Carel van Schaik
Auteur van Het oerboek van de mens de evolutie en de Bijbel
Werken van Carel van Schaik
Tagged
Algemene kennis
- Geboortedatum
- 1953
- Geslacht
- male
- Geboorteplaats
- Rotterdam, Netherlands
- Woonplaatsen
- Zürich, Switzerland
- Relaties
- Kai Michel
- Organisaties
- KNAW
Leden
Besprekingen
Prijzen
Misschien vindt je deze ook leuk
Gerelateerde auteurs
Statistieken
- Werken
- 8
- Leden
- 129
- Populariteit
- #156,299
- Waardering
- 4.1
- Besprekingen
- 3
- ISBNs
- 16
- Talen
- 2
De auteurs zoomen gedetailleerd in op de Bijbelverhalen, omdat die volgens hen heel concreet het cumulatieve cultuurproces laten zien waarin de Bijbelauteurs een antwoord probeerden te geven op de zeer ingrijpende veranderingen die de mens na zijn periode als jager-verzamelaar heeft ondergaan: het overschakelen op landbouw, het zich vestigen op een vaste plaats, de eerste vormen van bezit en hiërarchie, het opduiken van onrechtvaardigheid, geweld en oorlog; al deze fenomenen werden door de mens ervaren als ‘mis-matchen’, omdat ze soms radicaal ingingen tegen de eerste, intuïtieve natuur uit de tijd van de jager-verzamelaar. Als verklaring voor de die mis-matchen en als recept om verder onheil te voorkomen werd in verschillende stappen een nieuwe, andere vorm van religie uitgewerkt, die de auteurs van dit boek de intellectueel-institutionele religie noemen. In het geval van het joodse volk en de Bijbel ging het om het radicale monotheïsme, aan de hand waarvan de bijbelauteurs de oudere Bijbelteksten herschreven (met een heel bloeddorstige, wrede Jahwe in de hoofdrol). Maar omdat die intellectueel-institutionele religie op heel veel verzet stootte vanuit de intuïtieve religie werden daarvan geleidelijk de scherpste kanten afgeveild (en dook bijvoorbeeld ook het beeld van de meelevende God op). In een notendop weerspiegelt de Bijbel vooral dat gevecht tussen intuïtieve en intellectueel-geïnstitutionaliseerde religie.
Dit klinkt misschien vrij abstract, maar de auteurs van dit boek illustreren hun stelling met talloze concrete voorbeelden, en ze gaan daarbij ook erg pedagogisch te werk: in afzonderlijke stappen worden belangrijke aspecten van religie, van de menselijke psyche en van culturele evoluties blootgelegd. Ronduit indrukwekkend.
Uiteraard is niet alles wat in dit boek staat echt nieuw (voor zo ver ik dat als leek kan beoordelen) en in hun ijver om hun stellingen zoveel mogelijk te illustreren hollen ze zichzelf wel eens voorbij, waardoor bepaalde redeneringen redelijk hermetisch blijven, en sommige interpretaties ronduit lachwekkend (zo zien ze Jezus van Nazareth als een succesvol leider van een jager-verzamelaargroep!). Af en toe worden de auteurs ook het slachtoffer van de door hen zo vermaledijde coherentiedwang en reductionisme, en lijkt het wel of hun evolutionair-biologische kijk de enige sleutel is tot het begrijpen van de Bijbel en religies in het algemeen. Ondanks deze kanttekeningen is dit een fascinerend en stimulerend boek, dat een verfrissende kijk geeft op de Bijbel en op religie in het algemeen.… (meer)