Mooi en ontroerend boek ( )

Census door Jesse Ball

Jesse Ball had een broer Abram, hij stierf in 1998, hij had het syndroom van Down.

In Census gaat het over een vader (net weduwnaar) die te horen krijgt dat hij niet lang meer te leven heeft. Daarom beslist hij om een job aan te nemen als volksteller, samen met zijn zoon die het syndroom van Down heeft gaat hij op pad. Hij vertrekt op wat zijn laatste reis zal worden.

Census is in mijn ogen een soort van ode aan en kennismaking met Jesse’s broer. Nergens wordt er echt gespecifieerd wanneer het verhaal zich afspeelt; de wereld waarin ze rondreizen zou een tijd geleden kunnen zijn maar ook de nabije toekomst of zelfs een heel ander universum. Alles is én herkenbaar en bevreemdend. Dat geeft het hele boek een speciaal soort van klankleur, het schept afstand maar is daarnaast ook heel intiem.

Het verhaal speekt zich grotendeels in het hoofd van de vader af, we kijken mee door zijn ogen en denken mee over de vragen die hij zich stelt. Voornamelijk vragen over de volkstelling: wat is het doel, wat is de beste manier en hoe bepaal ik mijn eigen regels. Doorheen hun reis komen vader en zoon in aanraking met totaal verschillende mensen. Deze mensen reageren allemaal heel anders op het feit dat ze deel moeten nemen aan de census. Ze reageren ook allemaal anders op de aanwezigheid van de zoon.

Ik heb vele zinnen onderlijnd: mooie zinnen, zinnen die aanzetten tot nadenken, zinnen die alles even op zijn kop zetten. De passages over aalscholvers geven dit boek voor mij nog een extraatje. Ze zijn misschien niet echt nodig, misschien zelfs overbodig maar voor mij toch onmisbaar. Wie bepaalt er wat juist of fout is, wie weet wat mooi of juist is?

Ball heeft een wereld geschapen vol personages die anders zijn, die leven zoals ze zijn in plaats van hoe ze horen te zijn. Het gaat om mensen die hun dromen nastreven of net doelbewust hun dromen opgeven om iemand anders in een droom te kunnen laten leven. In korte zinnen en fragmenten weet hij een universum te scheppen met een eigen stem, een stem die in je hoofd gaat zitten.
Met Census roept hij veel vragen op en geeft hij weinig antwoorden. Toch voel je je rijper en wijzer na het lezen van dit warme, aangrijpende, bevreemdende verhaal. Van A tot Z word je meegesleurd in een wereld die iedereen kan zien, als je maar durft. ( )