëmancipeerde samenleving was.
Wereldwijd is er lof voor deze historische detectives.

The International Sister Fidelma Society organiseert voor fans regelmatig een Zuster Fidelma-festival in Cashel in Ierland. Leden van deze vereniging ontvangen de nieuwsbrief “The Brehon”.
Zuster Fidelma is niet alleen maar een non, ze is ook een gediplomeerd dálaigh. Dat is een hoge functionaris van het zeer oude Ierse rechtssysteem, dat bekend stond als de wetten van de Brehons. Ze komt uit de koninklijke familie, haar broer Colgú is koning van het Ierse koninkrijk Muman. Fidelma lost samen met haar Saksische partner Eadulf, een monnik, complexe misdaadmysteries op.

In dit deel onderzoeken ze de moord op drie jonge vrouwen bij volle maan. De dorpelingen verdenken een groep vreemdelingen die in het naburige klooster logeren, maar zuster Fidelma’s onderzoek levert ook andere verdachten op. Door speurwerk en logisch nadenken lost zij uiteindelijk de moorden op. Tijdens de rechtszitting in het laatste hoofdstuk vallen de puzzelstukjes voor de lezer op hun plek/plaats. De uitkomst was voor mij wel een verrassing. En dit deel eindigt met een cliffhanger. Ik blijf zo nieuwsgierig naar het volgende deel...

Tremayne vertelt veel over de historische achtergrond, maar ik vind het niet storend. Elk deel bevat voorin historische achtergrondinformatie, een kaartje van het Ierse koninkrijk Muman, informatie over de uitspraak van de Ierse woorden en een lijst van de belangrijkste personages.
Veel meer over zuster Fidelma is te vinden op haar website.
Series lees ik graag op volgorde en de uitgever De Leeskamer heeft een overzicht.

Joke

Eerste deel over de Keltische Zuster Fidelma. Vooral vanwege de historische context een leuk en onderhoudend verhaal. Het speurderswerk is middeleeuws, maar dat vond ik zelf juist de charme van het boek. Sterke vrouwen spelen een belangrijk rol.

Veertien eeuwen geleden was Ierland al een - zelfs in onze ogen - zeer moderne en geëmancipeerde samenleving. Zuster Fidelma is nog maar net dertig, maar heeft toch al een hoge post in het Ierse rechtssysteem en wordt regelmatig gevraagd ingewikkelde kwesties te onderzoeken en conflicten te beslechten.
De abdij van Imleach, niet ver van Cashel, is in rep en roer, want uitgerekend op de naamdag van de stichter van de abdij, Sint Ailbe, zijn de relieken van de heilige verdwenen. Aanvankelijk beschouwt de abt de verdwijning als een gewone diefstal, maar zuster Fidelma ontdekt, als er bijna gelijktijdig een aanslag op de koning gepleegd wordt, al snel dat er veel meer achter zit en dat de samenzweerders die betrokken zijn bij de verdwijning van de relieken tot alles bereid zijn om hun duivelse plannen te laten slagen...

Vrijwel niemand weet dat Ierland veertien eeuwen geleden een - zelfs in onze ogen - zeer moderne en geëmancipeerde samenleving was. Zuster Fidelma van Kildare is nog maar midden in de twintig, maar heeft toch al een hoge post in het Ierse rechtssysteem. Daardoor wordt ze regelmatig gevraagd ingewikkelde kwesties te onderzoeken en als rechter ruzies te beslechten.

Dacán, een zeer gerespecteerd geleerde met een hoge positie binnen de Keltische kerk, is vermoord in de afgelegen abdij van Ros Ailithir in het Ierse koninkrijk Muman. Het naburige koninkrijk Laigin wil dit voorval aangrijpen om van Muman schadevergoeding af te dwingen en de betrekkingen komen op scherp te staan. De stervende koning Cathal van Muman verzoekt Fidelma de moord te onderzoeken en de dreigende oorlog met Laigin te voorkomen. Met als enige gezelschap de Ierse krijger Cass - en met maar erg weinig tijd - gaat Fidelma op weg naar de verre abdij. Ze ontdekt al snel dat er veel meer achter de moord op Dacán zit dan een politiek steekspel. De sombere, spookachtige abdij blijkt het middelpunt van een sluwe en verrassende intrige...