Wel een speciaal boek in een heel speciale schrijfstijl. Holocaust, maar dan door de ogen van de dader. Ook interesante ideeën over identiteit... ( )

'Ik ben Max Schulz, de buitenechtelijke maar zuivere arische zoon van Minna Schulz.' Zo opent Hilsenraths beroemde roman over de SS' en massamoordenaar Max Schulz. Zeer humoristisch en in een soepele stijl beschrijft Hilsenrath hoe Schulz, zoon van een arische straatmadelief, opgroeit met zijn joodse schollvriend Itzig Finkelstein en bij diens vader het kappersvak leert. In 1933 wordt Max lid van de SA en later de SS. Tijdens de oorlogsjaren is hij in het vernietingskamp Laubwalde verantwoordelijk voor de dood van ontelbare mensen.
Na de oorlog neemt Schulz de identiteit van een van zijn slachtoffers aan: zijn vroegere vriend Itzig Finkelstein. Hij duikt onder in Israël, trouwt en neeemt in Tel Aviv een kapssalon over. max wordt een gerespecteerd burger, maar zijn geweten begint te spreken.
In geen enkel ander boek worden zo meesterlijk de banaliteit van het fascisme en de hypocrisie van de mensheid tentoongespreid.

Bijzonder boek, verbazingwekkend. De hoofdpersoon van het boek kiest voor het nazisme nadat blijkt dat zij de macht grijpen in Duitsland. Hij werkt in een vernietigingskamp en vermoordt duizenden joden en anderen in het kamp. na de capitulatie overleft hij op bizarre wijze en keert terug naar het platgebombardeerde Berlijn. Om aan vervolging (!) te ontkomen neemt hij de identeiteit aan van een joodse jeugdvriend Itzik Finkelstein. Hij identificeert zich nu volledig met een naoorlogse jood en verterkt zelfs per boot naar Palestina om kapper te worden. Ondankz zij gruweldaden veroordeel je Max/Itzik niet. Het is een overlever, wat zouden wij doen? Ongemakkelijk, af en toe misselijk door alle narigheid, maar door de luchtige toon en de absurde humor wordt het nooit teveel. In het laatste gedeelte is de vaart er een beet je uit. Later las ik in het nawoord dat de schrijver het boek toen een tijdje had laten liggen. In de jaren '70 mocht het niet uitgegeven worden in Nederland. Te gevoelig! ( )

Prachtig boek over een Nazi-kampbewaker die zich na de oorlog succesvol uitgeeft voor jood.
Vragen over schuld, slachtoffers en daders doen je zodanig nadenken dat je niet meer weet wie nu nog schuld heeft en wie slachtoffer was en wie dader. ( )