Democratie, het vrije woord, tolerantie en individuele vrijheid, al deze waarden hebben in de beleving van de westerse mens een vanzelfsprekendheid gekregen, die er niet altijd geweest is. Toen ze voor het eerst naar voren werden gebracht waren deze ideeën zeer radicaal. In Revolutie van het denken gaat Jonathan Israel terug naar de filosofische wortels van onze democratische rechtsstaat: de Radicale Verlichting.

Recensie(s)

De kernwaarden van onze moderne westerse democratie (vrijheid van meningsuiting, gelijkheid voor de wet, rechten van het individu, tolerantie) liggen regelmatig onder vuur. Voor- en tegenstanders gebruiken daarbij te pas en te onpas het woord 'Verlichting' om hun standpunt kracht bij te zetten. Maar recent historisch onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat de feiten en de verbanden minder simpel zijn dan daarbij wordt gesuggereerd. In twee magistrale studies, 'Radicale Verlichting' (2005)* en 'Verlichting onder vuur' (2010)**, heeft Jonathan Israel, momenteel onbetwist de grootste autoriteit op dit gebied, drie hoofdstromen onderscheiden: een radicale, een gematigde en een contra-Verlichting. In dit kleine maar overvolle boek, gebaseerd op een collegereeks in Oxford uit 2008, onderzoekt hij de rol van die drie stromen bij het geleidelijk groeien van ons huidige denken over een democratische samenleving. Met afbeeldingen in zwart-wit, index en uitvoerig notenapparaat.