W. van Stuijvenberg

Onder de mensen spelen zich dingen af die geen verband houden met een nieuwe dictator, godsdienstige hervormer of nieuwe mode in de kunst. Het merkteken van de uiteenlopende grote beschavingen ten spijt is er iets in het gedrag van de mens dat niet veranderd kan worden: hij leert niet af gewoon te zijn. De verschillen in tijd en cultuur worden overbrugd door dezelfde wensdromen en angsten, dezelfde ijdelheden en pleziertjes, dezelfde driften en gulzigheden. '5000 jaar dagelijks leven' vertelt van het onvoltooid verleden. Niet van de politieke en maatschappelijke veranderingen waardoor de beroepshistorici worden beziggehouden, maar van de beperktheden van ons lichaam en van onze niet zo héél vrije menselijke situatie waarin we desondanks onze draai zoeken en ons af en toe plezierig voelen. Vertellen over de gewone dingen van vroeger, zonder geleerde omhaal, maar om ieder die even tijd heeft te boeien met zijn zwerftocht door vijfduizend Jaar van alledaagsheden: dat was het doel van Willem van Stuijvenberg. Deze rasjournalist is ongeneeslijk bezeten van het verleden. Hij liet een eindeloze collectie historische prenten door zijn handen gaan en heeft in stapels reportages, memoires en briefwisselingen gebladerd en gelezen. Het resultaat is een snelle evocatie van het dagelijkse leven van vroeger. In deze fascinerende reeks ziet en leest men over het dagelijks leven in de verschillende grote beschavingen van onze planeet met een tijdsomspanning van 3000 jaar vóór Christus tot heden. Dit eerste deel speelt zich af in het Midden-Oosten en het Middellandse-Zeegebied: tussen Babylon en Rome, Athene en Cairo. Een hedendaags journalist treedt op als verslaggever van de dagen van Herodotus, Diogenes en Seneca: het zijn niet de daden van de veldheren en de wettenmakers, maar de dingen waarover de geschiedschrijvers meestal zwijgen. Aandacht krijgen de stumperds en slimmeriken van overal, de vrijende paartjes van altijd, de smulpapen en hoertjes, de reiziger met zijn wrakke kar, de hygiëne en make-up, het eeuwige zwetsen en doorzakken. Dat panorama rolt snel en scherp aan onze ogen voorbij. Verwonderd kunnen we elkaar vragen: beseffen we wel dat er eigenlijk zo weinig nieuws onder de zon is? Of is het zo dat de mensen die op vazen, kleitabletten of in grotten werden afgebeeld, oneindig veel boeiender, gefrustreerder ook, ons veel dichter nabij zijn dan we ooit vermoed hebben? Juist in de kleine waarheid van alledag.

Prof. dr. A. F. Manning
Hoogleraar in de wereldgeschiedenis van de twintigste eeuw aan de Katholieke Universiteit te Nijmegen.… (meer)